Ignacy Dec

Ignacy Dec

Ignacy Dec (2019)
Misericordia et Veritas Miłosierdzie i Prawda
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	27 lipca 1944 Hucisko
Biskup diecezjalny świdnicki
Okres sprawowania	2004–2020
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	21 czerwca 1969
Nominacja biskupia	24 lutego 2004
Sakra biskupia	25 marca 2004

Ignacy Dec (ur. 27 lipca 1944 w Hucisku) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, rektor Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego we Wrocławiu w latach 1988–1995, rektor Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu w latach 1992–2004, biskup diecezjalny świdnicki w latach 2004–2020, od 2020 biskup senior diecezji świdnickiej.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Urodził się 27 lipca 1944 w Hucisku. Pochodzi z rodziny liczącej ośmioro dzieci, dwie jego siostry wstąpiły do Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi (prowincja warszawska). W latach 1958–1962 kształcił się w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Chrobrego w Leżajsku, po czym zdał egzamin dojrzałości^[1].

W latach 1962–1969 studiował w Arcybiskupim Wyższym Seminarium Duchownym i na Papieskim Fakultecie Teologicznym we Wrocławiu. W trakcie studiów, w latach 1963–1965, odbył zasadniczą służbę wojskową w 7 Kołobrzeskim Pułku Piechoty Zmechanizowanej w Lublinie. Święceń prezbiteratu udzielił mu 21 czerwca 1969 w archikatedrze wrocławskiej arcybiskup Bolesław Kominek. W 1971 na Papieskim Fakultecie Teologicznym we Wrocławiu uzyskał magisterium i licencjat z teologii^[1].

W latach 1970–1976 odbył studia specjalistyczne w zakresie filozofii teoretycznej na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1973 uzyskał magisterium z filozofii chrześcijańskiej, zaś w 1976 doktorat z filozofii na podstawie dysertacji Tomaszowa a Marcelowa teoria człowieka. W latach 1973–1976 odbył również studia specjalistyczne w zakresie teologii fundamentalnej na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W 1975 uzyskał magisterium z teologii fundamentalnej na podstawie pracy Komunia „ja” – „ty” w ujęciu Gabriela Marcela^[1].

W latach 1979–1980 przebywał na stypendium naukowym w Instytucie Filozofii Katolickiego Uniwersytecie w Lowanium oraz na Fakultecie Teologicznym w Paderborn. W 1991 na podstawie dorobku naukowego i rozprawy Transcendencja bytu ludzkiego w ujęciu twórców Szkoły Lubelskiej uzyskał na Wydziale Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego stopień doktora habilitowanego. W 1999 uzyskał tytuł naukowy profesora nauk teologicznych^[1].

Prezbiter

Jako neoprezbiter w latach 1969–1970 był wikariuszem w parafii św. Jakuba i św. Krzysztofa we Wrocławiu. Jednocześnie katechizował klasy siódme i ósme w Zakrzowie^[2]. Natomiast po powrocie ze studiów na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim pracował w latach 1976–1979 jako wikariusz w parafii Świętej Rodziny we Wrocławiu^[3]. Był ojcem duchownym kapłanów archidiecezji wrocławskiej. Należał do archidiecezjalnej rady kapłańskiej i kolegium konsultorów. W 1988 otrzymał godność kapelana Jego Świątobliwości (prałata), a w 1999 protonotariusza apostolskiego (infułata). Ponadto w 1992 został kanonikiem gremialnym Wrocławskiej Kapituły Katedralnej^[1].

W latach 1984–1987 był członkiem-sekretarzem VI Przygotowawczej Komisji II Polskiego Synodu Plenarnego. Natomiast w latach 1985–1991 przewodniczył Komisji Kształcenia Teologicznego Synodu Archidiecezji Wrocławskiej. W Episkopacie Polskim w latach 1989–1996 był członkiem Komisji ds. Seminariów Duchownych, a w latach 1995–1996 członkiem Komisji ds. Nauki Katolickiej. Po reorganizacji tejże komisji w 1996 został konsultorem Rady Naukowej^[1].

Działalność naukowo-dydaktyczna

W 1976 rozpoczął prowadzenie zajęć naukowo-dydaktycznych na Papieskim Fakultecie Teologicznym oraz w Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu. W 1976 został adiunktem przy Katedrze Antropologii Filozoficznej na Papieskim Fakultecie Teologicznym we Wrocławiu. W 1991 mianowano go docentem, a w 1993 profesorem nadzwyczajnym, zaś w 2001 objął stanowisko profesora zwyczajnego tej uczelni. Został kierownikiem Katedry Antropologii Filozoficznej i Etyki oraz dyrektorem Instytutu Filozofii Chrześcijańskiej. W latach 1992–2004 sprawował urząd rektora Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu. W Metropolitalnym Wyższym Seminarium Duchownym we Wrocławiu w latach 1982–1984 pracował jako prefekt. Następnie w latach 1984–1988 był jego wicerektorem, a w latach 1988–1995 pełnił funkcję rektora tego seminarium^[1].

W latach 1992–2004 był członkiem Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola. W 1993 został członkiem Wrocławskiej Rady Nauki. Został także członkiem Wrocławskiego Towarzystwa Teologicznego przy Papieskim Fakultecie Teologicznym we Wrocławiu, a w latach 1992–2004 pełnił obowiązki jego prezesa. W 2001 objął członkostwo we Wrocławskim Towarzystwie Naukowym. W latach 2003–2006 należał do Komitetu Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk^[1].

