Hypnomys morpheus

Hypnomys morpheus
Bate, 1919
Okres istnienia: plejstocen–holocen
Ilustracja
kopalne ślady przedstawiciela H. morpheus odkryte w Cova des Pas de Vallgornera: A) w jaskini, B) na dnie jeziora
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

wiewiórkokształtne

Rodzina

popielicowate

Rodzaj

Hypnomys

Gatunek

Hypnomys morpheus

Synonimy
  • Hipnomis morpheus
  • Hypnomys morphaeus
  • Eliomys morpheus
  • Eliomis morpheus

Hypnomys morpheus – wymarły gatunek gryzoni z rodziny popielicowatych zamieszkujący Baleary w późnym plejstocenie oraz wczesnym[1][2] i środkowym holocenie. Wymarły prawdopodobnie w środkowym piętrze holocenu[3].

Systematyka

Czaszka H. morpheus. Widok: 1) od góry, 2) od dołu 3) boczny, w 4-5) żuchwa

Hypnomys morpheus został po raz pierwszy opisany w 1919 roku przez brytyjską paleontolog Dorothea Bate. Gatunek ten był blisko spokrewniony z popielicowatymi z rodzaju Eliomys – jego bezpośrednim przodkiem był Hypnomys onicensis. H. morpheus był więc pierwotnie także lokowany jako jeden z wymarłych gatunków należących do rodzaju Eliomys. Ostatecznie przeprowadzone badania filogenetyczne wykazały odrębność obu blisko spokrewnionych rodzajów[1].

Odkrycie kopalnych śladów gatunku

Dobrze zachowane szkielety Hypnomys morpheus odkryto w osadach na dnie jeziora w Cova des Pas de Vallgornera na Majorce. Odkryto także dobrze zachowane szkielety należące do Hypnomys onicensis. Ich wiek oszacowano na 2,5-2 miliona lat. Szkielety zostały poddane badaniom porównawczym ze znanymi gatunkami Eliomys i Hypnomys[2].

Budowa ciała

Na temat morfologii H. morpheus wiadomo niewiele. Znane jest znaczne podobieństwo do gatunków z rodzaju Eliomys. H. morpheus odróżnia między innymi masywna budowa żuchwy, która najwyraźniej była przystosowana do spożywania twardszych pokarmów[1].

Wymiary anatomiczne
(Bover, Alcover, Michaux, Hautier, Hutterer; 2010)[2]
Część ciaławymiar oszacowany na podstawie badań

szkieletów z Cova des Pas de Vallgornera

tułów z głową (mm)179
ogon (mm)116
masa ciała (g)173 – 284

Rozmieszczenie geograficzne

H. morpheus wyewoluował z popielicowatych Eliomys zamieszkujących Baleary. W okresie od późnego plejstocenu do wczesnego holocenu zajmował wyspy Majorka, Minorka i Cabrera[1][2].

Przypisy

  1. ↑ a b c d Lionel Hautier, Pere Bover, Josep A. Alcover, Jacques J. Michaux. Mandible morphometrics, dental microwear pattern, and. „Acta Palaeontologica Polonica”. 54 (2), s. 181–194, 2009. DOI: 10.4202/app.2008.0001. (ang.). 
  2. ↑ a b c d Pere Bover, Josep A. Alcover, Jacques J. Michaux, Lionel Hautier i inni. Body Shape and Life Style of the Extinct Balearic Dormouse Hypnomys (Rodentia, Gliridae): New Evidence from the Study of Associated Skeletons. „PLOS One”. 5 (12), 2010. Anjali Goswami, University College London, United Kingdom. DOI: 10.1371/journal.pone.0015817. (ang.). 
  3. ↑ Ross D.E. MacPhee, Hans-Dieter Sues: Extinctions in Near Time: Causes, Contexts, and Consequences. Nowy Jork: Springer Science & Business Media, 2013, s. 178. ISBN 978-1-4757-5202-1.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Hypnomys morpheus skull.png
Autor: , Licencja: CC BY 2.5
Skull of Hypnomys morpheus. View: 1) dorsal, 2) ventral and 3) lateral views. Mandible in 4) labial and 5) lingual views.
Hypnomys.png
Autor: Pere Bover1,2*, Josep A. Alcover1,2, Jacques J. Michaux3, Lionel Hautier4, Rainer Hutterer2,5, Licencja: CC BY 2.5

Articulated skeletons of Hypnomys morpheus covered by flownstone found in the Cova des Pas de Vallgornera (Llucmajor, Mallorca).

A) Skeleton located in a dry passage of the cave.
B) Skeleton found in the bottom of a lake (see diver in insert).

Photos by G. Mulet (a) and M.A. Perelló (b).