I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie

I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie
Liceum Ogólnokształcące
Ilustracja
Widok od ulicy Armii Krajowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Brzozów

Adres

ul. Waleriana Pańki 2,
36-200 Brzozów

Data założenia

1909

Patron

Kazimierz III Wielki

Położenie na mapie Brzozowa
Mapa konturowa Brzozowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie”
Położenie na mapie powiatu brzozowskiego
Mapa konturowa powiatu brzozowskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie”
Położenie na mapie gminy Brzozów
Mapa konturowa gminy Brzozów, w centrum znajduje się punkt z opisem „I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie”
Ziemia49°41′39,6816″N 22°01′04,2636″E/49,694356 22,017851
Strona internetowa

I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowieliceum ogólnokształcące z siedzibą w Brzozowie.

Historia

Wejście do budynku od strony ulicy Waleriana Pańki
Tablica pamiątkowa z 1966
Tablica pamiątkowa z 2009

Szkoła została utworzona decyzją z 7 sierpnia 1909, wydaną przez cesarza Austro-Węgier Franciszka Józefa I jako państwowe gimnazjum z językiem polskim wykładowym[1][2]. Urzędującym starostą brzozowskim był wówczas Józef Lange. W 1911 szkoła została przeniesiona do siedziby po szkole ludowej przy ul. Adama Mickiewicza (obok budynku obecnej poczty[3]). Starania na rzecz budowy gmachu gimnazjum w Brzozowie poczynił poseł Stanisław Rymar, któremu 30 września 1925 przyznano tytuł honorowego obywatela Brzozowa, wręczony podczas uroczystości poświęcenia kamienia węgielnego budynku 25 października tego roku[4][2]. Budynek był wznoszony od tego czasu i został ukończony w 1931. Był remontowany od 1986 do 1990.

Pierwsi absolwenci brzozowskiego gimnazjum ukończyli szkołę w 1917 podczas I wojny światowej[5]. Tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i nastaniu II Rzeczypospolitej, w styczniu 1919 szkole nadano nazwę Państwowe Gimnazjum w Brzozowie[6][2]. W roku szkolnym 1919/1920 wycofano cztery klasy wyższe z uwagi na brak kadry nauczycielskiej oraz pomieszczeń, po czym od 1920/1921 sukcesywnie przywracano te klasy, po czym w roku 1923/1924 wprowadzono ponownie pełny stan ośmiu klas[2]. W latach 20. szkoła mieściła się przy ul. Adama Mickiewicza 140[2]. Wówczas gimnazjum było szkołą typu humanistycznego[2]. W 1926 w gimnazjum było osiem klas z dziewięcioma oddziałami, w których uczyło się łącznie 325 uczniów i 48 uczennic[2]. W czasie wydawania zarządzeń przez Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Wojciecha Świętosławskiego z 23 lutego 1937 w toku tzw. reformy jędrzejewiczowskiej nadal istniało Państwowe Gimnazjum w Brzozowie, szkoła miała charakter koedukacyjny[7].

Organizowano Zjazdy Absolwentów i Wychowanków Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego: I w czerwcu 1959 (50-lecie istnienia szkoły oraz 600-lecie lokacji Brzozowa), II w dniach 29–30 lipca 1966 (podczas obchodów 1000-lecia Państwa Polskiego), III we wrześniu 1984 (75-lecie istnienia szkoły), IV w dniach 25–26 września 1999 (90-lecie istnienia szkoły). W dniach 18–20 września 2009 odbyły się uroczystości 100-lecia istnienia szkoły.

W przeszłości patronem duchowym gimnazjum był św. Stanisław Kostka. Podczas uroczystości jubileuszowych w 1984 oficjalnym patronem szkoły został król Kazimierz III Wielki, który w 1359 nadał Brzozowowi dokument lokacyjny.

Szkoła posiada własny hymn[8].

