Iacopo Nigreti

Iacopo Nigreti
Autoportret z ok. 1590, Pinakoteka w Mediolanie
Data i miejsce urodzenia	1 lipca 1544 Wenecja
Data i miejsce śmierci	14 października 1628 Rapallo
Narodowość	włoska
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	manieryzm

Iacopo Nigreti, nazywany Palma młodszy (ur. 1 lipca 1544 w Wenecji, zm. 14 października 1628 w Rapallo) − włoski malarz epoki późnego renesansu, przedstawiciel tzw. szkoły weneckiej, manierysta.

Życiorys

Palma urodził się w Wenecji. Pochodził z rodziny malarzy. Był prabratankiem Jacopo Palmy starszego i synem Antoniego Nigretiego, który należał do pracowni Bonifacio Veronesego. Gdy Veronese zmarł w 1553 Antonio Nigretti przejął pracownię wraz z klientelą^[1]. Palma młodszy najprawdopodobniej usprawniał swój warsztat, malując kopie obrazów Tycjana.

W 1567 książę Urbino Guidobaldo II poznał się na talencie Nigrettiego i wysłał go do Rzymu, w którym malarz pozostał do ok. 1572. Po powrocie do Wenecji artysta tworzył dzieła, w których uwidaczniał się wpływ Tintoretta. Pierwsze publiczne zamówienie na prace artysty miało miejsce po pożarze w Pałacu Dożów w 1577. Zamówiono u niego trzy sceny dla głównej sali obrad senatu. W latach 1580-1590 malował duże obrazy dla budowli weneckich, m.in. dla zakrystii w kościołach San Giacomo dell'Orio oraz konwentu jezuitów. Następnie ponownie tworzył dla Pałacu Dożów^[2][3].

W 1582 ożenił się z Andrianną Fondra. Małżeństwo miało dwóch synów, którzy jednak przedwcześnie zmarli. Malarz owdowiał w lutym 1605.

Z pracowni Nigrettiego wychodziły serie obrazów religijnych i alegorycznych, które zamawiali mieszkańcy Republiki Weneckiej. Po śmierci Tintoretta w 1594 został jednym z najważniejszych przedstawicieli szkoły weneckiej. Po śmierci artystę pochowano w bazylice Santi Giovanni e Paolo w Wenecji.

Uczniami Palmy młodszego byli: Domenico Carpinoni, Giovanni Andrea Bertanza i Camillo Rama.

Iacopo Nigreti był twórcą nadzwyczaj płodnym. Jego obrazy znajdują się w wielu świątyniach weneckich, ale także w Duomo w Salò, w Riva di Trento, w pałacu książęcym w Mirandola i innych muzeach włoskich^[4].

