I powstanie pruskie
| Krucjaty pruskie | |||
| Czas | 1242–1249 | ||
|---|---|---|---|
| Terytorium | |||
| Wynik | |||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
I powstanie pruskie wybuchło wiosną 1242 roku. Przyczyną wybuchu powstania było traktowanie Prusów jak niewolników i zmuszanie ich siłą do zmiany religii[1].
Impulsem powstania była klęska połączonych wojsk zakonów krzyżackiego i kawalerów mieczowych w bitwie z wojskami ruskimi na jeziorze Pejpus. Na wiadomość o krzyżackiej klęsce książę Świętopełk II udzielił powstańcom pomocy[2] i rozpoczął walkę o Wisłę. Ściągał cło ze statków zakonu, zajął niemieckie statki na Wiśle, a później wstrzymał całą żeglugę, co odcięło zamki krzyżackie od zaopatrzenia. Zachodnie plemiona Prusów wyrzekły się chrześcijaństwa. Krzyżacy zostali wyparci z większości zamków i miast. Krzyżacy zachowali jedynie silne grody: Elbląg i Balga na wybrzeżu; Radzyń, Chełmno i Toruń na ziemi chełmińskiej[3]. Największy sukces osiągnęli Prusowie latem 1243 roku w bitwie pod Rządzem w pobliżu Grudziądza, gdzie rozbili wojska krzyżackie.
Dopiero po latach krwawych walk Krzyżacy zdołali ponownie opanować kraj. Największy sukces Krzyżaków w tym powstaniu to zwycięstwo w bitwie pod Dzierzgoniem w 1248 roku, w wyniku którego podpisano układ w Dzierzgoniu 7 lutego 1249 roku[4]. Na jego mocy Prusom zostały podyktowane stosunkowo łagodne warunki i zachowano część ich praw i przywilejów[3].
Przypisy
- ↑ Janusz Sikorski Janusz, Polskie tradycje wojskowe. Tradycje walk obronnych z najazdami Niemców, Krzyżaków, Szwedów, Turków i Tatarów, Warszawa 1990, s.46.
- ↑ Tamże, s.46.
- ↑ a b Christofer Herrmann, Christofer Herrmann: Zamki w państwie krzyżackim w Prusach (2015) [dostęp 2020-04-14] (ang.).
- ↑ Zamek w Malborku.