Dyrektorzy

  • dr Stanisław Pająk (1909-1919)[2]
  • ks. Jakub Szypuła (1919-1920)
  • dr Sebastian Flizak (1920-1926)[9]
  • Michał Mrozowski (1926-1944)
  • Edward Olszewski (1944-1946)
  • Jan Armatys (1946-1955)
  • Antoni Ceptowski (1955-1961)
  • Karol Święcicki (1961-1970)
  • Jan Stanisz i Maria Filipowicz (1970-1971)
  • dr Stanisław Janiga (1971-1974)
  • Czesław Rosolski (1974-1984)
  • Kazimierz Kozubal (1984-1992)
  • Zbigniew Sawka (1992-2005)
  • Mieczysława Trześniowska (2005-2006)
  • Dorota Kamińska (2006-)

Nauczyciele

Uczniowie i absolwenci

W nawiasach podano lata ukończenia szkoły zakończone uzyskaniem matury.

Absolwenci
  • Stefan Atlas – dziennikarz, ojciec Janusza (1938)
  • Augustyn Baran – prozaik, historyk, dziennikarz (1963)
  • ks. Ludwik Bielawski – duchowny katolicki (1936)
  • doc. dr inż. Roman Bielawski – działacz przemysłu naftowego (1929)
  • prof. Stanisław Bodniak – historyk (1918)
  • płk dypl. Franciszek Buczek – (1917)
  • prof. Bogusław Dopart – literaturoznawca, teoretyk i historyk literatury (1973)
  • Zbigniew Dydek – działacz społeczny i polityczny, poseł na Sejm PRL (1945)
  • inż. Stanisław Dydek – mechanik, nauczyciel, działacz społeczny, pisarz, publicysta (1945 lub 1946)
  • Henryk Kapiszewski – prawnik, historyk, archiwista, działacz harcerski (1918)
  • prof. Mieczysław Kędra – kardiolog
  • Jan Baraś-Komski – malarz (1926)
  • płk dr Roman Kościński (1937)
  • prof. dr hab. inż. Józef Kruczek (1937)
  • gen. bryg. Bolesław Matusz (1950)
  • Tadeusz Miciak – żołnierz, działacz ludowy i spółdzielczy (1934)
  • ppor. Józef Mikoś – ofiara zbrodni katyńskiej (1935)
  • płk Józef Mrozek – działacz komunistyczny, oficer LWP, funkcjonariusz MBP (1929)
  • ppłk Kazimierz Owoc – oficer, wykładowca (1933)
  • prof. Walerian Pańko – prawnik, nauczyciel akademicki, poseł na Sejm X kadencji, prezes Najwyższej Izby Kontroli (1959)
  • prof. Zbigniew Puchajda – wykładowca akademicki, polityk, działacz socjalistyczny (1957)
  • Józef Rzepka – samorządowiec, polityk, burmistrz Brzozowa, starosta brzozowski (1975)
  • Zenon Sobota – żołnierz Armii Krajowej (1926)
  • prof. Krzysztof Zamorski – historyk, dyrektor Biblioteki Jagiellońskiej (1971)
  • prof. dr hab. Kazimierz Sabik – hispanista, teatrolog i komparatysta, wykładowca literatury hiszpańskiej (1957)
  • Szymon Stapiński – samorządowiec, polityk, burmistrz Brzozowa (2006)[13]
  • Paweł Baran – dziennikarz sportowy (2015)[14]
Uczniowie
  • ppor. Zygmunt Bezucha – technik leśnictwa, ofiara zbrodni katyńskiej (nauka tymczasowa)
  • Władysław Byszek – pedagog, członek kierownictwa Ruchu Miecz i Pług (nauka od 1913, przerwana)
  • kpt. pilot Michał Cwynar – as myśliwski w II wojnie światowej (nauka do 1933)
  • bp Stanisław Jakiel – biskup rzymskokatolicki (cztery lata nauki)
  • dr Stanisław Kijak – historyk
  • por. Edward Kilarski – nauczyciel, ofiara zbrodni katyńskiej (nauka tymczasowa)
  • prof. Marian Konieczny – rzeźbiarz, rektor ASP w Krakowie, poseł
  • por. Wincenty Kwiatkowski – oficer, ofiara zbrodni katyńskiej (do 1925)
  • prof. Józef Obłój – chemik, inżynier, profesor, współtwórca przemysłu chemicznego i petrochemii w Polsce
  • prof. dr hab. inż. Tadeusz Pilawski – specjalista towaroznawstwa (1946-1947)
  • Józef Rogowski – pamiętnikarz, regionalista brzozowski
  • Józef Stachowicz – pedagog, polonista, organizator tajnego nauczania w powiecie sanockim (nauka tymczasowa)
  • Ofiary zbrodni katyńskiej: ppor. Roman Pilawski, por. Wiesław Spiczak, por. Witold Tietze.

