Ignacy Jeż

Ignacy Jeż

Ignacy Jeż (2007)
Veni ignem mittere Przyszedłem ogień rzucić na ziemię
Kraj działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	31 lipca 1914 Radomyśl Wielki
Data i miejsce śmierci	16 października 2007 Rzym
Biskup diecezjalny koszalińsko-kołobrzeski
Okres sprawowania	1972–1992
Biskup pomocniczy gorzowski
Okres sprawowania	1960–1972 (do 1967 formalnie gnieźnieński)
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Prezbiterat	20 czerwca 1937
Nominacja biskupia	20 kwietnia 1960
Sakra biskupia	5 czerwca 1960
Odznaczenia

Formularz rejestracyjny Ignacego Jeża jako więźnia w nazistowskim obozie koncentracyjnym w Dachau

Krypta z grobem Ignacego Jeża w bazylice konkatedralnej w Kołobrzegu

Pomnik-głaz poświęcony Ignacemu Jeżowi ustawiony w parku im. Tadeusza Kościuszki w Koszalinie

Ignacy Ludwik Jeż (ur. 31 lipca 1914 w Radomyślu Wielkim, zm. 16 października 2007 w Rzymie) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup pomocniczy gorzowski w latach 1960–1972 (do 1967 formalnie gnieźnieński), biskup diecezjalny koszalińsko-kołobrzeski w latach 1972–1992, przewidziany do kreacji kardynalskiej na konsystorzu w 2007.

Życiorys

Ukończył III Liceum Ogólnokształcące im. Adama Mickiewicza w Katowicach. W latach 1932–1937 studiował teologię na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obronił magisterium z historii Kościoła. 20 czerwca 1937 został wyświęcony na prezbitera przez biskupa Stanisława Adamskiego.

Podjął pracę duszpasterską jako wikariusz w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Hajdukach Wielkich (następnie Chorzów-Batory). W sierpniu 1942 został aresztowany przez Niemców za odprawienie mszy za zmarłego w niemieckim obozie koncentracyjnym proboszcza Józefa Czempiela (późniejszego błogosławionego)^[1]. Był więziony w obozie koncentracyjnym Dachau (nr obozowy 37196), gdzie osobiście poznał ojca Józefa Kentenicha, założyciela Międzynarodowego Ruchu Szensztackiego (później był wieloletnim protektorem i opiekunem Ruchu Szensztackiego w Polsce). Po wyzwoleniu obozu pełnił funkcję kapelana obozu repatriacyjnego w Göppingen koło Stuttgartu. Powrócił do Polski w maju 1946. Był wikariuszem w parafii w Radlinie i parafii św. Szczepana w Katowicach-Bogucicach. W latach 1946–1960 pracował jako katecheta i dyrektor Gimnazjum Katolickiego im. św. Jacka w Katowicach oraz rektor niższego seminarium duchownego.

20 kwietnia 1960 został prekonizowany biskupem pomocniczym gorzowskim ze stolicą tytularną Alba Maritima. Konsekrowany został 5 czerwca 1960 przez kardynała Stefana Wyszyńskiego. Brał udział w obradach soboru watykańskiego II. Był współautorem listu biskupów polskich do biskupów niemieckich z 1965.

W czerwcu 1972 został prekonizowany pierwszym biskupem diecezjalnym nowo utworzonej diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej. Erygował ok. 100 nowych parafii, doprowadził do budowy nowego budynku Wyższego Seminarium Duchownego w Koszalinie. Zorganizował wizytę w Koszalinie papieża Jana Pawła II w dniach 1–2 czerwca 1991. Uczestniczył w pracach Komisji Episkopatu Polski ds. Środków Społecznego Przekazu, a także Komitetu Księży Polskich b. Więźniów Obozów Koncentracyjnych, którego był wieloletnim przewodniczącym. 1 lutego 1992 został przeniesiony w stan spoczynku, a jego następcą w diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej mianowano biskupa pomocniczego katowickiego Czesława Domina.

