II tysiąclecie n.e.

I tysiąclecie n.e. II tysiąclecie n.e. III tysiąclecie n.e. XI wiek XII wiek XIII wiek XIV wiek XV wiek XVI wiek XVII wiek XVIII wiek XIX wiek XX wiek
Replika statku Santa María

Drugie tysiąclecie naszej ery – okres rozpoczynający się według kalendarza juliańskiego 1 stycznia 1001 roku i kończący się 31 grudnia 2000 roku.

Drugie tysiąclecie naszej ery obejmuje dojrzałe i późne średniowiecze, renesans, kolonializm, industrializację, rozwój państw narodowych, kończy się w XX wieku gwałtownym rozwojem nauki, edukacji i opieki medycznej.

Cywilizacje

Cywilizacje w tej sekcji są podzielone według United Nations geoscheme.

Cywilizacje II tysiąclecia n.e.
AfrykaAmerykaAzjaEuropaOceania

Wydarzenia

Wydarzenia w tej sekcji są podzielone według United Nations geoscheme.

Wydarzenia II tysiąclecia n.e.
 AfrykaAmerykaAzjaEuropaOceania
XI wiek

1054 Ustanowienie dynastii Almorawidów[1]
1060 Państwo Kanem przyjmuje Islam[1]
1075 Almorawidzi zdobywają Ghanę[1]

 

1000 Cahokia (dzisiaj w stanie Illinois w USA) staje się centrum Kultury Missisipi

1008 Ukończenie Opowieści o Księciu Promienistym[2]
1005 Podpisanie Traktatu z Shanyuan
1044 Opublikowanie przepisu na proch strzelniczy[2]

1054 Wielka schizma wschodnia dzieli kościół chrześcijański
1088 Założenie pierwszego uniwersytetu[2]
1095 Pierwsza wyprawa krzyżowa[2]

 
XII wiek

1143 Dynastia Almohadów przejmuje kontrolę nad Almorawidami[1]
1171 Po śmierci kalifa Fatymidów Saladyn przejmuje władzę w Egipcie i zakłada dynastię Ajjubidów[1]
1173 Ajjubidzi zdobywają Qasr Ibrim w Nubii[1]

1100 Toltekowie zakładają stolicę w Tula[3]
1124 Arnaldur nominowany na pierwszego biskupa Grenlandii[3]
1175 Upadek cywilizacji Tolteków[3]

1117 Kompas magnetyczny jest używany na morzu[2]
1120 Meng Yuanlao opisuje czterogwiazdkowe jadłodajnie w Kaifeng[2]
1150 Zbudowanie Angkor Wat[2]

1169 Awerroes tłumaczy dzieła Arystotelesa[2]

 
 AfrykaAmerykaAzjaEuropaOceania
XIII wiek

1200 Królestwo Mutapa założone w Zimbabwe[1]
1203 Sumaguru Kante z Sosso podbija Imperium Ghany[1]
1250 Mamelucy zdobywają władzę w Egipcie po obaleniu kurdyjskiej dynastii Ajjubidów[1]

1200 Opuszczenie Chichén Itzá[3]
1200 Założenie Cuzco[3]
1200 Ekspansja Chimú[3]

1211 Czyngis-chan buduje Imperium[2]

1215 Magna Carta[2]
1260 Otwarcie katedry w Chartres[2]

1200 Tahitańczycy kolonizują Hawaje[3]

XIV wiek

1324 Pielgrzymka Mansa Musy do Mekki[2]
1365 Krucjata prowadzona przez króla Cypru plądruje Aleksandrię[1]
1375 Królestwo Songhai odłącza się od Mali[1]

1315 Założenie Tenochtitlán[2]
1350 Opuszczenie Grenlandii[3]
1350 Wojna pomiędzy Inkami i Chimú[3]

1350 Kawa parzona po raz pierwszy[2]
1368 Zhu Yuanzhang wypiera Mongołów[4]

1348 Czarna śmierć[2]
1350 Pojawienie się zjawiska mody w ubiorze[2]

1300 Polinezyjczycy imigrują na Nową Zelandię[5]
1300 Hawajczycy wprowadzają strukturę kastową[6]
1300 Wzniesienie kamiennych posągów na Wyspie Wielkanocnej[6]