Upamiętnienia

  • Tablica ustanowiona podczas II Zjazdu Absolwentów i Wychowanków Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w lipcu 1966 upamiętniająca Tysiąclecia Państwa Polskiego. Znajduje się przy wejściu do budynku od strony ulicy Waleriana Pańki.
  • Tablica pamiątkowa ustanowiona podczas uroczystości 90-lecia szkoły 25 września 2009. Znajduje się przy wejściu do budynku od strony ulicy Waleriana Pańki.
  • Tablica upamiętniająca stulecie harcerstwa w Brzozowie (1912-2012). Umieszczona na wschodniej ścianie gmachu, na lewo od wejścia do budynku od strony ulicy Waleriana Pańki.
  • Przy szkole zostały zasadzone dwa Dęby Pamięci honorujące dwie ofiary zbrodni katyńskiej, związane z Brzozowem; upamiętnieni zostali: ppłk Edward Kościński[15] i por. Roman Pilawski.
  • Obok szkoły, u zbiegu ulic Armii Krajowej i Waleriana Pańki, znajduje się pomnik króla Kazimierza Wielkiego.

Przypisy

  1. Jerzy Ferdynand Adamski: 75 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Brzozowie. Brzozów: Muzeum Regionalne PTTK w Brzozowie, 1984, s. 8.
  2. a b c d e f g h Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 130.
  3. Jerzy Ferdynand Adamski: 75 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Brzozowie. Brzozów: Muzeum Regionalne PTTK w Brzozowie, 1984, s. 24-25 (fotografia).
  4. Dzień posła Rymara. „Ziemia Przemyska”. 45, s. 1, 7 listopada 1925. 
  5. Jerzy Ferdynand Adamski: 75 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Brzozowie. Brzozów: Muzeum Regionalne PTTK w Brzozowie, 1984, s. 11.
  6. Jerzy Ferdynand Adamski: 75 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Brzozowie. Brzozów: Muzeum Regionalne PTTK w Brzozowie, 1984, s. 12.
  7. Państwowe licea i gimnazja w Okręgu Szkolnym Lwowskim. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 6, s. 261, 30 czerwca 1938. 
  8. Hymn szkoły. lobrzozow.edupage.org. [dostęp 2014-05-08].
  9. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 10, s. 246, 15 czerwca 1926. 
  10. XXXVIII. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1924/1925. Sanok: 1925, s. 2.
  11. Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy c. k. Rady szkolnej krajowej w Galicyi”, s. 428, Nr 18 z 9 września 1912. 
  12. Kalendarzyk profesorski Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych na rok 1913. Lwów: 1913, s. 197.
  13. Zbigniew Sawka, 100 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Brzozowie (1909-2009): księga jubileuszowa, Rzeszów: Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, 2009, ISBN 978-83-61746-13-3, OCLC 750768079 [dostęp 2021-04-12].
  14. Marek Szerszeń (red.), Z Izdebek na Turniej Czterech Skoczni, „Brzozowska Gazeta Powiatowa” (186), s. 36, ISSN 1642-8420 [dostęp 2021-04-12].
  15. Edward Kościński. glusk.diecezja.lublin.pl. [dostęp 2015-03-03].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Nens escola.svg
Autor: Snubcube, Licencja: CC BY-SA 3.0
Senyal de nens a l'escola (from File:Nens_escola.png)
Brzozów location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie plaque 1909-1999.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie
I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie 1.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie
I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie plaque 966-1966.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie. Tablica 1000-lecia Polski 966-1966
I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie 2 main entry.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego w Brzozowie