IV Lubelski Batalion Etapowy

IV Lubelski batalion etapowy
VI batalion Milicji Ludowej
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1919
Rozformowanie1921
Organizacja
DyslokacjaBaranowicze
FormacjaWojska Wartownicze
i Etapowe
PodległośćOE „Wilno”
IVb Brygada Etapowa

IV Lubelski batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Formowanie batalionu rozpoczęto na przełomie 1918-1919 roku. Sformowany jako VI batalion Milicji Ludowej, potem przemianowany na IV Lubelski batalion etapowy[1].Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[2]. We wrześniu 1919 roku dowództwo batalionu stacjonowało w Baranowiczach[1]. Wiosną 1920 batalion podlegał Okręgowi Etapowemu „Wilno”[3]. W lipcu batalion pełnił służbę garnizonową w Białymstoku. Po jego opuszczeniu, będąc w podporzadkowaniu 10 Dywizji Piechoty gen. Lucjana Żeligowskiego, walczył przez kilka dni w obronie linii Narwi i poniósł duże straty. 29 lipca liczył w stanie bojowym 2 oficerów i 70 podoficerów i szeregowców. Posiadał 1 ckm[4].

W październiku zreorganizowano brygady etapowe 4 Armii. Batalion wszedł w podporządkowanie dowódcy IVb Brygady Etapowej[5]. W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej[6]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[7].

W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[8].

Służba etapowa

7 stycznia 1921 dowództwo batalionu przedyslokowane zostało do Nowogródka. Swoją 1 i 2 kompanię ulokowało w Nowogródku, 3 ke w Nowojelni, a 4 ke w Walówce. Zadaniem batalionu było ochraniać linię kolejową Baranowicze–Sielec. W tym też dniu czasowo przydzielona do batalionu kompania I Kieleckiego be odeszła do Baranowicz. Tam zluzowała posterunki IV kieleckiego be na linii kolejowej Baranowicze–Stołpce[9]. 14 marca 1921 batalion otrzymał zadanie przekazać służbę garnizonową w Baranowiczach I Kieleckiemu batalionowi etapowemu i objęcia służby garnizonowej w Słonimie[10]. W czerwcu 1921 2 kompanię etapową z Kobrynia i 3 kompanię z Prużan przeniesiono do Brześcia[11].

Przypisy

  1. ↑ a b Odziemkowski 2013 ↓, s. 29.
  2. ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 28.
  3. ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 30.
  4. ↑ Odziemkowski 2010 ↓, s. 351.
  5. ↑ Rozkaz organizacyjny DOE 4 A ↓, s. 2.
  6. ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 22.
  7. ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 23.
  8. ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 64.
  9. ↑ Dyslokacja IV Lubelskiego be ↓, s. 2.
  10. ↑ odpis rozkazu Dowództwa 4 A ↓, s. 45.
  11. ↑ Dyslokacja IV Lubelskiego be ↓, s. 15.

Bibliografia

  • Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
  • Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757. 
  • Janusz Odziemkowski: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919-1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adam”, 2010. ISBN 978-83-7072-650-8.
  • Janusz Odziemkowski. Organizacja i ochrona zaplecza wojsk polskich na Litwie i Białorusi (luty 1919-lipiec 1920). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (246), 2014. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281. 
  • Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca-1 września 1920 roku. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281. 
  • Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych IV Lubelskiego baonu etapowego → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
  • Rozkaz organizacyjny Dowództwa Okręgu Etapowego 4 Armii → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
Wojska Wartownicze i Etapowe II Rzeczypospolitej
Bataliony Wartownicze
Brygady etapowe
Bataliony etapowe
Bataliony zapasowe
  • I
  • II
  • III
  • IV
  • V
  • VI
  • VII
  • VIII
  • IX
Formacje ochotnicze
Formacje graniczne II Rzeczypospolitej
Straż Graniczna (1918–1919)
Wojskowa Straż Graniczna
Strzelcy Graniczni
Bataliony Wartownicze
Bataliony Etapowe

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).