III Szpital Miejski im. dr. Karola Jonschera w Łodzi

III Szpital Miejski im. dr. Karola Jonschera w Łodzi
Szpital fabryczny im. św. Anny
Symbol zabytku nr rej. A/44 z 20.01.1971[1]
Ilustracja
Współczesny widok szpitala
Państwo

 Polska

Miejscowość

93-113 Łódź
ul. Milionowa 14

Styl architektoniczny

neoklasycyzm

Architekt

Hilary Majewski

Inwestor

Anna Scheibler

Rozpoczęcie budowy

1882

Ukończenie budowy

1884

Ważniejsze przebudowy

1955

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „III Szpital Miejski im. dr. Karola Jonschera w Łodzi”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „III Szpital Miejski im. dr. Karola Jonschera w Łodzi”
Ziemia51°45′05,67″N 19°29′03,44″E/51,751575 19,484289
Strona internetowa

III Szpital Miejski im. dr. Karola Jonschera, także Miejskie Centrum Medyczne im. dr. Karola Jonschera (dawn. szpital fabryczny im. św. Anny) – pierwszy szpital przyfabryczny w Łodzi i trzeci w Królestwie Polskim, powstał przy zakładach Karola Scheiblera w 1884[2]. Pod wpływem Inspekcji Fabrycznej, która obligowała fabrykantów do zakładania szpitali przyfabrycznych, z fachową pomocą dr. Karola Jonschera – lekarza rodziny Scheiblerów, powstał, pod względem medycznym, nowoczesny szpital o dwóch oddziałach: wewnętrznym i chirurgicznym z pracownią rehabilitacyjną, laboratorium analitycznym, apteką, a w późniejszym okresie także z pracownią rentgenowską. Budynek sfinansowano z funduszy Anny Scheibler z Wernerów, wdowy po Karolu Scheiblerze[3], na której cześć szpital nosił imię św. Anny[4][5][6].

Historia

Budowę szpitala projektu architekta Hilarego Majewskiego rozpoczęto w 1882, natomiast obiekt otwarto 1 września 1884[7]. Poświęcenia szpitala dokonał ksiądz dziekan Dąbrowski[3]. Pierwszym dyrektorem i naczelnym lekarzem szpitala został Juliusz Lohrer[8]. W początkowym okresie działalności szpital liczył 40 łóżek[9], przy szpitalu funkcjonowało ambulatorium, apteka i przytułek. W 1897 liczba łóżek wzrosła do 60[10], a w 1912 do 75. Szpital od początku posiadał oświetlenie gazowe, ciepłą i zimną wodę oraz centralne ogrzewanie[2]. W ramach szpitala funkcjonowały od początku oddziały: Chorób Wewnętrznych, Chorób Chirurgicznych wraz z salą operacyjną i opatrunkową, laboratorium, gabinety hydro- i elektroterapii, apteka, a w 1910 powstała pracownia rentgenowska. Początkowo szpital rocznie leczył ok. 200 chorych, ale w 1912 ich liczba wzrosła do 410. Szpital do 1914 pełnił rolę szpitala zakładów Scheiblera. Zabezpieczał potrzeby pracowników i ich rodzin, nie tylko fabryki Scheiblera, ale także tych fabryk, które partycypowały w kosztach utrzymania szpitala[7]. W okresie międzywojennym szpital pełnił funkcję oddziału chirurgicznego szpitala wojskowego. Przed II wojną światową na ul. Przędzalnianą przeniesiono Publiczny Szpital Miejski świętego Antoniego z ulicy Konstantynowskiej. W 1955 budynek rozbudowano i przemianowano na szpital im. Karola Jonschera[11]. Rozbudowa była inicjatywą dra Maksymiliana Taube (dyrektora szpitala w latach 1952–1970). W wyniku rozbudowy powstały: Oddział Chirurgii Ogólnej, Oddział Okulistyczny, Oddział Chorób Wewnętrznych „A", Oddział Chorób Wewnętrznych „B”[7].