 AfrykaAmerykaAzjaEuropaOceania
XV wiek

1483 Diogo Cão nawiązuje kontakt z Królestwem Kongo[1]
1496 Hiszpania opanowuje Melillę w Maroku[1]
1497 Vasco da Gama dociera do Przylądka Dobrej Nadziei[1]

1470 Inkowie podbijają imperium Chimú[3]
1428 Aztekowie zdobywają Atzcapotzalco, sprzymierzają się z Texcoco i Tlacopan, stają się dominującym państwem w Meksyku[3]
1492 Odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba[2]

1407 Rozpoczyna się budowa Zakazanego Miasta[4]
1431 Ayutthaya podbija Angkor[4]
1453 Imperium osmańskie zdobywa Konstantynopol[2]

1413 Opracowanie zasad perspektywy linearnej[2]
1455 Wydrukowanie Biblii Gutenberga (uznane za najważniejsze wydarzenie tysiąclecia)[2]

1400 Tongijczycy budują centrum ceremonialne w Mu'a[6]

XVI wiek

1509 Afrykańscy niewolnicy przybywają do Ameryki[2]
1517 Imperium osmańskie zdobywa Egipt[7]
1535 Cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego Karol V zdobywa Tunis[7]

1535 Europejczycy odkrywają tytoń[2]
1537 Europejczycy odkrywają ziemniaki[2]
1545 Odkrycie srebra w Andach[2]

 

1517 95 tez Marcina Lutra[2]
1543 Opublikowanie De humani corporis fabrica[2]
1596 Wynalezienie toalety[2]

1550 Maorysi z Nowej Zelandii budują ufortyfikowane ogrodzenia[8]

 AfrykaAmerykaAzjaEuropaOceania
XVII wiek

1626 Francja zakłada kolonię na Madagaskarze[7]
1644 Wybuch Mauretańskiej wojny trzydziestoletniej[7]

1607 Założenie kolonii w Virginii[9]
1624 Wyspa Manhattan kupiona od Indian[9]
1697 Pokonanie Majów przez konkwistadorów[9]

1610 Herbata rozprzestrzenia się na świecie[2]
1637 Japoński zakaz kontaktów z Europą[10]

1603 Pierwsze wystawienie Hamleta[2]
1610 Galileusz publikuje wyniki swoich obserwacji Jowisza[2]
1666 Odkrycie grawitacji[2]

1600 Dynastia Tu'i Konokupolu przejmuje władzę w Tonga[8]

XVIII wiek

1787 Brytyjczycy zakładają kolonię we Freetown dla wyzwolonych niewolników[7]
1799 Odkrycie kamienia z Rosetty[2]

1742 Bunt Indian przeciwko Hiszpanom w Peru[2]
1776 Deklaracja niepodległości Stanów Zjednoczonych[2]

1751 Chiny okupują Tybet[10]

1722 Bach podzielił skalę na 12 równych półtonów[2]
1769 Wynalezienie silnika parowego[2]
1796 Pierwsze szczepienie[2]

 
 AfrykaAmerykaAzjaEuropaOceania
XIX wiek

1801 USA blokują Trypolis[7]
1869 Otwarcie Kanału Sueskiego[2]
1884 Konferencja Berlińska[11]

1821 Bolivar wyzwala Wenezuelę[2]
1876 Otwarcie Menlo Park[2]
1876 Pierwsza rozmowa telefoniczna[2]

1868 Koniec japońskiej izolacji[2]

1830 Pierwsza kolej parowa[2]
1859 O powstawaniu gatunków[2]
1882 Dowód teorii drobnoustrojów chorobotwórczych[2]

1840 Podpisano Pokój Waitangi[12]
1845 Wojny maoryskie[13]

XX wiek

1956 Kryzys sueski[14]
1956 Wojna sześciodniowa[14]
1996 Koniec apartheidu[14]

1903 Pierwszy kontrolowany lot samolotu silnikowego[2]
1908 Ford buduje Model T[2]
1928 Pierwsza transmisja telewizyjna[2]

1917 Rewolucja rosyjska[2]
1934 Długi Marsz Mao[2]
1945 Atak atomowy na Hiroszimę i Nagasaki[2]

1901 Pierwsza transatlantycka transmisja radiowa[2]
1928 Odkrycie penicyliny[2]
1933 Adolf Hitler mianowany Kanclerzem[2]

1915 Australijczycy i Nowozelandczycy biorą udział w kampanii Gallipoli
1985 Ustanowienie Nowej Zelandii strefą wolną od energii atomowej[15]

Wielcy ludzie

Osoby w tej sekcji są podzielone według United Nations geoscheme.