Dzieła

Dzieła Palmy młodszego

Uzdrowienie paralityka nad sadzawką

Chrystus podtrzymywany przez anioła

Jezus obmywający nogi uczniom

Pascha

Św. Wawrzyniec rozdający dobra ubogim

Męczeństwo św. Wawrzyńca

Matka Boża z Dzieciątkiem i świętymi

Chrystus z Pietą

Grzechy syna marnotrawnego

Powrót syna marnotrawnego

Alegoria zwycięstwa nad Ligą Cambrai

Zdobycie Padwy

Alegoria z Dożą Francesco Venierem

Doża Pietro Loredan przed Matką Bożą

Wenecja koronowana przez Wiktorię

Zwycięstwo Francesco Bembo

• Cykl Wydarzenia z życia Panny Maryi, obrazy i freski we współpracy z Antonio Vassilacchim, Duomo w Salò
• Matka Boża ze świętymi Szczepanem, Wawrzyńcem i Janem Chrzcicielem, olej na płótnie, kościół parafialny w Nozza di Vestone
• Matka Boża Różańcowa ze świętymi, olej na płótnie, kościół parafialny w Vestone
• Matka Boża ze świętymi Sylwestrem, Sebastianem i Karolem Boromeuszem, olej na płótnie, kościół parafialny w Comero di Casto
• Wniebowzięcie Matki Bożej, olej na płótnie, kościół parafialny w Mura Savallo
• Paschalis Cicogna odprawiający Mszę w oratorium kamilianów, 1568-1587, olej na płótnie, szpital kamilianów w Wenecji
• Paschalis Cicogna otrzymuje wiadomość o wyborze na dożę, 1568-1587, olej na płótnie, szpital kamilianów w Wenecji
• Paschalis Cicogna nawiedza kościół kamilianów, 1568-1587, olej na płótnie, szpital kamilianów w Wenecji
• Cykl obrazów w sali senatu w Pałacu Dożów w Wenecji, 1575-1595, olej na płótnie
• Opłakiwanie zmarłego Chrystusa, ok. 1580, olej na płótnie, Seattle Art Museum w Seattle
• Święty Wawrzyniec rozdaje majątek ubogim, 1581-1582, olej na płótnie, Kościół San Giacomo dall’Orio w Wenecji
• Męczeństwo św. Wawrzyńca, 1581-1582, olej na płótnie, Kościół San Giacomo dall’Orio w Wenecji
• Chrzest św. Katarzyny, 1585, olej na płótnie, Duomo w Conegliano
• Adoracja pasterzy, ok. 1585, olej na płótnie, Staatsgalerie w Würzburgu
• Mars i Wenus, ok. 1585-1590, olej na płótnie, National Gallery w Londynie
• Portret szlachcica, ok. 1590, olej na płótnie, Art Institute w Chicago
• Umywanie nóg uczniom, 1591-1592, olej na płótnie, Kościół San Giovanni Battista in Bragora w Wenecji
• Paralityk z sadzawki, 1592, olej na płótnie, Kolekcja Molinari Pradelli w Castenaso
• Rzeź mieszkańców Hippony, 1593, olej na płótnie, Musée Fabre w Montpellier
• Syn marnotrawny opuszcza dom rodzicielski, 1595-1600, olej na płótnie, Gallerie dell’Accademia w Wenecji
• Salome z głową Jana Chrzciciela, ok. 1599, olej na płótnie, Kunthistorisches Museum w Wiedniu
• Apollo i Marsjasz, 2 poł. XVI w., olej na płótnie, Herzog Anton Ulrich-Museum w Brunszwiku
• Apollo z Marsjaszem, 2 poł. XVI w., olej na płótnie, Herzog Anton Ulrich-Museum w Brunszwiku
• Leda z łabędziem, 1590-1600, olej na płótnie, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie w Warszawie
• Oddanie Udine Wenecji, ok. 1595, olej na płótnie, Civici Musei w Udine
• Cykl pasyjny, 1600, olej na płótnie, Scuola di San Girolamo w Wenecji
• Judyta i Holofernes, ok. 1600, olej na płótnie
• Umęczony Chrystus podtrzymywany przez dwóch aniołów, ok. 1600, olej na płótnie, Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie
• Portret Paolo Veronese, 1600-1610, olej na płótnie, Galeria Uffizi we Florencji
• Kain i Abel, ok. 1603, olej na płótnie, Kunsthistorisches Museum w Wiedniu
• Wenus i Mars, ok. 1605-1609, olej na płótnie, J. Paul Getty Museum w Los Angeles
• Wenus i Amor w kuźni Wulkana, ok. 1610, olej na płótnie, Staatliche Museen w Kassel
• Portret admirała weneckiego Vincenzo Cappello, ok. 1610, olej na płótnie, Luwr w Paryżu
