III Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku

III Liceum Ogólnokształcące
im. Bohaterów Westerplatte
w Gdańsku

liceum ogólnokształcące
Państwo	Polska
Miejscowość	Gdańsk
Adres	ul. Topolowa 7 80-255 Gdańsk
Data założenia	1909, 1945
Patron	Bohaterowie Westerplatte
Dyrektor	Małgorzata Mroczkowska
Wicedyrektorzy	Agnieszka Golak, Renata Kudan
Położenie na mapie Gdańska III Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de III Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku
Położenie na mapie województwa pomorskiego III Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Westerplatte w Gdańsku
54°22′39,1656″N 18°35′47,4468″E/54,377546 18,596513
Strona internetowa

III Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Westerplatte – liceum ogólnokształcące w Gdańsku-Wrzeszczu, popularnie zwane „Topolówką” (od nazwy ulicy, przy której się znajduje, oraz topoli rosnących przy szkole), jedno z najbardziej znanych trójmiejskich liceów. Jedyne w Gdańsku realizujące program matury międzynarodowej (jako IB-Macius World School No. 001309). W 2005 uznane przez Newsweek Polska za najlepsze liceum ogólnokształcące w Polsce^[1]. W 2016 liczba osób, które ukończyły tę szkołę, przekroczyła 100 tysięcy^[2].

Działalność szkoły

Szkoła, oprócz klas realizujących program matury międzynarodowej, prowadzi klasy dwujęzyczne z językiem angielskim o profilach: ekonomicznym (klasa akademicka pod patronatem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie), biologiczno-chemicznym, humanistyczno-lingwistycznym, a także matematyczno-fizycznym. W zależności od wyboru klasy i preferencji ucznia, jako drugiego języka w szkole naucza się niemieckiego, hiszpańskiego lub francuskiego. Od 2006 do 2015, na mocy porozumienia ministerstw Polski i Hiszpanii, Topolówka prowadziła także nabór do klas dwujęzycznych z językiem hiszpańskim, w których uczniowie kończyli edukację maturą hiszpańską, polską, lub obiema. Partnerami III LO są m.in. Uniwersytet Gdański, Politechnika Gdańska, British Council czy Centrum Zdrowia Swissmed.

Topolówka organizuje Młodzieżową Konferencję Matematyczną TriMat (wraz z III LO w Gdyni i III LO w Sopocie)^[3], Gdańsk Model United Nations, konferencję „Gdańsk dla młodych przedsiębiorców”, wewnątrzszkolny recytatorski Konkurs Żywego Słowa (w którym nagrodą jest fundowana przez Annę Fotygę wycieczka do Brukseli) oraz kierowany do uczniów trójmiejskich szkół ponadgimnazjalnych konkurs "Z polityką na Ty!". III LO uczestniczy również w realizacji projektu Zdolni z Pomorza organizowanego przez Województwo Pomorskie. Oprócz tego w placówce działają m.in. drużyna debat oksfordzkich, Odysei Umysłu, Parlament Uczniowski, Klub Myśli Politycznej "Stańczyk", Klub Medyczny, Koło Krajoznawczo-Turystyczne PTTK, Koło Pierwszej Pomocy Przedmedycznej i Polskiego Czerwonego Krzyża, Koło Caritas, gazeta Stańczyk Niecodzienny, TedEd Club, Spółdzielnia Uczniowska IBook wypożyczająca podręczniki do programu matury międzynarodowej, a także kilkadziesiąt kół przedmiotowych, m.in. z języka japońskiego, programowania, ekonomii, filozofii, religioznawstwa, historii sztuki czy kreatywnego pisania. Co więcej, w Topolówce prowadzone są przygotowania dla uczniów starających się o certyfikat DSD II.

Szkoła posiada siłownię, organizuje zajęcia teatralne, z fitnessu, pływania, koszykówki, piłki nożnej, siatkówki i innych.

