Hymn Niemiec

Das Deutschlandlied
(potocznie Das Lied der Deutschen)

Pieśń Niemiec
(również Pieśń Niemców)

Faksymile hymnu Niemiec
Państwo	Republika Weimarska (1922–1932)  III Rzesza (1933–1945)  Niemcy Zachodnie (1952-1990)  Niemcy (od 1990)
Tekst	August Heinrich Hoffmann von Fallersleben, 1841
Muzyka	Joseph Haydn Kwartet smyczkowy op.76 nr 3 „Cesarski” cz. II Poco adagio; cantabile
Lata obowiązywania	1922–1933 (jako hymn Republiki Weimarskiej) 1933–1945 (jako hymn III Rzeszy)[1] od r. 1952 (jako hymn RFN)
Hymn Niemiec (wersja instrumentalna)

	Hymn Niemiec w wykonaniu US Navy Band
Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy.

Das Deutschlandlied (pol. Pieśń Niemiec), nazywany także jako Das Lied der Deutschen (pol. Pieśń Niemców) – pieśń będąca hymnem państwowym Republiki Weimarskiej (1918–1933), III Rzeszy (1933–1945), Republiki Federalnej Niemiec (od r. 1952)^[2].

Historia

Autorem tekstu był niemiecki poeta, językoznawca i historyk literatury August Heinrich Hoffmann von Fallersleben. Pieśń powstała w 1841 na wyspie Helgoland. Składała się z trzech zwrotek, z których pierwsza zaczynała się od słów Deutschland, Deutschland über alles. Zapożyczono melodię z ówczesnego hymnu austriackiego Kaiserlied, którą skomponował Joseph Haydn. Pieśń ta pisana była w czasie rozbicia Niemiec i pierwsza zwrotka wzywała do porzucenia partykularyzmów w dążeniu do jedności. W 1922 za hymn oficjalnie uznał ją pierwszy prezydent Republiki Weimarskiej, Friedrich Ebert – wcześniej, w czasach Cesarstwa Niemieckiego, była popularna, uznawano ją jednak za zbyt demokratyczną i egalitarną. Narodowosocjalistyczna propaganda wykorzystywała wymowę słów pierwszej zwrotki i dlatego po II wojnie światowej zrezygnowano z jej publicznego wykonywania (obecnie żaden z punktów geograficznych wymienionych w pierwszej zwrotce nie znajduje się na terenie Niemiec).

W wyniku przejęcia przez państwo polskie Biblioteki Pruskiej w 1945 jeden z kilku autografów hymnu niemieckiego Hoffmanna von Fallerslebena znalazł się w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie.

Próba wprowadzenia nowego hymnu w 1950 zakończyła się fiaskiem, przez jakiś czas wykonywano jako hymn m.in. Odę do radości Beethovena. Później został na długie lata hymnem, mimo niecałkowicie jasnego statusu prawnego. Jeszcze w roku 1952 kanclerz Konrad Adenauer zaproponował w liście do prezydenta Theodora Heussa, aby hymnem Niemiec był dawny hymn autorstwa Fallerslebena i Haydna, lecz by przy oficjalnych okazjach śpiewano jedynie trzecią strofę (druga strofa miała zbyt prozaiczny wydźwięk), rozpoczynającą się słowami Einigkeit und Recht und Freiheit (Jedność, prawo i wolność). Odpowiedź Heussa nie zawierała sprzeciwu. Listy zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym (Amtsblatt), co nadawało decyzji pozory oficjalności. Hymn pozostał w oficjalnym użyciu po zjednoczeniu Niemiec, kiedy to wobec licznych wątpliwości i propozycji jego zmiany (m.in. zaproponowano Kinderhymne Brechta) Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł w wyroku z 7 marca 1990 (publikacja w zbiorze wyroków nr 81, strona 298 i kolejne), że hymn stanowi jedynie trzecia strofa Lied der Deutschen. Potwierdzili to w opublikowanej w rok później wymianie listów prezydent Richard von Weizsäcker i kanclerz Helmut Kohl.

Wbrew obiegowym opiniom, wykonywanie pierwszej strofy pieśni nie jest obecnie w Niemczech zabronione^[3]. Pierwsza i druga strofa nie stanowią części hymnu, omawia się je jednak w niektórych szkołach jako część utworu literackiego^[4].

Pełny tekst pieśni używany od 1991

W 1991, po listownym uzgodnieniu między prezydentem Republiki Federalnej Niemiec a jej kanclerzem, trzecia zwrotka pieśni stała się hymnem państwowym Niemiec.

Zobacz też

• Die Wacht am Rhein

Przypisy