I Liceum Ogólnokształcące im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie

I Liceum Ogólnokształcące
im. Antoniego Osuchowskiego
w Cieszynie
liceum
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Cieszyn

Adres

Plac Słowackiego 2,
43-400 Cieszyn

Data założenia

1895

Patron

Antoni Osuchowski

Liczba uczniów

424

Dyrektor

Jolanta Dawidowicz-Macura

Wicedyrektorzy

Ewelina Klimek

Położenie na mapie Cieszyna
Mapa konturowa Cieszyna, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcąceim. Antoniego Osuchowskiegow Cieszynie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcąceim. Antoniego Osuchowskiegow Cieszynie”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcąceim. Antoniego Osuchowskiegow Cieszynie”
Ziemia49°44′47,6″N 18°38′02,2″E/49,746556 18,633944
Strona internetowa

I Liceum Ogólnokształcące im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie – jedna z najstarszych na Śląsku polska publiczna szkoła ponadpodstawowa o charakterze świeckim.

Historia

Budynek gimnazjum przed 1901
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Budynek liceum przed remontem fasady, 2006

Szkoła powstała z inicjatywy Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego (powstałej w 1885) jako szkoła prywatna. W 1895 przybyła do Wiednia deputacja włościan śląskich, która została poprowadzona przez dr. Włodzimiera Lewickiego do ministra oświaty Edwarda Rittnera, co zakończyło się powodzeniem i 10 października tego roku otwarto Pierwsze Gimnazjum Polskie w Cieszynie[1]. Jej siedziba mieściła się w gmachu przy dzisiejszej ul. Stalmacha. Pierwsza matura miała miejsce w 1903 roku, którą zaliczyć poprawnie udało się dziewiętnastu osobom. 1 września tego samego roku gimnazjum przekształciło się w szkołę państwową. Na przełomie wieków uczelnię wspierali polscy donatorzy w tym m.in. filantrop, pionier spawalnictwa, wynalazca metody spawania łukowego oraz zgrzewania oporowego inżynier Stanisław Olszewski[2][3].

Po I wojnie światowej szkołę przeniesiono do budynku przy pl. Słowackiego (dawna siedziba sztabu armii austriackiej). Szkoła weszła pod opiekę polskiej Komisji Szkolnej. W 1919 roku uczniowie masowo wstępowali do wojska polskiego z powodu wkroczenia wojsk czeskich do Śląska Cieszyńskiego, skutkiem tego klasy od trzeciej do ósmej zostały zlikwidowane na następnych kilka lat. Po zażegnaniu konfliktu sytuacja w szkole ustabilizowała się. 16 stycznia 1929 szkoła została podzielona na dwie części (tradycję jednej z nich kontynuuje dziś II Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Cieszynie). W 1938 po odzyskaniu przez Polskę Zaolzia przeniesiono je do zachodniej części miasta.

W trakcie II wojny światowej budynki szkolne zajęło niemieckie Towarzystwo Górniczo-Hutnicze. Po zakończeniu działań wojennych, w czasie przygotowań do obchodów 50-lecia istnienia szkoły, uczniowie nadrabiali zaległości w nauce uczestnicząc w organizowanych przez szkołę kursach przygotowawczych. Mimo tego obchody te zorganizowane zostały dopiero w 1946 roku. W 1948 powstała tzw. jedenastolatka z połączenia szkoły podstawowej i średniej. Stan ten trwał przez następne cztery lata, aby potem wydzielić klasy od pierwszej do siódmej i przenieść je do budynku na pobliskim pl. Wolności (dzisiejsza SP 4). Reszta klas utworzyła Liceum Ogólnokształcące męskie. W 1953 połączono wszystkie powyższe szkoły w jeden organizm, któremu w 1958 roku przywrócono patronat Antoniego Osuchowskiego. Z powodu reformy szkolnej w 1965 roku szkoła ponownie została podzielona, tym razem na: Liceum Ogólnokształcące im. A. Osuchowskiego w Cieszynie oraz Szkołę Podstawową nr 1 im. A. Osuchowskiego w Cieszynie. Ten pierwszy został połączony w 1979 z Liceum Medycznym w Cieszynie tworząc Zespół Szkół im. A. Osuchowskiego w Cieszynie. W 1989 powstała filia szkoły w Skoczowie, która usamodzielniła się w 1992 roku.

Dyrektorzy

  • Piotr Parylak
  • Józef Winkowski (1901–1906)[4][5][6]
  • Wiktor Schmidt (1906–1917)
  • Ernest Farnik (1918)
  • Franciszek Popiołek (1919–1931)
  • Franciszek Bogocz (1931–1938)
  • Jan Kotajny
  • Jan Kuchejda
  • Gustaw Halama
  • Henryk Mróz
  • Jerzy Habryka
  • Mateusz Czupryna
  • Janusz Łukomski-Prajzner
  • Jolanta Dawidowicz-Macura

