I Krakowski Batalion Etapowy
| ||
| Historia | ||
| Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 1919 | |
| Rozformowanie | 1921 | |
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Grodno | |
| Formacja | Bataliony Etapowe | |
| Podległość | DOE „Mołodeczno” IVa Brygada Etapowa | |
I Krakowski batalion etapowy – oddział wojsk wartowniczych i etapowych w okresie II Rzeczypospolitej pełniący między innymi służbę ochronną na granicy polsko-sowieckiej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Formowanie batalionu rozpoczęto na przełomie 1918-1919 roku. Otrzymał on nazwę okręgu generalnego, w którym powstał i kolejny numer porządkowy oznaczany cyfrą rzymską. Do batalionu wcielono żołnierzy starszych wiekiem i o słabszej kondycji fizycznej. Oficerowie i podoficerowie nie mieli większego doświadczenia bojowego. Batalion nie posiadał broni ciężkiej, a broń indywidualną żołnierzy stanowiły stare karabiny różnych wzorów z niewielką ilością amunicji[1].
We wrześniu 1919 roku dowództwo batalionu stacjonowało w Grodnie[2]. Wiosną 1920 batalion podlegał Dowództwu Okręgu Etapowego „Mołodeczno”[3]. We wrześniu batalion wchodził w skład IVa Brygady Etapowej. Dowództwo baonu i 1. kompania stacjonowała w Bielsku przy Dowództwie Powiatu Etapowego Bielsk, natomiast 2. kompania w Czeremsze, a 3. kompania w Hajnówce. Stan baonu wynosił wówczas 14 oficerów i 412 szeregowców[4]. W październiku 1920 zreorganizowano brygady etapowe 4 Armii. Batalion nadal wchodził w skład IVa Brygady Etapowej[5].
W lutym 1921 bataliony etapowe przejęły ochronę granicy polsko-rosyjskiej[6]. Początkowo pełniły ją na linii kordonowej, a w maju zostały przesunięte bezpośrednio na linię graniczną z zadaniem zamknięcia wszystkich dróg, przejść i mostów[7].
W 1921 bataliony etapowe ochraniające granicę przekształcono w bataliony celne[8]. I Krakowski batalion etapowy zlikwidowany został przez 12 pułk piechoty[9]
Służba etapowa
W lutym 1921 batalion pełnił służbę wartowniczą i eskortową w punkcie Wymiany jeńców w Baranowiczach[10].
Dowódcy batalionu
- mjr piech. Michał Gaca[a] (1920–1921)
Uwagi
- ↑ Michał Gaca urodził się 17 lutego 1885 roku. 15 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej. W czerwcu 1921 roku nadal pełnił służbę w I Krakowskim baonie etapowym, a jego oddziałem macierzystym był 16 pp. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 249. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W 1923 roku pełnił służbę w 41 pp na stanowisku komendanta Kadry Batalionu Zapasowego w Sokółce. W następnych latach był komendantem składnicy wojennej 41 pp. W 1928 roku był komendantem kadry batalionu zapasowego 11 pp[11][12][13]
Przypisy
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 28.
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 29.
- ↑ Odziemkowski 2013 ↓, s. 30.
- ↑ L. 3300/IV.Adj. ↓.
- ↑ Rozkaz organizacyjny DOE 4 A ↓, s. 2.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 22.
- ↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 23.
- ↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 64.
- ↑ Spis byłych oddziałów WP 1935 ↓, s. 73.
- ↑ Dyslokacja IV Lubelskiego be ↓, s. 2.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 66, 622.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 245, 401.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 227, 345.
Bibliografia
- Obsada personalna i dyslokacja oddziałów DOE. Załącznik nr 4 do rozkazu materialnego nr 9 Dowództwa 4 Armii. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Janusz Odziemkowski. Organizacja i ochrona zaplecza wojsk polskich na Litwie i Białorusi (luty 1919-lipiec 1920). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 4 (246), 2014. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
- Janusz Odziemkowski. Użycie batalionów etapowych i wartowniczych wojsk polskich w walkach w Galicji, na Wołyniu i Lubelszczyźnie, 11 lipca-1 września 1920 roku. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 3 (249), 2013. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1440-6281.
- Wiktor Brummer, Wacław Zawadzki. Spis byłych oddziałów Wojska Polskiego. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (183), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281.
- Materiały dotyczące spraw dyslokacyjnych IV Lubelskiego baonu etapowego → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
- Rozkaz organizacyjny Dowództwa Okręgu Etapowego 4 Armii → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).