Dyrektorzy szpitala

  • Juliusz Lohrer (1884–1910),
  • Michał Dobulewicz (1918–1937),
  • Bronisław Frenkel (1937–1939),
  • Bogumił Kozłowski (1945),
  • Jakub Hajman (1946–1951),
  • Maksymilian Taube (1951–1970),
  • Benon Głuszkowski (1971–1980),
  • Andrzej Frontczak (1980–1990),
  • Czesław Beda (1990–1999),
  • Andrzej Ryniec (1999–2002),
  • Izabela Czernielewska-Rutkowska (2003–2007)
  • Bożena Woźniak (2007–?)[12],
  • Konrad Łukaszewski (od 2016)[13][14]

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 50 [dostęp 2021-04-04].
  2. ↑ a b KRONIKA MIASTA ŁODZI – 200 Lat Łodzi Przemysłowej (s/31).. uml.lodz.pl. [dostęp 2022-05-04].
  3. ↑ a b Kronika Łódzka. Poświęcenie nowego szpitala. „Dziennik Łódzki”. Rok I (nr 196), s. 3, 1884-09-02. Zdzisław Kułakowski (red.). Łódź: Zdzisław Kułakowski. ISSN 1898-3111. [dostęp 20121-05-05].
  4. ↑ Wyborcza.pl, lodz.wyborcza.pl [dostęp 2021-05-05].
  5. ↑ Starszy Inspektor Fabryczny Guberni Piotrkowskiej, www.szukajwarchiwach.gov.pl, 30 marca 2022 [dostęp 2022-03-30].
  6. ↑ Niemieckimi śladami po „Ziemi Obiecanej”. Praca zbiorowa pod redakcją Krystyny Radziszewskiej, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 1997, s. 125, ISBN 83-87080-43-8
  7. ↑ a b c Historia – JONSCHER, www.jonscher.pl [dostęp 2021-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-05].
  8. ↑ Bogumiła Kempińska-Mirosławska, Z kart historii, „Panaceum” (1–2 (200)), luty 2015, ISSN 1233-9338.
  9. ↑ Kronika Łódzka. Z zakładów fabrycznych scheiblerowskich. „Dziennik Łódzki”. Rok II (nr 66), s. 2, 1885-04-05. Zdzisław Kułakowski (red.). Łódź: Stefan Kossuth. ISSN 1898-3111. [dostęp 2016-08-11].
  10. ↑ Archiwum Państwowe w Łodzi, Łódzcy fabrykanci, 1 lipca 2009.
  11. ↑ Romuald Olaczek (red.): Ogrody Księżego Młyna. Wyd. 1. Łódź: Stowarzyszenie Film-Przyroda-Kultura, 2008, seria: Parki i ogrody Łodzi; z. 3, s. 136 ISBN 978-83-924031-2-8. (pol.)
  12. ↑ Aleksander Niewodniczy, 125 lat Szpitala im. dr. K. Jonschera w Łodzi, „Panaceum”, czerwiec 2010, ISSN 1233-9938.
  13. ↑ Dyrekcja. Miejskie Centrum Medyczne im. dr. Karola Jonschera w Łodzi. [dostęp 2022-09-24].
  14. ↑ Agnieszka Jędrzejczak: Nowi dyrektorzy w łódzkich szpitalach. Łódź Nasze Miasto, 2016-07-26. [dostęp 2022-09-24].

Media użyte na tej stronie

Łódź location map 2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors, edited by User:Dwie szyszki
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Łódź, Poland
Ta mapa of Łódź została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
RWB-RWBA Erste Hilfe.svg
RWB/RWBA symbol: First Aid station
Szpital Miejski im. dr. Karola Jonschera w Łodzi (3).JPG
Autor: Darekm135, Licencja: CC BY-SA 3.0
Karol Jonscher hospital in Łódź