Wielcy ludzie II tysiąclecia n.e.
 AfrykaAmerykaAzjaEuropaOceania
XI wiek  Shen Kuo
Omar Chajjam		Wilhelm Zdobywca[16]
Bazyli II Bułgarobójca		 
XII wiek Władcy InkówYoritomo Minamoto
Bhāskara Acārya
Czyngis-chan[16]		Ryszard I Lwie Serce 
XIII wiek   Marco Polo
Jan XXII
William Wallace
Tomasz z Akwinu		Roy Mata
XIV wiekIbn ChaldunAcamapichtliYongle
Madhawa
Timur		Geoffrey Chaucer[16]
Guillaume de Machaut
Dante Alighieri
Jan Hus		 
XV wiekSonni Ali
Zara Yaqob		Montezuma IHongxi
Guru Nanak Czand
Sulejman Wspaniały		Mikołaj Kopernik[16]
Leonardo da Vinci
Johannes Gutenberg
Henryk VII Tudor
Mehmed II Zdobywca
Joanna d’Arc		 
 AfrykaAmerykaAzjaEuropaOceania
XVI wiek SquantoXu Guangqi
Szahdżahan		William Szekspir[16]
Henryk VIII Tudor
Elżbieta I Tudor
Ferdynand Magellan
Krzysztof Kolumb
Francis Drake
Johannes Kepler
Michał Anioł
Rafael Santi
Erazm z Rotterdamu
Otto Brunfels
Marcin Luter		Atahualpa
XVII wiek Powatan, PokahontasMatsuo BashōIsaac Newton[16]
Otto von Guericke[16]
Galileusz[16]
Molière
Rembrandt
Piotr I Wielki
Ludwik XIV		 
XVIII wiekCzakaBenjamin Franklin
Thomas Jefferson
George Washington
John Adams		QianlongLudwik XVI
Napoleon Bonaparte[16]
Katarzyna II Wielka
Adam Smith
Wolfgang Amadeus Mozart
Johann Sebastian Bach
Antonio Vivaldi
Voltaire
Johann Wolfgang von Goethe		Kamehameha I
XIX wiek Thomas Alva Edison[16]
Simón Bolívar[16] Abraham Lincoln		Cixi
Mangal Pandey		Charles Darwin[16]
Nikola Tesla
Alfred Nobel
Michael Faraday
Wilhelm Röntgen
Alexander Graham Bell
Maria Skłodowska-Curie
Wiktoria Hanowerska
Otto von Bismarck
Karol Marx
Vincent van Gogh
Beethoven
Fryderyk Chopin		Te Kooti
XX wiekGamal Abdel Naser
Nelson Mandela
Paul Rusesabagina		Martin Luther King
Franklin Delano Roosevelt
John F. Kennedy
Ronald Reagan
George Gershwin
Elvis Presley		Mao Zedong[16]
Mahatma Gandhi
Hirohito		Albert Einstein[16]
Włodzimierz Lenin
Józef Stalin
Winston Churchill
Adolf Hitler
Benito Mussolini
Igor Strawinski
Pablo Picasso
Salvador Dalí
The Beatles		Israel Kamakawiwoʻole

Zobacz też

  • Agnes Hooper Gottlieb: 1,000 Years, 1,000 People: Ranking the Men and Women Who Shaped the Millennium. Henry Gottlieb, Barbar Bowers, Brent Bowers. Kodansha International, 1998. ISBN 1-56836-253-6.

