Hydroksyloamina

Hydroksyloamina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

H3NO

Inne wzory

NH2OH

Masa molowa

33,03 g/mol

Wygląd

białe płatki lub igły[2]

Identyfikacja
Numer CAS

7803-49-8

PubChem

787

Podobne związki
Podobne związki

hydrazyna, nadtlenek wodoru, chloroamina

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Hydroksyloaminanieorganiczny związek chemiczny, pochodna amoniaku, w której jeden atom wodoru został zastąpiony grupą hydroksylową. Najprostsza hydroksyamina.

Jest to bezbarwne higroskopijne, krystaliczne ciało stałe o temperaturze topnienia wynoszącej 33,1 °C. Jest silnie trująca, podczas ogrzewania rozkłada się z wydzieleniem ciepła.

Dobrze rozpuszcza się w wodzie i metanolu. Dobra substancja redukująca, czasem może jednak być utleniaczem. Słabo zasadowa, tworzy sole, z których najważniejsze to chlorowodorek hydroksyloaminy i siarczan hydroksyloaminy. Sole te są trwalsze niż wolna hydroksyloamina, ale również trujące.

Otrzymywana przez redukcję kwasu azotowego lub tlenków azotu (z wyjątkiem N
2
O
) w roztworze kwaśnym albo przez działanie zasadą na chlorowodorek lub siarczan hydroksyloaminy i oddestylowanie zmniejszonym ciśnieniem wydzielającej się hydroksyloaminy.

Stosowana jako środek redukujący i odczynnik w syntezie organicznej, np. do otrzymywania oksymów[6]:

R
2
C=O + NH
2
OH → R
2
C=NOH + H
2
O

Działanie hydroksyloaminy na organizm człowieka jest bardzo negatywne. Ma właściwości mutagenne. Reaguje z cytozyną w DNA, zamieniając ją na związek zbliżony do uracylu, działa też na enzymy komórkowe. W wyniku jej działania powstają często groźne mutacje punktowe[7][niewiarygodne źródło?].

Przypisy

  1. a b c Neil G. Connelly i inni, Nomenclature of Inorganic Chemistry. IUPAC Recommendations 2005 (Red Book), International Union of Pure and Applied Chemistry, RSC Publishing, 2005, s. 309, ISBN 978-0-85404-438-2 (ang.).
  2. a b c d e f g h CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 4-65, 5-87, 9-63, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
  3. a b hydroksyloamina ...% (ang.) w wykazie klasyfikacji i oznakowania Europejskiej Agencji Chemikaliów. [dostęp 2017-01-04].
  4. Hydroksyloamina, roztwór (nr 467804) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Polski. [dostęp 2017-01-04]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  5. Hydroksyloamina (nr 467804) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2017-01-04]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
  6. Robert T. Morrison, Robert N. Boyd: Chemia organiczna. T. 1. Warszawa: PWN, 1985, s. 732. ISBN 83-01-04166-8.
  7. Tablice biologiczne, Witold Mizerski (red.) i inni, Warszawa: Adamantan, 2013, s. 302, ISBN 978-83-7350-243-7, OCLC 891265110.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Hydroxylamine-3D-balls.png
Ball-and-stick model of the hydroxylamine molecule, H2NOH. Bond lengths and angles from CRC Handbook, 88th edition.
GHS-pictogram-silhouete.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
GHS-pictogram-acid.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for corrosive substances
GHS-pictogram-explos.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for explosive substances
GHS-pictogram-pollu.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for environmentally hazardous substances
Hydroxylamine-dimensions-2D.png
Structural formula of the hydroxylamine molecule, H2NOH. Bond lengths and angles from CRC Handbook, 88th edition.
NFPA 704.svg
The "fire diamond" as defined by NFPA 704. It is a blank template, so as to facilitate populating it using CSS.