Uczniowie szkoły uczestniczą w wymianach ze szkołami z wielu krajów, m.in. Szwecji, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Austrii, Portugalii, Francji i Hiszpanii.

Rankingi

Szkoła w rankingu liceów sporządzanym przez miesięcznik edukacyjny „Perspektywy” i Rzeczpospolitą, które biorą pod uwagę wyniki matur i sukcesy w olimpiadach, uzyskała następujące wyniki:

W roku 2015 w rankingu Instytutu Badań Edukacyjnych, który oszacowuje edukacyjną wartość dodaną zdobyła 11,6 pkt, z czego 8,3 z przedmiotów humanistycznych i 3,3 z matematyczno-przyrodniczych, co dało jej trzecią lokatę w Trójmieście^[15].

Szkoła posiada także certyfikat "Gazety Wyborczej" i Centrum Edukacji Obywatelskiej Szkoła z klasą.

Wyniki matury międzynarodowej IB

W 2017 oraz w 2018 Abiturienci otrzymali średnio 37 na 45 możliwych punktów, czyli tyle, ile wymagają podczas rekrutacji najlepsze uczelnie na świecie, np. Oxford lub Cambridge. Taki sam wynik lub lepszy zdobyło zaledwie 17% maturzystów na świecie^[16]. Najwyższym wynikiem w 2017 w Topolówce były 44 punkty, w 2018 zaś 45 punktów^[17].

Progi punktowe

Progi punktowe w 2017 r.

W 2017 próg punktowy do klasy przygotowującej do matury międzynarodowej wyniósł aż 183 punkty i był najwyższym w Gdańsku^[18]. Ze względu na tak dużą popularność profilu, władze miasta postanowiły tego roku utworzyć drugi oddział preIB, a ostateczny próg punktowy do tej klasy wyniósł 173. Choć finalnie zmniejszył się on o 10 punktów, to w 2017 Topolówka i tak zajęła pierwsze miejsce wśród gdańskich liceów w zestawieniu Collegium Gedanense analizującym wysokość progów punktowych^[19].

Progi punktowe w 2018 r.

