Igor Guzenko

Nagrobek Igora Guzenki

Igor Siergiejewicz Guzenko (ros. Игорь Сергеевич Гузенко, ur. 13 stycznia 1919 w Rohaczewie, zm. 8 lipca 1982 w Mississauga) – szyfrant ambasady Związku Radzieckiego w Ottawie.

Igor Guzenko 5 września 1945 opuścił służbę i przekazał Kanadyjczykom 109 dokumentów dotyczących działalności szpiegowskiej Głównego Zarządu Wywiadowczego (GRU) w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych, między innymi na temat wykradania tajemnic nuklearnych i metod osadzania tak zwanych uśpionych szpiegów. Sprawa Guzenki jest czasem traktowana jako zdarzenie rozpoczynające okres zimnej wojny^[1].

Historyk Jack Granatstein stwierdził, że [sprawa] Guzenki była początkiem zimnej wojny dla opinii publicznej, a dziennikarz Robert Fulford oznajmił: Jestem absolutnie pewien, zimna wojna zaczęła się w Ottawie^[2]. Także The New York Times był zdania, że działania Guzenki uświadomiły mieszkańcom Ameryki Północnej skalę sowieckiego szpiegostwa i zagrożenia z niego wynikające^[3].

W konsekwencji informacji Guzenki siatka GRU w Kanadzie została rozbita, a szyfry przez niego przekazane umożliwiły rozwój operacji Venona.

Przypisy

Bibliografia

• Christopher Andrew, Oleg Gordijewski: KGB. Warszawa: Bellona, 1997. ISBN 83-11-08667-2.
• Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin: Archiwum Mitrochina, tom I KGB w Europie i na Zachodzie. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 2009, wydanie II poprawione. ISBN 978-83-7510-348-9.
• Onet.pl: Depesze, które wstrząsnęły światem