Ignacy Maciejowski

Sewer

Imię i nazwisko	Ignacy Maciejowski
Data i miejsce urodzenia	27 lipca 1835 Kobierniki
Data i miejsce śmierci	22 września 1901 Kraków

Ignacy Maciejowski na obrazie Jacka Malczewskiego

Ignacy Maciejowski, ps. „Sewer”, „Gryf” (ur. 27 lipca 1835 w Kobiernikach, zm. 22 września 1901 w Krakowie) – polski powieściopisarz i nowelista, dramaturg i krytyk literacki okresu przejściowego między pozytywizmem a Młodą Polską. Przedstawiciel realizmu krytycznego w prozie modernistycznej.

Życiorys

Syn Franciszka, profesora prawa w warszawskiej Szkole Głównej^[1].

Studiował w Instytucie Agronomicznym w Marymoncie pod Warszawą. Uczestniczył w powstaniu styczniowym, będąc związany z Ludwikiem Mierosławskim (m.in. pełnił funkcję komisarza województwa sandomierskiego). Po powstaniu więziony przez władze austriackie, następnie do 1868 przebywał na emigracji; wkrótce w obawie przed ponownym uwięzieniem wyjechał na 10 lat do Londynu. Po powrocie w 1878 początkowo zajmował się (bez większego powodzenia) pracą gospodarską. Od 1894 mieszkał w Krakowie, gdzie jego dom był ośrodkiem życia kulturalnego. W 1898 był redaktorem „Życia”, które w następnych latach odstąpił Stanisławowi Przybyszewskiemu.

W 1902 własne teksty poświęcili mu wdzięczni: M. Zdziechowski, M. Siedlecki, W. Reymont, T. Miciński, W. Tetmajer, K. Tetmajer, A. Lange, K.M. Górski, L. Rydel, W. Perzyński, S. Żeromski, J. Żuławski, S. Wyspiański, W. Feldman, A. Szymański i z portretem J. Malczewskiego, w szacie edytorskiej S. Wyspiańskiego wydali jako Epitaphium Ignacego Maciejowskiego Sewera.

Pisał powieści z kluczem, m.in. Bajecznie kolorową (1898), opowiadającą o małżeństwie Włodzimierza Tetmajera, czy Matkę (1898), historię rodziny znanego pisarza i poety Władysława Orkana. W krąg swoich zainteresowań Maciejowski włączał również realia współczesnej mu wsi, krakowskie środowisko artystyczne czy życie pionierów przemysłu w Galicji. Powieści te, mimo wysokiego poziomu artystycznego, nie zapisały się trwale w historii literatury polskiej. Z całego dorobku Sewera do klasyki weszła jedynie wielokrotnie wznawiana powieść Matka.

Zmarł w Krakowie, pochowany w Zaborowie (parafia Dołęga)^[2].

Twórczość

Powieści (data pierwodruku w czasopismach):

• 1882 – Zdobyte stanowisko
• 1882 – Walka o byt
• 1883 – Polka i Amerykanka
• 1884–1885 – Zyzma
• 1887 – Na szerokim świecie
• 1889 – Słowa a czyny
• 1891 – Dzielna kobieta
• 1893 – Nafta
• 1895 – Biedronie
• 1897 – Matka
• 1897 – Wśród pokus
• 1898 – Bajecznie kolorowa
• 1900 – Ponad siły

Nowele (data pierwodruku):

• 1877 – Zielona latarka
• 1878 – Łusia Burlak
• 1881 – Głodowa pożyczka
• 1881 – Przybłędy
• 1883 – Franuś Walczak
• 1889 – Konkury Wojtusia
• 1889 – Wiosna
• 1897 – W kleszczach^[3]
• 1897 – Magdusia^[3]

Dramaty (data wystawienia):

• 1876 – Pojedynek szlachetnych^[4]
• 1882 – Wielka polityka
• 1888 – Dla świętej ziemi^[5]
• 1890 – Pan marszałek

Przypisy

Bibliografia

• S. Smak: Sewer Maciejowski – życie i twórczość. Opole: 1971.