I Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Mieczysława Romanowskiego w Stanisławowie
| gimnazjum / liceum ogólnokształcące | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | Plac Ignacego Paderewskiego |
| Data założenia | 1728 |
| Patron | |
I Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Mieczysława Romanowskiego w Stanisławowie – polska szkoła z siedzibą w Stanisławowie w okresie II Rzeczypospolitej, od 1938 o statusie gimnazjum i liceum ogólnokształcącego.
Historia
Pierwotnie za czasów I Rzeczypospolitej istniała szkoła, założona przez Jędrzeja Potockiego[1]. Po jej ustaniu w 1728 zostało założone przez ojców jezuitów kolegium[2][1][3]. Po I rozbiorze Polski (1772) i kasacie zakonu, w okresie zaboru austriackiego gimnazjum zostało upaństwowione w 1784[2][3]. Zakład nosił nazwę Caesarei Stanislaopoliensis Gymnasii[1]. W XIX wieku funkcjonowało jako „C. K. Gimnazjum w Stanisławowie”, a od około 1905 jako „C. K. Gimnazjum I z polskim językiem wykładowym”.
W 1905 powstało C. K. II Gimnazjum z polskim językiem wykładowym w Stanisławowie[3].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości władze II Rzeczypospolitej podjęły decyzję o przekształceniu gimnazjum w typ klasyczny[3]. W latach 20. gimnazjum funkcjonowało pod adresem Placu Ignacego Paderewskiego[3] 1 (wcześniej Plac Franciszka I[1])[4], potem nr 22[2][5], później 21[6]. W 1926 w gimnazjum w typie klasycznym prowadzono osiem klas w 10 oddziałach, w których uczyło się 344 uczniów wyłącznie płci męskiej[3].
W dniach 21-22 września 1928 odbyły się uroczystości jubileuszowe 200-lecia istnienia szkoły[1]. Z tej okazji wydano księgę pamiątkową[1]. W obchodach uczestniczył były uczeń szkoły, ówczesny Marszałek Sejmu RP, Ignacy Daszyński[1]. Odprawiono wówczas nabożeństwa w obrządkach rzymskokatolickim, greckokatolickim, ormiańskim oraz w synagodze[1]. W drugim dniu obchodów odsłonięto tablicę pamiątkową o treści: Doctrina vim promovet insitam. Hor. Carm. IV. 4. 1728–1928. Na pamiątkę jubileuszu 200-lecia istnienia I-go Gimnazjum w Stanisławowie[1].
Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Wojciecha Świętosławskiego z 23 lutego 1937 „I Państwowe Gimnazjum im. Mieczysława Romanowskiego w Stanisławowie” zostało przekształcone w „I Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Mieczysława Romanowskiego w Stanisławowie” (państwową szkołę średnią ogólnokształcącą, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), a po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter męski, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie humanistycznym[7].
Dyrektorzy
- Jan Kerekjarto (21.XII.1878-31.I.1898†)[8]
- Paweł Świderski (tymcz. 12.III.1898-)[9]
- Franciszek Terlikowski (01.IX.1898-12.IX.1905)[10][11]
- dr Michał Jezienicki (17.II.1906-01.IX.1925)[12][13][2][14]
- Włodzimierz Trusz (kier. od 01.IX.1925, dyr. od 01.V.1926 do 31.VIII.1929)[15][3][16][17]
- Franciszek Jun (tymcz. kier. od 15 VII 1929[18], dyr. od 01.XII.1930[19], do 1939), zamordowany w dokonanej przez Niemców egzekucji w Czarnym Lesie pod Pawełczem w nocy 14/15 sierpnia 1941[20].
Nauczyciele
- Jan Dadak
- Kazimierz Firganek
- Antoni Gołkowski
- Michał Grażyński
- Walerian Heck
- Antoni Kwiatkowski
- Franciszek Majchrowicz
- Józef Słotwiński
- Maksymilian Wiśniowiecki
- Walenty Wróbel
- Józef Wyrobek
- Józef Zieliński
W wyżej wymienionym mordzie w Czarnym Lesie zostali zamordowani także inni nauczyciele szkoły[20].
Uczniowie i absolwenci
- Absolwenci
- Amwrosij Androchowycz – historyk i pedagog (1898)
- Aleksander Emmerling – oficer (1914)
- Jan Hanusz – językoznawca (1877)
- Ryszard Jan Harajda – nauczyciel (1939)
- Marian Janelli – nauczyciel (1893)
- Michał Kłopotowski – oficer (1914)
- Stefan Kossakowski – weterynarz, oficer (1939)
- Franciszek Majchrowicz – nauczyciel, pedagog (1877)
- Kazimierz Strzegocki – oficer (1912)
- Stefan Tytor – szachista
- Józef Wiczkowski – lekarz (1877)
- Karol Zaleski – lekarz (1877)
- Władysław Żyła – duchowny, pedagog (1895)
- Uczniowie
- Antoni Czabański
- Ignacy Daszyński
- Jan Walewski
- Wojciech Lachowicz
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i Józef Zieliński: Jubileusz 200-lecia Zakładu / Archiwum Gimnazjalne. W: Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1928/29. Stanisławów: 1929, s. 3-14.
- ↑ a b c d Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Lwów/Warszawa: Książnica Polska, 1924, s. 328.
- ↑ a b c d e f g Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 161.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego w Stanisławowie za rok szkolny 1920/21. Stanisławów: 1921, s. 4.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1925/26. Stanisławów: 1926, s. 6-7.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1929/30. Stanisławów: 1930, s. 33.
- ↑ Państwowe licea i gimnazja w Okręgu Szkolnym Lwowskim. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 6, s. 263, 30 czerwca 1938.
- ↑ Mikołaj Sabat: Rys biograficzny ś.p. Jana Kerekjarty, długoletniego dyrektora gimnazyum stanisławowskiego. W: Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stanisławowie za rok szkolny 1897/98. Stanisławów: 1898, s. 3-11.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stanisławowie za rok szkolny 1897/98. Stanisławów: 1898, s. 32.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Stanisławowie za rok szkolny 1898-99. Stanisławów: 1899, s. 30.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum z wykładowym językiem polskim w Stanisławowie za rok szkolny 1905/06. Stanisławów: 1906, s. 31.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum z wykładowym językiem polskim w Stanisławowie za rok szkolny 1905/06. Stanisławów: 1906, s. 31, 36.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego w Stanisławowie za rok szkolny 1920/21. Stanisławów: 1921, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1925/26. Stanisławów: 1926, s. 5.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1925/26. Stanisławów: 1926, s. 3, 6.
- ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 10, s. 246, 15 czerwca 1926.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1929/30. Stanisławów: 1930, s. 32.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1929/30. Stanisławów: 1930, s. 30, 32.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji I. Gimnazjum Państwowego im. M. Romanowskiego w Stanisławowie za rok szkolny 1930/31. Stanisławów: 1931, s. 15, 18, 26.
- ↑ a b Józef Zieliński. Stanisławów 1941. „Biuletyn”. Nr 43, s. 5, Czerwiec 1982. Koło Lwowian w Londynie. Za: Józef Zieliński. Stanisławów 1941. „Tygodnik Powszechny”. Nr 49 (567), 6 grudnia 1959. Koło Lwowian w Londynie.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Absolwenci Gimnazju w Stanisławowie z 1899 w 1924 ze swoim ówczesnym profesorem Mikołajem Sabatem