Zmarł 16 października 2007 w klinice Gemelli w Rzymie. Następnego dnia na zakończenie audiencji generalnej papież Benedykt XVI poinformował, że na konsystorzu 24 listopada 2007 zamierzał wynieść go do godności kardynalskiej. Został pochowany 23 października 2007 w krypcie bazyliki konkatedralnej Wniebowzięcia NMP w Kołobrzegu.

Odznaczenia, wyróżnienia, upamiętnienie

Postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 2 czerwca 2007 „za wybitne zasługi na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za zaangażowanie w niesieniu pomocy ludziom potrzebującym oraz za działalność na rzecz współpracy polsko-niemieckiej” został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski^[2]. W 2005 uhonorowano go Wielkim Krzyżem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.

Nadano mu honorowe obywatelstwo: Koszalina (1994), miasta i gminy Radomyśl Wielki (2004), Słupska (2006), Połczyna-Zdroju (2006), Katowic (2007) i Kołobrzegu (2008).

Postanowieniem z 28 czerwca 2007 Senat KUL-u przyznał mu medal „Za zasługi dla Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego”. Uroczystość wręczenia medalu zaplanowana była na grudzień 2007.

W 1997 został odznaczony Medalem Polonia Mater Nostra Est. W 2007 został laureatem Nagrody im. Wojciecha Korfantego przyznanej przez Związek Górnośląski^[3]. Kawaler Orderu Uśmiechu.

W 2008 poświęcono rondo jego imienia przy zbiegu ulic Sobieskiego i Banacha w Słupsku. W 2009 uchwałą Rady Miejskiej w Koszalinie nadano imię Kardynała Ignacego Jeża skrzyżowaniu ulic Fałata–Gdańska z ul. Orląt Lwowskich–Jana Pawła II^[4]. W 2009 uchwałą Rady Miasta Kołobrzeg nadano imię Kardynała Ignacego Jeża rondu przy zbiegu ulic Młyńskiej i Szpitalnej^[5]. W 2009 został patronem Zespołu Szkół Publicznych w Brzeżnie i Zespołu Szkół w Tymieniu.

30 stycznia 2009 Poczta Polska wydała w nakładzie 400 000 serię znaczków „Ocaleli z zagłady”. Na jednym z nich znalazł się wizerunek Ignacego Jeża. Ze względu na drobne błędy techniczne 24 lutego 2009 całą serię wycofano z obrotu.

Publikacje

• 1989: Listy pasterskie w latach 1972–1988
• 1993: Błogosławcie Pana światła i ciemności (przetłumaczone na język niemiecki)
• 2000: W 1000-lecie powstania biskupstwa w Kołobrzegu (praca zbiorowa pod redakcją bpa Ignacego Jeża). ISBN 83-87739-33-2
• 2001: Nawrócenie przywilejem wolności (nauki rekolekcyjne dla Episkopatu Polski wygłoszone w 2000 roku). ISBN 83-88648-30-6
• 2004: Świadek historii. Na jubileusz 90. urodzin Jego Ekscelencji Biskupa Seniora Ignacego Jeża. ISBN 83-87317-47-0
• 2005: Przygody z Opatrznością. ISBN 83-7030-428-1
• 2005: Nadzwyczajnie zwyczajny. Biskup uśmiechu o Janie Pawle II. ISBN 83-7030-451-6
• 2008: Biskup uśmiechu (zbiór wywiadów z bp. Jeżem opublikowanych w tygodniku „Niedziela”). ISBN 978-83-904078-7-6

Przypisy

Bibliografia

• Grzegorz Polak: Kto jest kim w Kościele katolickim? Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1996.

Linki zewnętrzne

• Nota biograficzna Ignacego Jeża na stronie diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej [dostęp 2018-11-18]
• Ignacy Jeż w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2010-11-09]