Sektor teleinformatyczny

Sektor teleinformatyczny (również Sektor ICT, ang. ICT Sector[1]) – sektor gospodarki dostarczający produkty i usługi systemów przetwarzania informacji w zastosowaniach naukowych, gospodarczych, finansowych, administracyjnych oraz społecznych[2]. Obejmuje wytwarzanie, sprzedaż i serwis sprzętu cyfrowego, mediów magnetyczno-optycznych oraz wytwarzania i udostępniania oprogramowania, a także usługi: konsultacyjne, przetwarzania danych, telekomunikacyjne, teleinformatyczne, internetowe i podobne[3]. W szerszym kontekście dotyczy stanu rozwoju społeczeństwa informacyjnego[4].

Etymologia

Pojęcie sektora teleinformatycznego, zwanego też potocznie teleinformatyką, występuje jeszcze pod nazwą akronimu ICT. Jego rozwinięcie we frazę Information and Communication Technologies było używane w brytyjskim środowisku naukowym od początku lat 1980. Akronim ICT został zaproponowany w marcu 1997 dla nazwania zajęć informatycznych w szkołach w Wielkiej Brytanii[5]. Jednakże od 2014 na wniosek Royal Society nazwę zajęć zmieniono na computing. W USA ten termin praktycznie nie występuje[6].

Akronim ICT w tym okresie został rozpowszechniony w krajach unijnych poprzez dokumenty z OECD[3] i Komisji Europejskiej. Został też przetłumaczony na inne języki, w Polsce jako akronim TIK z kilkoma różnymi rozwinięciami: technologia, technologie, technika, techniki informacyjno-komunikacyjne. Poprawne tłumaczenie powinno być techniki informacyjno-telekomunikacyjne, gdyż technology należy tłumaczyć na techniki[7] oraz communication na telekomunikacyjne. TIK oraz jego rozwinięcie jest rzadko używane.

ICT używane w mediach, w dokumentach administracji, w kontaktach z UE oraz przez marketing firm zyskało popularność, ale też dla wielu było i jest mało zrozumiałe. Wielokrotnie używano też mało sensownej frazy „technologia ICT lub TIK”[8]. Pojawiły się też żarty, co to jest ICT?, czyli np. „I see tea” – „to gdzie ta herbata”[9]?

W latach 78/79 dyskutowano w Polsce o dwóch rozumieniach pojęcia teleinformatyka (nazwa pochodząca ze złożenia nazwy telekomunikacja i informatyka) stwierdzając[10]:

Przez teleinformatykę rozumiemy dział informatyki, w którym przynajmniej niektóre zadania elementarne są wykonywane zdalnie za pomocą środków telekomunikacyjnych[11] oraz dział telekomunikacji zajmujący się problematyką szeroko rozumianego zdalnego dostępu komputerów nosi nazwę teleinformatyka[12].

a było to jeszcze w czasach mechanicznych i elektronicznych central analogowych.

Termin teleinformatyka istniał przez te lata. W 2000 było używane w dokumentach i reklamach jednego z operatorów[13], gdzie z końcem 2005 wyłączono z użytkowania ostatnią centralę analogową – cała sieć telekomunikacyjna stała się siecią cyfrową. Równocześnie w tych latach, systemy informatyczne w znaczącym stopniu uzależniły swoje działania od stałego dostępu do publicznej sieci teleinformatycznej – internetu, stając się systemami teleinformatycznymi, zdefiniowanymi w ustawie o informatyzacji podmiotów[14].

Obecnie termin teleinformatyka i teleinformatyczny jest i powinien być powszechnie używany i dobrze rozumiany. Zastosowania teleinformatyki w innych dyscyplinach nazywamy telematyką. W relacjach zagranicznych można nadal używać terminu ICT.

