Hyaloperonospora parasitica

Hyaloperonospora parasitica
Ilustracja
Zdjęcie mikroskopowe strzępek, sporangioforów, sporangiospor i oospory w tkankach rzodkiewnika pospolitego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

chromisty

Typ

lęgniowce

Gromada

Peronosporea

Rząd

wroślikowce

Rodzina

wroślikowate

Rodzaj

Hyaloperonospora

Gatunek

Hyaloperonospora parasitica

Nazwa systematyczna
Hyaloperonospora parasitica (Pers.) Constant.
Nova Hedwigia 74(3-4): 310 (2002)
Strzępka między komórkami rzodkiewnika pospolitego i ssawki wnikające do wnętrza komórek

Hyaloperonospora parasitica (Pers.) Constant. – gatunek grzybopodobnych lęgniowców z rodziny wroślikowatych[1]. Grzyb mikroskopijny, pasożyt roślin z rodziny kapustowatych (Brassicaceae) i czystkowatych (Cistaceae). Wywołuje u nich chorobę zwaną mączniakiem rzekomym{[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hyaloperonospora, Peronosporaceae, Peronosporales, Peronosporidae, Peronosporea, Incertae sedis, Oomycota, Chromista[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1796 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Botrytis parasitica. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Ovidiu Constantinescu w 2002 r.[1] Jest gatunkiem typowym rodzaju Hyaloperonospora{[2].

Ma ponad 30 synonimów, w tym 27 to wyróżnione dawniej formy, odmiany i podgatunki. Pozostałe to:

  • Botrytis parasitica Pers. 1796
  • Peronospora biscutellae Gäum. 1918
  • Peronospora erysimi Gäum. 1918
  • Peronospora parasitica (Pers.) Fr. 1849[3].

Jest jednym z patogenów powodujących chorobę zwanąmączniakiem rzekomym krzyżowych. Drugim jej sprawcą jest Hyaloperonospora brassicae[4].

Morfologia i rozwój

Endobiont, rozwijający się wewnątrz tkanek roślin. Tworzy pomiędzy ich komórkami hialinowe, bezprzegrodowe strzępki, z których wyrastają duże, płatowate ssawki wnikające do komórek[2], oraz dichtonomicznie rozgałęzione sporangiofory, na których powstają zarodniki sporangialne. Sporangiospory te wraz z powstającymi na nich zarodnikami tworzą na dolnej stronie liści porażonych roślin biały nalot. Zarodniki mają wymiary 22– 27 × 12– 22 μm. W obumarłych, porażonych częściach roślin tworzy żółtobrunatne, kuliste oospory o średnicy 26–45 μm. Oospory te są źródłem infekcji pierwotnej. Infekują rośliny poprzez korzenie. W sezonie wegetacyjnym natomiast wytwarzane na nadziemnych częściach roślin zarodniki sporangialne dokonują infekcji wtórnych rozprzestrzeniając chorobę. Roznoszone są przez wiatr[5].

Występowanie

Poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach i na niektórych wyspach (m.in. na Nowej Zelandii, Haiti, Tahiti)[6].

Głównym żywicielem jest tasznik pospolity (Capsella bursa-pastoris), ale patogen ten pasożytuje także na wielu innych rodzajach roślin kapustowatych, m.in. na pieprzyczniku (Cardaria), pieprzycy (Lepidium), rezedzie (Reseda), tobołkach (Thlaspi), a także niektórych gatunkach z rodziny czystkowatych[7].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2018-02-27]. (ang.).
  2. a b c Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. Species Fungorum. [dostęp 2018-02-27]. (ang.).
  4. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  5. Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, s. 251, ISBN 978-83-09-01063-0.
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-18].
  7. J.J. Hladilova. Downy Mildew Caused By Hyaloperonospora (Peronospora) spp. on Wild Rocket (Diplotaxis tenuifolia) and Other Crops from Brassicaceae Family. [dostęp 2015-12-16]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Hyaloperonospora-parasitica-hyphae-oospore-conidiophore.jpg
Autor: Emmanuel Boutet, Licencja: CC BY-SA 2.5
Hyphea of Hyaloperonospora parasitica (downy mildew) growing within the leaf of a compatible (susceptible) Arabidopsis thaliana (cf.wikipedia) observed by bright-field microscopy. The staining with trypan blue makes the cytoplasm of H. parasitica dark blue. The long structure is the hyphea. The big dark spheres are Oospores, the long term storage form of H. parasitica. This is the mating step of the short life cycle of H. parasitica. The 'tree' structure holding conidiospores is called conidiophore. This is the last step of the short life cycle of H. parasitica.
Hyaloperonospora-parasitica-hyphae-haustoria.jpg
Autor: Emmanuel Boutet, Licencja: CC BY-SA 2.5
Hyphea of Hyaloperonospora parasitica (downy mildew) growing within the leaf of a compatible (susceptible) Arabidopsis thaliana (cf.wikipedia) observed by bright-field microscopy. The staining with trypan blue makes the cytoplasm of H. parasitica dark blue. The long structure is the hyphea, whereas the little sphere are haustoria. This is the vegetative step of the short life cycle of H. parasitica.