IJssel

IJssel
ilustracja
KontynentEuropa
Państwo Holandia
LokalizacjaGeldria i Overijssel
Rzeka
Długość125 km
Średni przepływ300 m³/s
Mapa
Mapa rzeki
brak współrzędnych

IJssel (także Gelderse IJssel) – rzeka w środkowej Holandii (prowincje Geldria i Overijssel). Długość – 125 km, średni przepływ – 300 m³/s.

IJssel jest jednym z ujściowych ramion Renu. Oddziela się od Dolnego Renu pod Arnhem i płynie na północ. Przepływa m.in. przez Zutphen, Deventer i Zwolle, po czym koło miasta Kampen uchodzi do Zwarte Meer – odnogi sztucznego jeziora IJsselmeer.

Zachód słońca nad rzeką IJssel w mieście Deventer

Do czasów średniowiecza bieg IJssel był dłuższy – rzeka uchodziła do Morza Północnego w miejscu zwanym Vlie (Vliestroom) pomiędzy dzisiejszymi wyspami Vlieland i Terschelling. Później, do czasu budowy wielkiej tamy Afsluitdijk i utworzenia sztucznego jeziora IJsselmeer IJssel uchodził do zatoki Zuiderzee.

Bifurkacja IJssel od Renu jest prawdopodobnie sztuczna. Pierwotnie dzisiejszy IJssel był samodzielną rzeką – dalszym ciągiem niewielkiej rzeki Oude IJssel wypływającej na pograniczu niemiecko-holenderskim. Odcinek pomiędzy Arnhem a Doesburgiem, łączący Ren i Oude IJssel, został przekopany w czasach podbojów rzymskich przez rzymskie wojska pod wodzą generała Druzusa Starszego jako rubież obronna przeciw plemionom germańskim i jako wojskowa droga wodna. Od tej pory Ren stał się głównym źródłem wody dla IJssel, jednak w porównaniu do pozostałych ramion Delty Renu rzeka zachowała pewną odrębność – przyjmuje dopływy (Berkel, Schipbeek) i buduje swoją własną deltę, a ilość wód z dopływów wystarczyłaby do jej samodzielnej egzystencji.

Media użyte na tej stronie

Hanseatenwimpel.svg
Hanseatic Flag
Haupthandelsroute Hanse.png
Main trading routes of the Hanseatic League in northern Europe.
Hansestadt Lubeck Tatiana Yagunova Watercolor painting 2014.jpg
Autor: Tatiana Yagunova / Татьяна Ягунова, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lubeka (Akwarela Tatiany Yagunovej) — główne miejsce Ligi Hanzeatyckiej. Związek Hanzeatycki — organizację kupiecką pod kierownictwem doświadczonego racjonalnego ośrodka kupieckiego — Wolnego Miasta Lubeki. Opublikowano:
Location IJssel.PNG
Location of a waterway (river/canal) in the Netherlends
Deventer IJssel.jpg
The IJssel at Deventer
Deventer zonsondergang k.JPG
(c) Tjeerd.nijeholt, CC-BY-SA-3.0
JPG O.b.v. eEigen foto: T.C. Nijeholt