Huta Zygmunt

Huta Zygmunt
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo śląskie
Adres41-909 Bytom
ul. Fabryczna 1
Data założenia1857
Data likwidacji10 marca 2000 (ogłoszenie upadłości)
Forma prawnaspółka akcyjna
Nr KRS0000158098
Zatrudnienie2358 (1993)[1]
Położenie na mapie Bytomia
Mapa konturowa Bytomia, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Huta Zygmunt”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Huta Zygmunt”
Ziemia50°19′28,027″N 18°54′53,899″E/50,324452 18,914972
Brama wjazdowa na dawny teren Huty Zygmunt (2018)
Zabudowania położonej przy hucie Kolonii Zygmunt (2018)

Huta Zygmunt (niem. Hubertushütte[2], do 1936 roku Huta Hubertus[3]) – zlikwidowana huta żelaza, która znajdowała się w BytomiuŁagiewnikach, formalnie istniała od 1857 roku do 10 marca 2000 roku, kiedy została postawiona w stan upadłości.

Została założona w 1857 roku[4] przez Huberta von Tiele-Wincklera, wcześniej, od 1845 roku działała jako cynkownia[5]. Huta była zaopatrywana w węgiel przez pobliską kopalnię Łagiewniki, na terenie huty znajdował się szyb Schwerin[6]. Od 1889 roku należała do koncernu Katowickiej Spółki Akcyjnej dla Górnictwa i Hutnictwa[3]. W 1901 roku ukończono budowę robotniczej Kolonii Zgorzelec dla pracowników zakładu. W 1904 roku zakład powiększono o nowo wybudowaną stalownię i koksownię[7]. Zmiana nazwy huty z Hubertus na Zygmunt nastąpiła w 1936[8]. W 1937 huta została włączona w skład Wspólnoty Interesów Górniczo-Hutniczych z siedzibą w Katowicach. W latach 1940–1942 zakład należał do I.G. Betriebsgruppe Bismarckhütte, następnie do Berghütte Königs und Bismarckhütte AG[8].

Przy hucie od grudnia 1944 do stycznia 1945 mieścił się podobóz KL Auschwitz o nazwie Hubertushütte. Funkcjonował także jako: Arbeitslager Hohenlinde, Lager Nr 4923, 1028 Gemeinschaftslager Steinhof, Gefangen- und Zivilarbeiterlager der Hubertushütte[9]. Więźniowie pracowali w hucie na rzecz firmy Berghütte Königs und Bismarckhütte AG. 17 stycznia 1945 znajdowało się w nim 202 więźniów[10]. 19 stycznia 1945 nastąpiła likwidacja obozu i ewakuacja więźniów do Gliwic, a później do KL Sachsenhausen[10]. 22 lipca 1979 roku zakład został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy[11].

W 1990 roku zdolności produkcyjne huty były oparte o stalownię elektryczną i martenowską[12], a zakład zajmował się głównie produkcją urządzeń i maszyn hutniczych[13]. W 1995 roku huta została sprywatyzowana w ramach Programu Powszechnej Prywatyzacji[14].

10 marca 2000 roku Huta Zygmunt została postawiona w stan upadłości[15][16]. Huta Zygmunt SA w upadłości podjęła się restrukturyzacji zatrudnienia, która była współfinansowana ze środków publicznych[17]. Zakład w jego dawnej formie został zlikwidowany[18].

Od 2004 roku część dawnego majątku huty, tj. wydziału mechanicznego[19], należy do firmy Zamet Budowa Maszyn[5], część terenu po hucie kupił koncern ArcelorMittal i utworzył tam centrum serwisowe U2S-Usinor Stal Serwis, które zajmuje się przetwórstwem blach[20].

Po II wojnie światowej zakład objął patronatem założony w 1919 roku lokalny klub sportowy nazwany na krótko HKS Stal Łagiewniki, który przez większość swojej aktywności działał jako ŁKS Łagiewniki[21].

Przypisy

  1. Major Business Organisations of Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States 1993/1994. London: Graham & Trotman Ltd, 1993, s. 445.
  2. Conrad Matschoss: 50 Jahre Ingenieur-Arbeit in Oberschlesien. Eine Gedenkschrift zur Feier des 50 jährigen Bestehens des Oberschlesischen Bezirksvereins deutscher Ingenieure. Berlin: Julius Springer, 1907, s. 279.
  3. a b Sulik 1979 ↓, s. 267.
  4. Szulc 2013 ↓, s. 21.
  5. a b Historia. Zamet Budowa Maszyn S.A.. [dostęp 2015-04-07].
  6. Władysław Kuczewski. Koksownictwo na Śląsku Górnym. „Przegląd Górniczo-Hutniczy”. XV (4 (293)), s. 289, 1923-04-01. Rada Zjazdu przemysłowców górniczych (pol.). 
  7. Sulik 1979 ↓, s. 268.
  8. a b Studia i materiały z dziejów Śląska. Zakład Naukowy im. Ossolińskich, 1957, s. 685.
  9. Hubertushütte (ang.). Tiergartenstrasse 4 Association. [dostęp 2016-09-14].
  10. a b Podobozy KL Auschwitz (pol.). Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. [dostęp 2016-09-14].
  11. Řád praporu práce 22.VII. 1979 - Odznaczenie zakladu orderem sztandaru pracy / Huta Zygmunt Bytom (cz.). Antikvariát Bohumín. [dostęp 2020-11-25].
  12. Szulc 2013 ↓, s. 26.
  13. Szulc 2013 ↓, s. 33.
  14. Szulc 2013 ↓, s. 185.
  15. Szulc 2013 ↓, s. 78.
  16. Agnieszka Klich: A syndyk ma czas. W: naszemiasto.pl Bytom [on-line]. Polska Press, 2006-04-28. [dostęp 2018-02-24].
  17. Szulc 2013 ↓, s. 86.
  18. Szulc 2013 ↓, s. 172.
  19. Huta Zygmunt. TDJ Spółka Akcyjna. [dostęp 2018-02-24].
  20. Arcelor czeka na szczegóły oferty prywatyzacyjnej PHS. W: Parkiet [on-line]. Gremi Media SA, 2002-10-24. [dostęp 2018-02-24].
  21. ŁKS Łagiewniki. Urząd Miasta Bytom, 2013-12-12. [dostęp 2019-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-23)].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Industriegebiet.png
Autor: Sal73x, Licencja: CC BY-SA 3.0
Sign for industry
Bytom location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Bytom, Poland
Ta mapa of Bytom została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Bytom Huta Zygmunt entrance.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wjazd na teren dawnej Huty Zygmunt w Bytomiu-Łagiewnikach, ul. Fabryczna.
Huta Zygmunt Bytom Lagiewniki logo.jpg
The logo of Zygmunt Steelworks (Huta Zygmunt) in Bytom-Łagiewniki.
Kolonia Zygmunt Bytom Lagiewniki.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
Zabudowania Kolonii Zygmunt w Bytomiu-Łagiewnikach, Kolonia Zygmunt 43.