Znani absolwenci

• Mieczysław Abramowicz – pisarz i historyk teatru, reżyser teatralny
• Stanisław Bejger – dyr. nacz. PLO, I sekr. KW PZPR w Gdańsku
• Wiesław Bernolak – kompozytor, muzyk, gitarzysta, pianista i keybordzista w zespołach Czerwono-Czarni oraz Polanie
• Mariusz Bogdanowicz – muzyk jazzowy, kompozytor, aranżer, producent muzyczny
• Wiesław Czabański – architekt, naukowiec
• Janusz Daszczyński –  dziennikarz i menedżer, wiceprezes zarządu Telewizji Polskiej (1994–1999), od 2015 do 2016 prezes zarządu Telewizji Polskiej
• Maciej Dejczer – reżyser filmowy i scenarzysta
• Maciej Dobrzyniecki – przedsiębiorca, wiceprezes zarządu Business Centre Club, konsul honorowy Królestwa Hiszpanii
• Aleksandra Dulkiewicz – polska samorządowiec i prawnik, prezydent miasta Gdańska
• Anna Fotyga – polityk i ekonomistka, w latach 2006–2007 minister spraw zagranicznych, w latach 2007–2008 szefowa Kancelarii Prezydenta RP, poseł na Sejm VII kadencji, deputowana do Parlamentu Europejskiego VI i VIII kadencji
• Jerzy Gebert – radiowy dziennikarz sportowy, z wykształcenia lekarz medycyny
• Andrzej Grubba – tenisista stołowy
• Maciej Grzywaczewski – producent filmowy, przedsiębiorca, wydawca, działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL, były dyrektor TVP1
• Adam Hodysz – funkcjonariusz Służby Bezpieczeństwa MSW (1964–1984), podpułkownik Urzędu Ochrony Państwa, Dyrektor Delegatury UOP w Gdańsku w latach 1990–1993
• Hanna Kordalska-Rosiek – dziennikarka telewizyjna, scenarzystka i reżyserka filmów dokumentalnych, autorka książek^[20]
• Adrian Kosowski – informatyk, matematyk i fizyk, nauczyciel akademicki, doktor habilitowany, zdał maturę w wieku 13 lat
• Waldemar Kownacki – aktor teatralny i filmowy
• Aneta Kręglicka – modelka, fotomodelka, bizneswoman. Pierwsza i jedyna Polka wybrana Miss Świata 
• Jacek Kurski – polityk i dziennikarz, w latach 2005–2009 poseł na Sejm V i VI kadencji, w latach 2009–2014 poseł do Parlamentu Europejskiego VII kadencji, w latach 2015–2016 podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, od 2016 prezes zarządu Telewizji Polskiej
• Jarosław Kurski – dziennikarz i publicysta. Pierwszy zastępca redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej”
• Piotr Lass – lekarz, specjalista w zakresie medycyny nuklearnej, profesor nauk medycznych, dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu Akademii Medycznej w Gdańsku i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego w latach 2006 – 2016
• Teresa Milewska – polska historyk sztuki, dyrektor Muzeum Narodowego w Gdańsku w latach 1983-1988
• Anna Molga – malarka, ilustratorka, scenografka i kostiumolożka
• Irena Molga – polska artystka, malarka i projektantka
• Artur Nowaczewski – polski poeta i krytyk literacki
• Michał Owczarczak – polski polityk, urzędnik samorządowy, w latach 2007–2015 wicewojewoda pomorski
• Beata Pastwa-Wojciechowska – psycholog, od 2008 dziekan Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego, gdzie jest profesorem
• Ewa Pobłocka – pianistka, kameralistka i pedagog
• Maciej Próchnicki – muzyk rockowy, perkusista zespołu Golden Life
• Krystian Przysiecki – dziennikarz, reporter, reżyser i twórca scenariuszy
• Grzegorz Raczek – polski kardiolog, nauczyciel akademicki i polityk, profesor nauk medycznych, poseł na Sejm VIII kadencji
• Piotr Semka – publicysta i dziennikarz
• Tomasz Sowiński – polityk, nauczyciel akademicki, ostatni wojewoda gdański i pierwszy wojewoda pomorski
• Dorota Stalińska – aktorka teatralna i filmowa, samorządowiec
• Piotr Śliwicki – menedżer, kierujący sopocką grupą towarzystw ubezpieczeniowych Ergo Hestia od początku jej istnienia
• Marian Terlecki – reżyser i producent filmowy, w 1991 prezes Komitetu do Spraw Radia i Telewizji, zdobywca Polskiej Nagrody Filmowej
• Wiesław Walendziak – polityk, dziennikarz, publicysta i menedżer. Prezes Telewizji Polskiej (1993–1996), minister w rządzie Jerzego Buzka, poseł na Sejm III i IV kadencji
• Jan Wejchert – przedsiębiorca, założyciel Grupy ITI
• Wojciech Wencel – poeta, felietonista, eseista i krytyk literacki
• Grażyna Wolszczak – aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna
• Jan Zarębski – polityk, przedsiębiorca, od 1999 do 2002 marszałek województwa pomorskiego
• Paweł Zbierski – polski reporter, scenarzysta i reżyser
• Jerzy Boj – dziennikarz telewizyjny, publicysta morski, reżyser, autor.

Znani nauczyciele

• Marek Jastrzębiec-Mosakowski – polski prozaik, krytyk literacki, eseista, literaturoznawca, tłumacz literatury francuskiej i profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Gdańskiego
• Kazimierz Thullie – polski ksiądz, autor podręczników
• Jadwiga Chętnikowa – etnografka, muzealniczka, ilustratorka, regionalistka sandomierska i kurpiowska

Historia

Założone w 1909 jako pruskie Królewskie Gimnazjum Realne. Na frontonie szkoły widnieje wyryty w kamieniu napis: Königs Real Gymnasium. W pierwszym roku działalności do placówki uczęszczało 137 uczniów (wyłącznie mężczyzn), w większości wyznania ewangelickiego. Liczba uczniów stopniowo wzrastała, aż w 1913 doszła do 300. W tym czasie w gimnazjum pracowało 18 wykładowców. Kierował nimi dyrektor dr Frech.

