IV Krakowski Batalion Etapowy
| Historia | |
| Państwo |  II Rzeczpospolita |
|---|---|
| Sformowanie | 1919 |
| Rozformowanie | 1921 |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | 31 batalion celny |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | Grodno Tynne Rokitno |
| Podległość | DOE „Mołodeczno” |
IV Krakowski batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Formowanie batalionu rozpoczęto na przełomie 1918-1919 roku. Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[1].
We wrześniu 1919 roku dowództwo batalionu Stacjonowało w Grodnie[2]. Wiosną 1920 batalion podlegał Dowództwu Okręgu Etapowego „Mołodeczno”[3]. W lipcu batalion pełnił służbę garnizonową w Białymstoku. Po jego opuszczeniu, będąc w podporzadkowaniu 10 Dywizji Piechoty gen. Lucjana Żeligowskiego, walczył przez kilka dni w obronie linii Narwi i poniósł duże straty. 29 lipca liczył w stanie bojowym 2 oficerów i 58 podoficerów i szeregowców[4]. W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej[5]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[6]. W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[7]. IV Krakowski batalion etapowy wspólnie z II Krakowskim batalionem etapowym utworzyły 31 batalion celny[8].
Służba etapowa
Celem zwolnienia wojsk liniowych ze służby kordonowej i szczelniejszego zamknięcia granicy państwa, w marcu 1921 Ministerstwo Spraw Wojskowych zarządziło obsadzenie Kordonu Naczelnego Dowództwa WP przez Bataliony Etapowe[9]. IV Krbe przejął od I/11 pp odcinek granicy od m. Woronówka do Karpiłówki. Dowództwo rozmieściło się w m. Czubel (ew. Tyczno)[10]. Z końcem miesiąca Dowództwo Wołyńskiej Inspekcji Etapowej sprecyzowało zadanie i nakazało batalionowi obsadzić granicę od Noronoski do Klesowa[11]. W kwietniu 1921 uległa zmianie granica kordonowa. Batalion przesunął się w kierunku wschodnim na linię Bleżowo–Woronówka. Dowództwo batalionu miało przemieścić się do Rokitna[12].
Dowódcy batalionu
- mjr Biskupski (był X 1920)[13]
- mjr piech. Zygmunt Wiktor Parfanowicz[a] (VI 1921[15] → dowódca 31 baonu celnego)
Uwagi
Przypisy
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 28.
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 29.
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 30.
- ↑ Odziemkowski 2010 ↓, s. 351.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 22.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 23.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 64.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 25.
- ↑ Rozkazy organizacyjne Wołyńskiej IE ↓, s. 1.
- ↑ Rozkazy organizacyjne Wołyńskiej IE ↓, s. 3.
- ↑ Rozkazy organizacyjne Wołyńskiej IE ↓, s. 11.
- ↑ Rozkazy organizacyjne Wołyńskiej IE ↓, s. 18.
- ↑ Rozkazy DOE 4 A ↓, s. 12.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 52, 806.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 18 czerwca 1921 roku, s. 1061.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
- Janusz Odziemkowski. Organizacja i ochrona zaplecza wojsk polskich na Litwie i Białorusi (luty 1919-lipiec 1920). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (246), 2014. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
- Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca-1 września 1920 roku. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
- Rozkazy organizacyjne służby kordonowej Wołyńskiej Inspekcji Kordonowej 6 Armii → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).