Opis

Pod koniec 2005, ówczesna Telekomunikacja Polska wyłączyła ostatnią centralę analogową[15][16], cała sieć telekomunikacyjna stała się siecią cyfrową. W następnych latach sieć ta zostaje przekształcona w sieć NGN, całkowicie zarządzaną przez systemy informatyczne. Równocześnie w tych latach, systemy informatyczne w znaczącym stopniu uzależniły swoje działania od stałego dostępu do publicznej sieci teleinformatycznej – internetu, stając się systemami teleinformatycznymi. Wiele nowych usług informatycznych zostało również opartych na dostępie do internetu – przetwarzanie w chmurze, gromadzenie i analizy gigadanych, operacje na łańcuchach bloków itp. Pojawiły się też nowe wymagania na zapewnienie bezpieczeństwa systemów i sieci – bezpieczeństwa teleinformatycznego. Symbioza informatyki i telekomunikacji stała się faktem[13].

Działalność sektora teleinformatycznego obejmuje wytwarzanie, sprzedaż i serwis sprzętu cyfrowego i mediów magnetyczno-optycznych, wytwarzanie i udostępnianie oprogramowania oraz usługi konsultacyjne, przetwarzania danych, telekomunikacyjne, teleinformatyczne, internetowe i podobne. W zakres pojęciowy ICT wchodzą wszystkie media komunikacyjne (Internet, sieci bezprzewodowe, sieci Bluetooth, telefonia stacjonarna, komórkowa, satelitarna, technologie komunikacji dźwięku i obrazu, radio, telewizje itp.) oraz media umożliwiające zapis informacji (pamięci przenośne, dyski twarde, dyski CD/DVD, taśmy itp.), a także sprzęty umożliwiające przetwarzanie informacji (komputery osobiste, serwery, klastry, sieci komputerowe itp.). Dodatkowo teleinformatyka obejmuje całą gamę aplikacji informatycznych oraz złożonych systemów IT umożliwiających realizację przetwarzania i przesyłania danych na wyższym poziomie abstrakcji niż poziom sprzętowy[8].

Przypisy

  1. ↑ Sektor ICT. [w:] Pojęcie stosowane w badaniach statystycznych statystyki publicznej [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2020-06-30].
  2. ↑ Metadane ICT sector Classification system, Eurostat [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  3. ↑ a b ICT defined by the OECD, OECD [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  4. ↑ Pojęcia stosowane w statystyce publicznej: Technologie informacyjno-komunikacyjne. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2019-04-02].
  5. ↑ Dennis Stevenson, Information and Communications Technology in UK Schools, The Independent ICT in Schools Commission 1996/97, marzec 1997 [dostęp 2020-04-28] (ang.).
  6. ↑ W słowniku WEBSTER termin ICT dotyczy tylko spraw medycznych.
  7. ↑ Zbigniew Łucki. Proszę... nie mówmy „technologia” na technikę!. „Biuletyn Informacyjny Pracowników Akademii Górniczo-Hutniczej”. AGH. [dostęp 2015-03-15]. 
  8. ↑ a b Słownik pojęć Strategii Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku). [w:] Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej [on-line]. mib.gov.pl. s. 26. [dostęp 2017-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-18)].
  9. ↑ Waldemar Malicki, jeden z najbardziej wszechstronnych pianistów polskich, solista, kameralista, improwizator..., występując w gronie informatyków pozwolił sobie na objaśnienie co to jest ICT – „I see tea”.
  10. ↑ Informatyka Nr 4/81.
  11. ↑ Władysław Nowicki, O ścisłość pojęć i kulturę słowa w technice, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1978.
  12. ↑ Władysław Majewski, O teleinformatyce, „Przegląd Telekomunikacyjny”, 4, 1979.
  13. ↑ a b Teleinformatyka to nowe możliwości [dostęp 2020-05-20] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-18].
  14. ↑ Dz.U. z 2005 r. nr 64, poz. 565 Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.
  15. ↑ Wyłączenie central analogowych.
  16. ↑ Wyłączenie central analogowych.

Linki zewnętrzne