Założył i objął funkcję redaktora naczelnego półrocznika „Wrocławski Przegląd Teologiczny” i rocznika „Biuletyn Papieskiego Fakultetu Teologicznego we Wrocławiu”. W 1993 ustanowił miesięcznik „Vox nostra”, czasopismo alumnów Metropolitalnego Wyższego Seminarium Duchownego, a w 1996 kwartalnik Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu „Nasz Fakultet”. Należał do kolegium redakcyjnego rocznika „Colloqium Salutis – Wrocławskie Studia Teologiczne”. W latach 1992–2005 był redaktorem serii wydawniczej „Rozprawy naukowe”, wydawanej przez Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu, oraz serii „Sympozja i sesje naukowe”^[1].

W pracy naukowej zajmuje się filozofią chrześcijańską (tomizm, egzystencjalizm chrześcijański), antropologią filozoficzną i historią filozofii nowożytnej^[1].

Biskup

24 lutego 2004 papież Jan Paweł II mianował go biskupem diecezjalnym nowo powołanej diecezji świdnickiej^[4][5]. 25 marca 2004 otrzymał święcenia biskupie i odbył ingres do katedry świdnickiej. Głównym konsekratorem był kardynał Henryk Gulbinowicz, arcybiskup metropolita wrocławski, któremu asystowali Tadeusz Rybak, biskup diecezjalny legnicki, i Józef Pazdur, emerytowany biskup pomocniczy wrocławski^[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowa „Misericordia et Veritas” (Miłosierdzie i Prawda)^[6]. Jako pierwszy biskup świdnicki zorganizował struktury instytucji diecezjalnych. W 2004 utworzył kurię biskupią, seminarium duchowne, radę kapłańską, radę duszpasterską, radę konsultorów, diecezjalną Caritas, Akcję Katolicką, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży i Stowarzyszenie Rodzin Katolickich. W 2005 powołał radę ekonomiczną, kapitułę katedralną i dom księży emerytów. W 2008 ustanowił archiwum diecezjalne i muzeum diecezjalne, w 2009 diecezjalne studium życia rodzinnego^[1], w 2013 sąd biskupi w Świdnicy^[6]. Utworzył 3 kapituły kolegiackie w Wałbrzychu (2010), Kłodzku (2016) i Strzegomiu (2017)^[6]. W 2005 przygotował i przeprowadził I Diecezjalny Kongres Eucharystyczny^[1]. Przyczynił się do uzyskania tytułu bazyliki mniejszej dla kościoła Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny w Bardzie^[7]. 31 marca 2020 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa diecezjalnego diecezji świdnickiej^[8][9]. Do 23 kwietnia 2020, kiedy to urząd biskupa diecezjalnego kanonicznie objął Marek Mendyk^[10], sprawował funkcję administratora apostolskiego diecezji^[11].

W ramach Konferencji Episkopatu Polski w 2006 został członkiem Rady Naukowej^[1], w latach 2006–2016 zasiadał w Komisji Duchowieństwa^[6], a od 2013 do 2020 był przewodniczącym Rady ds. Apostolstwa Świeckich^[12][13]. W 2008 konsekrował biskupa pomocniczego świdnickiego Adama Bałabucha, ponadto był współkonsekratorem podczas sakr biskupów pomocniczych wrocławskich: Andrzeja Siemieniewskiego (2006) i Macieja Małygi (2022)^[14].

Wypowiadał się przeciwko środowisku LGBT^[15], przestrzegał przed edukacją seksualną dzieci w placówkach oświatowych^[16], sprzeciwiał się założeniom Konwencji o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej jako uderzającym w instytucję małżeństwa i rodziny^[17].

W 2021 w wytoczonym przeciwko niemu procesie zapadł prawomocny wyrok, w którym sąd uznał, że hierarcha naruszył dobra osobiste podległego mu księdza poprzez użycie stwierdzeń niezgodnych z prawdą w postępowaniu przed watykańską Kongregacją ds. Duchowieństwa^[18].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2007 za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania został wyróżniony Medalem Komisji Edukacji Narodowej^[1].

Nadano mu tytuł honorowego obywatela: Leżajska (2005)^[19], Polanicy-Zdroju (2006)^[20], Dzierżoniowa (2008)^[21], Świdnicy (2009)^[22], Wałbrzycha (2009)^[23], Barda (2010)^[24], Kłodzka (2010)^[25] i Bystrzycy Kłodzkiej (2013)^[26]. Został także wyróżniony tytułem Honorowego Obywatela Dolnego Śląska „Civi Honorario” (2020)^[27].

W 2019 otrzymał tytuł doktora honoris causa Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu^[28]. W 2004 za integrację środowiska naukowego we Wrocławiu otrzymał Nagrodę Kolegium Rektorów Uczelni Wrocławia i Opola^[1].

W 2019 otrzymał Krzyż Semper Fidelis nadany przez Region Dolny Śląsk Stowarzyszenia Związku Solidarności Polskich Kombatantów^[29].

W 2013 został przyjęty do konfraterni paulinów^[30], a w 2018 do I zakonu franciszkańskiego^[6].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Serwis Ignacego Deca na stronie diecezji świdnickiej [dostęp 2019-01-08]
• Nota biograficzna Ignacego Deca na stronie Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu [dostęp 2012-11-25]
• Ignacy Dec w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2010-11-10]
• Ignacy Dec na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2017-02-02]
• Ignacy Dec, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2011-10-16] .