• Zmarły Chrystus opłakiwany przez anioła, ok. 1612, olej na płótnie, Kunthistorisches Museum w Wiedniu
• Ubiczowanie Chrystusa, ok. 1613, olej na płótnie, Musée des Beaux-Arts w Lyonie
• Zwiastowanie z Bogiem Ojcem, 1615-1620, olej na płótnie, Museum of Fine Arts w Bostonie
• Upadek Lucyfera, 1615-1620, olej na płótnie, Galeria Borghese, Rzym
• Zuzanna i starcy
• Opłakiwanie zmarłego Chrystusa, ok. 1620, olej na płótnie, National Gallery of Art w Waszyngtonie
• Pieta z aniołami, ok. 1620, olej na płótnie, Kunthistorisches Museum w Wiedniu
• Prorok Natan upominający Dawida, XVII w., olej na płótnie, Kunthistorisches Museum w Wiedniu
• Objawienie Matki Bożej z Dzieciątkiem św. Ubaldowi z Gubbio, 1620, olej na płótnie, Museu de Arte de São Paulo
• Matka Boża Różańcowa ze świętymi, 1621, olej na płótnie, Katedra w Asoli
• Święci Roch i Klara, 1628, olej na płótnie
• Doża M. Memmo przed Matką Bożą, Pałac Dożów w Wenecji
• Wydarzenia z IV wyprawy krzyżowej, Pałac Dożów w Wenecji
• Święta Łucja, Kościół San Geremia w Wenecji
• Gody w Kanie, Kościół San Giacomo dall’Orio w Wenecji
• Matka Boża z Dzieciątkiem, św. Andrzejem i biskupem, Kościół Sant'Andrea, Pergola
• szereg obrazów, Kościół Santa Giuliana, Villa del Conte
• szereg obrazów, Duomo w Ceneda, Vittorio Veneto
• szereg obrazów, kościół w Cordignano
• Obrzezanie Chrystusa, olej na płótnie, Kościół Sant'Antonio della Piazza, Lecce
• szereg obrazów, kościół w Valdobbiadene
• Mistyczne zaślubiny św. Katarzyny, olej na płótnie, Zoppola, Pieve di San Martino
• Matka Boża Różańcowa ze świętymi Dominikiem, Franciszkiem i Liberałem, Kościół Sant'Andrea, Volpago del Montello
• Ukoronowanie Matki Bożej ze świętym Piotrem i Janem Chrzcicielem, Ciano del Montello, Crocetta del Montello
• szereg obrazów, Kościół San Martino in Kinzica w Pizie
• cykl obrazów w oratorium kamilianów w Wenecji
• Epoka żelaza, Sala del Labirinto, Pałac Książęcy w Mantui
• Historie Psyche, Sala Amora i Psyche, Pałac Książęcy w Mantui
• Święta Rodzina ze św. Różą, Accademia Carrara, Bergamo
• Chrystus z Pietą, Accademia Carrara, Bergamo
• Św. Anna z małą Maryją, Accademia Carrara w Bergamo
• Archanioł Rafał z Tobiaszem, Accademia Carrara w Bergamo
• Agonia w Ogrójcu, Accademia Carrara w Bergamo
• Św. Magdalena pokutująca, Accademia Carrara w Bergamo
• Odkupiciel ze świętymi Rochem i Sebastianem, Kościół S. Alessandro della Croce w Bergamo
• Adoracja pasterzy, Kościół Sant'Andrea, Bergamo
• Matka Boża w chwale ze świętymi Franciszkiem, Klarą, Urszulą i Aleksandrem, Kościół S. Alessandro
• Święta rozmowa, Accademia Tadini, Lovere
• Trójca Święta, kościół parafialny w Nese, Alzano Lombardo
• Św. Franciszek otrzymujący stygmaty, kościół parafialny w Bianzano
• Chrzest Chrystusa, kościół parafialny w Ranzanico
• Trójca Święta, kościół parafialny w Serinie
• Niepokalane Poczęcie, Kościół Santa Maria Assunta e San Giacomo Maggiore w Romano di Lombardia
• Pieta, kościół w Ponte Selva, Parre
• Ofiarownie Jezusa w świątyni, kościół w Viadanica
• Matka Boża z Dzieciątkiem i świętymi, olej na płótnie, Accademia Tadini, Lovere
• Matka Boża Wniebowzięta, 1595, sanktuarium Madonna dei Miracoli, Motta di Livenza
• Matka Boża z Dzieciątkiem i świętymi Piotrem i Mikołajem, sanktuarium Madonna dei Miracoli, Motta di Livenza
• cykl obrazów ze scenami z życia św. Hieronima, kościół w San Giorgio delle Pertiche
• Jael zabijająca Siserę, olej na płótnie, Musée Thomas-Henry w Cherbourg
• Wąż miedziany, Pinacoteca Nazionale w Sienie
• Chrystus przed Piłatem, ze szkoły Nigretiego, XVII w., olej na płótnie

Przypisy