Nauczyciele

Absolwenci

  • Franciszek Bogocz (1903) – przyszły dyrektor szkoły, autorytet w zakresie pszczelarstwa i sadownictwa
  • Emanuel Grim (1904) – polski ksiądz rzymskokatolicki, dramaturg, działacz społeczny
  • Oskar Michejda (1904) – ksiądz, działacz narodowy, pisarz, publicysta
  • Leon Wolf (1904) – doktor prawa, działacz społeczno-polityczny
  • Eugeniusz Brzuska (1905) – ksiądz katolicki, działacz narodowy i społeczny
  • Karol Kotula (1905) – biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, działacz społeczny i pisarz
  • Jan Kubisz (1905) – doktor chirurgii, dyrektor Szpitala Śląskiego, działacz społeczny
  • Kornel Michejda (1905) – profesor chirurgii – Rektor Akademii Medycznej w Krakowie
  • Tadeusz Dyboski (1909) – doktor nauk medycznych – Dyrektor Kliniki Dermatologicznej UJ w Krakowie, polityk, działacz społecznych
  • Józef Ostruszka (1909) – doktor nauk prawnych – sędzia, prokurator i prezes Sądu Okręgowego w Białymstoku w latach 1932-1939
  • Józef Dziech (1910) – filolog klasyczny, oficer Legionów Polskich i Wojska Polskiego
  • Józef Niemiec (1911) – humanista, nauczyciel, działacz ZG PZKO na Zaolziu
  • Jan Ciachotny (1915) – popularyzator radiotechniki – pracownik techniczny Polskiego Radia do 1939
  • Władysław Macura (1915) – kompozytor, muzykolog, kierownik orkiestry Polskiego Radia
  • Wiktor Niemczyk (1918) – ksiądz docent, biblista, organizator Chrześciańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
  • Alfred Tomanek (1919) – doktor nauk medycznych, lekarz wojskowy w Polskich Siłach Zbrojnych w Bombaju i Anglii
  • Henryk Unucka (1919) – doktor inżynier mechaniki – General ElectricMontreal USA
  • Kazimierz Popiołek (1921) – profesor, prorektor UJ, rektor UŚ, Dyrektor Śląskiego Instytutu Naukowego – historyk
  • Jan Kotajny (1923) – dyrektor szkoły (1938-1939 i 1945-1950)
  • Alojzy Gembala (1923) – profesor, prorektor WSP w Opolu – historyk
  • Henryk Kania (1923) – profesor medycyny, chirurg, Akademia Medyczna w Gdańsku
  • Jerzy Kukucz (1923) – pionier rybołówstwa dalekomorskiego,założyciel "Dalmoru", profesor SGGW
  • Józef Pieter (1924) – profesor, rektor WSP w Katowicach
  • Alojzy Targ (1925) – doktor historii, bibliograf, żołnierz Armii Krajowej, członek Delegatury Rządu na Kraj
  • Andrzej Wantuła (1925) – biskup Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego
  • Rudolf Ramsza (1926) – filolog, nauczyciel w wielu gimnazjach, od 1945-1959 w I LO im.A.Osuchowskiego
  • Ludwik Brożek (1927) – doktor filozofii, kustosz muzeum w Cieszynie, autor wielu prac naukowych
  • Jerzy Berek (1935) – działacz społeczny
  • Jan Skrzypek (1947) – profesor medycyny
  • Jan Drabina (1956) – historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
  • Franciszek Kępka (1958) - lotnik szybowcowy[7]

Przypisy

  1. Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 28, s. 3, 13 października 1895. 
  2. Bolesław Orłowski: Stanisław Olszewski (1852-1898) (pol.). W: Inżynierowie polscy XIX i XX wieku, 100 najwybitniejszych polskich twórców techniki (red. Józej Piłatowicz) [on-line]. Polskie Towarzystwo Historii Techniki, 2001. s. 179-181. [dostęp 2014-01-21].
  3. "Stanisław Olszewski: wspomnienie pośmiertne", "Tygodnik Ilustrowany" nr 34. Warszawa: 1898, s. 600.
  4. Gimnazyum polskie w Cieszynie. „Słowo Polskie”, s. 3, Nr 354 z 21 lipca 1902. 
  5. Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 3.
  6. F. B.. Z żałobnej karty. Ś. p. Józef Winkowski. „Przegląd Pedagogiczny”, s. 65, Nr 4 z 1 marca 1937. 
  7. Józef Golec, Stefania Bojda, Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej, Suplement [tom IV], Cieszyn 2014, s. 130.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Cieszyn location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: ODbL
Location map of Cieszyn, Poland
Ta mapa of Cieszyn została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Cieszyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Cieszyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 49.95 N
  • S: 49.50 N
  • W: 18.55 E
  • E: 19.03 E
Polish Gimnasium in Cieszyn (-1901).jpg
Budynek Polskiego Gimnazjum w Cieszynie (przed 1901)
Cieszyn 77.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
I Liceum Ogólnokształcące im. Antoniego Osuchowskiego w Cieszynie.
Nens escola.svg
Autor: Snubcube, Licencja: CC BY-SA 3.0
Senyal de nens a l'escola (from File:Nens_escola.png)
Cieszyn 7238.jpg
Autor: User:Darwinek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Antoni Osuchowski High School in Cieszyn, Poland