Nauka w Królewskim Gimnazjum Realnym odbywała się według zreformowanego systemu nauczania, w którym duży nacisk kładziono na nauczanie języków obcych oraz nauk przyrodniczych. Poszczególne klasy nosiły nazwy łacińskie (sexta, quinta ... aż do oberprimy). Maturę zdawało się dopiero po dziewięciu latach nauki, ale szkołę można było ukończyć wcześniej i podjąć naukę zawodu. 17 października 1912 specjalnym dekretem szkoła otrzymała imię Jego Cesarsko-Królewskiej Wysokości Następcy Tronu, w brzmieniu niemieckim: Kronprinz-Wilhelm-Real-Gymnasium.

Budynek szkoły – 1913 r.

Od samego początku bardzo dbano o ceremoniał szkolny. Uroczyście obchodzono święta państwowe i religijne (np. stulecie bitwy pod Lipskiem uczczono posadzeniem na boisku szkolnym dębu i ustawieniem głazu narzutowego z napisem "18.10.1913r."). Gimnazjaliści nosili czapki uczniowskie z wąskimi lub szerokimi srebrnymi tasiemkami, przyznawanymi według hierarchii. Podczas licznych wizyt cesarza lub następcy tronu pruskiego we Wrzeszczu uczniowie byli ustawiani w szpaler witający monarchę.

Wybuch pierwszej wojny światowej zaważył na życiu szkoły i chociaż w Gdańsku nie było bezpośrednich działań wojennych, to warunki życia mieszkańców znacznie się pogorszyły. Część profesorów i uczniów najstarszych klas zostało powołanych do wojska, lekcje odbywały się nieregularnie i były przerywane innymi zajęciami (wykonywane były prace polowe i ćwiczenia wojskowe), natomiast w szkole zorganizowano dożywianie. Wkrótce z frontu zaczęły dochodzić meldunki o stratach, a uczniowie opłakiwali swoich poległych kolegów. W 1918 tylko 9 uczniów zdawało maturę. Był to pierwszy rocznik, który przeszedł cały cykl nauczania.

28 czerwca 1919 na mocy traktatu pokojowego w Wersalu Gdańsk otrzymał prawa Wolnego Miasta. Zaistniała potrzeba stworzenia polskiego szkolnictwa i w 1921, pomimo wielu trudności i przeszkód ze strony pruskich władz szkolnych, staraniem polskich organizacji założono w Gdańsku Polską Macierz Szkolną. Mimo to męskie Królewskie Gimnazjum Realne pozostało szkołą niemiecką.

Pod koniec drugiej wojny światowej w budynku szkolnym znajdował się radziecki szpital wojskowy, a w sali gimnastycznej stajnia. Dzięki temu budynek ocalał, mimo iż okoliczne domy zostały zniszczone. Wkrótce po zakończeniu działań wojennych, pomimo złego stanu budynku, braku oświetlenia, ogrzewania, a nawet szyb w oknach, już 1 listopada 1945 szkoła rozpoczęła pracę jako III Państwowe Gimnazjum i Liceum w Gdańsku. Jej pierwszym powojennym dyrektorem został Ignacy Zys. Pomimo trudnych warunków (nauka w cyklu wieczorowym odbywała się przy świecach) i braku podręczników, młodzież wykazywała wielką chęć do nauki oraz zapał do pracy społecznej przy odgruzowywaniu miasta.