Wynalazki i odkrycia

Wynalazki i odkrycia
Komunikacja i technologiaMatematyka i naukaProdukcjaTransport oraz
eksploracja kosmosu		Wojna
  1. Maszyna drukarska[17][18]
  2. Telegraf[17]
  3. Fotografia[17]
  4. Telefon[17]
  5. Animacja[17]
  6. Telewizja[17]
  7. Komputer[17]
  8. Tranzystor[17]
  9. Sztuczny satelita
  10. Internet[17][18]
  1. Rachunek różniczkowy i całkowy[17]
  2. Szczepionka[18][19]
  3. Atom[19]
  4. Znieczulenie[18][19]
  5. Teoria ewolucji[19]
  6. Genetyka[18][19]
  7. Szczególna teoria względności[19]
  8. Penicylina[18][19]
  9. DNA[19]
  10. Mechanika kwantowa[19]
  1. Konserwa[17]
  2. Tworzywa sztuczne[19]
  3. Linia produkcyjna[17]
  4. Mrożonka[17]
  5. Reaktor jądrowy[17]
  6. Robot kuchenny[17]
  1. Rower
  2. Silnik parowy
  3. Turbina parowa
  4. Silnik o spalaniu wewnętrznym
  5. Parowóz
  6. Lotnictwo
  7. Program Apollo
  8. Wahadłowiec kosmiczny
  9. Stacja kosmiczna
  10. GPS
  1. Długi łuk
  2. Broń palna
  3. Okręt podwodny
  4. Rakieta
  5. Lotniskowiec
  6. Broń jądrowa
  7. Czołg

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Africa AD 600-1500. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-13)].
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb Scott Toast: Top 100 Events of the Millennium. [w:] adapted from LIFE Magazine [on-line]. Scott Toast, 2002-02-19. [dostęp 2008-11-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-15)].
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Americas AD 1000-1492. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-12)].
  4. ↑ a b c Asia AD 1200-1500. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-06)].
  5. ↑ Robbie Whitmore: Timeline of events in New Zealand history. New Zealand in History. [dostęp 2008-11-16].
  6. ↑ a b c Oceania AD 1000-1520. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-21)].
  7. ↑ a b c d e f Africa AD 1500-1850. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-12)].
  8. ↑ a b Oceania AD 1520-1770. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-21)].
  9. ↑ a b c Americas 1492-1800. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-12)].
  10. ↑ a b Asia AD 1500-1800. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-06)].
  11. ↑ Africa AD 1850-1950. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-19)].
  12. ↑ Michael King: The Penguin History of New Zealand. Penguin Books, 2003. ISBN 0-14-301867-1.
  13. ↑ [[James Belich (historian)|James Belich]]: The New Zealand Wars and the Victorian Interpretation of Racial Conflict. Oxford University Press, 1986. ISBN 1-86940-002-X.
  14. ↑ a b c Africa AD 1950-2000. [w:] World Timelines [on-line]. The British Museum, 2005. [dostęp 2008-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-12)].
  15. ↑ New Zealand Nuclear Free Zone, Disarmament, and Arms Control Act. [dostęp 2008-11-25].
  16. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Michael H. Hart: The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History. Citadel, 2000, s. 556 stron. ISBN 0-8065-1350-0.
  17. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Greatest Inventions of All Time. i-dinnout.com, 2002-01-30. [dostęp 2008-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-11-01)].
  18. ↑ a b c d e f Larry Kelley: The Greatest Innovations of All Time. [w:] BusinessWeek [on-line]. The McGraw-Hill Companies Inc., 2007-02-16. [dostęp 2008-11-12].
  19. ↑ a b c d e f g h i j The Big 100: the Science Channels 100 Greatest Discoveries. Discovery Communications, LLC, 2008. [dostęp 2008-11-12].
Podział tysiącleci na wieki
IV tysiąclecie p.n.e.
III tysiąclecie p.n.e.
II tysiąclecie p.n.e.
I tysiąclecie p.n.e.
I tysiąclecie n.e.
II tysiąclecie n.e.
III tysiąclecie n.e.

Media użyte na tej stronie

Redirect arrow without text.svg
Redirect arrow, to be used in redirected articles in Wikipedias written from left to right. Without text.
Santa-Maria.jpg
Autor: Dietrich Bartel (my father), Licencja: CC BY-SA 2.0
A replica of the Santa María, Columbus’ flagship in 1492 seen in the harbour of Funchal, Madeira.