W tych czasach szkoła słynęła z dyscypliny i porządku. Spóźnienia były karane grzywną i przejściem przez gabinet dyrektora^[21]. Znana była również z życia kulturalnego: miała swoją orkiestrę, zespół teatralny, organizowała zabawy taneczne i wieczory poezji. Przejściowo, od 1950, obowiązywał 11-letni cykl nauczania, ale już od 1957 zaczęto likwidować klasy podstawowe. Od 1964 szkoła prowadzi jedynie klasy licealne. Przez kilka lat w tym samym budynku mieściło się także Technikum Geodezyjne.

1 września 1962 III LO otrzymało imię Bohaterów Westerplatte. Przy tej okazji odsłonięto pamiątkową tablicę. Szczególną sławą niepokornej i zbuntowanej szkoły Topolówka cieszyła się w latach 1970-1989. Młodzież i część grona pedagogicznego, które przeciwstawiało się wojskowej władzy, było stale inwigilowane i narażone na rozmaite represje, z wilczym biletem i pozbawieniem pracy włącznie. W swojej książce pt. „Niepokorni z «Topolówki»”, która wyszła nakładem gdańskiego oddziału IPN, opisał to Jan Hlebowicz^[22]. W tym czasie ukazywał się w szkole „Biuletyn Informacyjny Topolówki” (BIT)^[23], nielegalne pismo redagowane przez uczniów i potajemnie kolportowane w szkole^[24].

W 1999 Grażyna Bogusz, ówczesna dyrektor placówki, w swojej koncepcji rozwoju szkoły jako główny pomysł zaproponowała utworzenie na bazie klas dwujęzycznych klasy z maturą międzynarodową (IB), co poparł prezydent Gdańska, Paweł Adamowicz. Kontakty z International Baccalaureate Organization w Genewie i Sztokholmie nawiązała Bożena Ordak, a potem kontynuowała Alina Spychała, obecna koordynator programu IB. 1 września 2001 naukę rozpoczęła pierwsza klasa realizująca program matury międzynarodowej. W czerwcu 2003 Topolówka była gospodarzem XII Światowej Konferencji dla nauczycieli IB. Otwarcie Konferencji odbyło się w nowej auli Wydziału Prawa i Administracji UG. Swój wykład wygłosił na niej m.in. Lech Wałęsa.

W 2016, przy III LO (w ramach Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 13), utworzone zostało Gimnazjum Dwujęzyczne nr 53, które prowadzi dwie klasy: „A”, w której większy nacisk kładzie się na przedmioty ścisłe, oraz „B”, o profilu humanistycznym. Gimnazjum współpracuje m.in. z Polsko-Japońską Akademią Technik Komputerowych czy z Europejskim Centrum Solidarności^[25].

Dyrektorzy w historii szkoły

• od 2019 – Małgorzata Mroczkowska
• 2009-2019 – Bożena Ordak
• 1999-2009 – Grażyna Bogusz – najdłuższa kadencja w Topolówce; pierwszy Prezes Stowarzyszenia Szkół IB w Polsce
• 1999 – Teresa Krytkowska
• 1990-1999 – Andrzej Nowakowski
• 1986-1990 – Krystyna Węglarska
• 1984-1986 – Teresa Urbańska
• 1982-1984 – Ryszard Łosiński
• 1977-1982 – Czesław Krawczyk
• 1975-1977 – Rozalia Chybicka
• 1967-1975 – Janusz Tebinka
• 1961-1967 – Mirosława Skrokowa
• 1957-1961 – Maria Rutowa
• 1956-1957 – Florian Pasiński
• 1952-1956 – Teodor Delong
• 1950-1952 – Walerian Marciniak
• 1945-1950 – Ignacy Zys

Siedziba

Początkowo, od 1909 szkoła mieściła się przy Am Johannisberg 21b (obecnie ul. Sobótki), od 1910 również przy Friedenssteg 13 (ul. Sienkiewicza). Własny gmach (proj. Adolf Bielefeldt) szkoła otrzymała w 1912 przy Falkweg 7 (ul. Topolowa)^[26].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa Liceum
• Oficjalny profil na Facebooku