Igor Narski
Data i miejsce urodzenia | 18 listopada 1920 |
---|---|
Data śmierci | 7 sierpnia 1993 |
Zawód, zajęcie | |
Miejsce zamieszkania | |
Tytuł naukowy | Doktor nauk filozoficznych, |
Alma Mater | Uniwersytet Moskiewski |
Wydział | filozofii |
Odznaczenia | |
Igor Siergiejewicz Narski (ros. Игорь Сергеевич Нарский; ur. 18 listopada 1920 w Morszansku, zm. 7 sierpnia 1993) – radziecki filozof, uhonorowany tytułem „Zasłużony Działacz Nauki RFSRR.
Życiorys
Od roku 1939 studiował filozofię w Moskiewskim Instytucie Historii, Filozofii i Literatury, następnie zaś na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Moskiewskiego. Podczas II wojny światowej walczył na froncie. W 1943 wstąpił do Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. W roku 1951 ukończył aspiranturę i obronił pracę kandydacką o filozofii społecznej Edwarda Dembowskiego. Tytuł doktora nauk filozoficznych uzyskał w 1961 roku na podstawie pracy krytycznej o teorii poznania w neopozytywizmie. W latach 1951—1971 pracował na katedrze historii filozofii zagranicznej Państwowego Uniwersytetu Moskiewskiego, gdzie w 1968 roku został profesorem. W latach 1974—1980 był pracownikiem naukowym Instytutu Filozofii Akademii Nauk ZSRR.
Członek kolegiów redakcyjnych licznych specjalistycznych periodyków filozoficznych. Zakres zainteresowań i specjalizacji: teoria poznania, logika, filozofia niemiecka (głównie Gottfried Wilhelm Leibniz, Immanuel Kant, Georg Wilhelm Friedrich Hegel), marksizm (problematyka dialektyki poznania), filozofia polska, filozofia brytyjska (David Hume), pozytywizm i neopozytywizm, estetyka (przede wszystkim Györgya Lukácsa).
Znał język polski i w swoich pracach naukowych często cytował polskich autorów. Wniósł wielki wkład w organizację i rozwój rosyjskich badań nad filozofią polską:
Szczególnie zasłużył się jako promotor tych badań filozof i historyk filozofii Igor Sergiusz Narski, który m.in. wydał w 1954 r. książkę „Światopogląd E. Dembowskiego”[1]. I. Narski zdołał zgromadzić wokół siebie grono badaczy, którzy podjęli studia nad filozofią polską i zaczęli wydawać artykuły i większe rozprawy jej poświęcone[2].
Prof. Igor Narski napisał słowo wstępne do Dzieł wybranych Tadeusza Kotarbińskiego (w przekładzie rosyjskim)[3]. Zebrał i zredagował również dwie antologie polskich filozofów: Избранные произведения польских мыслителей[4] i Польские мыслители эпохи Возрождения[5]. Był jednym z autorów pracy zbiorowej Historia Polski (Москва, 1956—1958).
Pochowany na Cmentarzu Chowańskim w Moskwie[6].
Prace
- W języku polskim
- Filozofia Edwarda Dembowskiego. „Studia Filozoficzne”. nr 4, s. 187-193, 1976.
- Dialektyczna sprzeczność i logika poznania, tłum. Wanda Lipnik, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1981;
- Szkice z filozofii i jej historii. Tłum. Andrzej Boczkowski. Warszawa: Książka i Wiedza, 1983. Cytat: Wybór artykołów publikowanych w radzieckich czasopismach naukowych dokonany przez autora dla czytelników polskich. (pol.).
- Jeszcze raz o przedmiocie i funkcjach filozofii marksistowskiej. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 5–26. (Еще раз о предмете и функциях философии марксизма // Fiłosofskije Nauki(ros.). — 1971. — № 1)
- O kwestii stosunku wzajemnego logiki formalnej i dialektyki. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 27–51. (К вопросу о соотношении формальной логики и диалектики // Wiestnik Moskowskogo Uniwiersitieta(ros.). Сер. 8: Экономика, философия. — 1960. — № 3)
- Miejsce logiki nauki wśród nauk o poznaniu. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 52–74. (О месте логики науки среди наук о познании // Философские науки. — 1973. — № 5. — С. 25-34)
- Kategoria „natura ludzka” we wczesnych pracach K. Marksa. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 75–94. (О проблеме "человеческой природы" в ранних трудах К. Маркса // Вестник Московского университета. Сер. 7. Философия. — 1967. — № 6. — С. 11-20.)
- Logika „Kapitału” Marksa. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 95–114. (Логика "Капитала" Маркса // Вестник Московского университета. Сер. 7. Философия. — 1968. — № 2. — С. 22-31)
- Karol Marks i teoria odbicia. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 115–139. (Карл Маркс и теория отражения // Философские науки. — 1968. — № 3. — С. 3-14)
- Fryderyk Engels i teoria odbicia. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 140–157. (Фридрих Энгельс и теория отражения // Вестник Московского университета. Сер. 7: Философия. — 1970. — № 5)
- W.I. Lenin a problemy historii dialektyki. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 158–185.
- Leninowskie zasady krytyki współczesnej filozofii burżuazyjnej. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 186–211.
- O teoretycznej analizie podstawowego przeciwieństwa w historii filozofii. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 212–237. (О теоретическом исследовании основной историко-философской противоположности // Философские науки. — 1970. — № 4. — С. 133-144)
- Metoda Leibniza jako system współdziałania przeciwstawnych zasad. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 238–257. (Метод Лейбница как система взаимодействия противоположных принципов // Философские науки. — 1971. — № 3.)
- Dialektyczna problematyka Kanta. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 258–278. (Диалектическая проблематика Канта // Философские науки. — 1974. — № 5.)
- Stosunek wzajemny „dwóch logik” w teorii poznania Kanta. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 279–300. (Соотношение «двух логик» в теории познания Канта // Философские науки. — 1974. — № 2.)
- Hegel a współczesna logika. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 301–324. (Гегель и современная логика // Вопросы философии. — 1970. — № 8. — С. 44-54)
- Problem stosunku sprzeczności dialektycznej do związków formalnologicznych w filozofii Hegla. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 325–342. (Проблема отношения диалектического противоречия к формальнологическим связям в философии Гегеля // Вестник Московского университета. Сер. 8. Философия. — 1970. — № 4. — С. 29-38.)
- O historycznofilozoficznym rozwoju kategorii „alienacja”. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 343–363. (Об историко-философском развитии понятия «отчуждение» // Философские науки. — 1963. — № 4. — С. 97-106.)
- Problem alienacji w pracach Karola Marksa. Od „Rękopisów ekonomiczno-filozoficznych(niem.)” do „Kapitału”. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 364–386. (Проблема отчуждения в трудах Карла Маркса (От «Экономическо-философских рукописей» к «Капиталу») // Философские науки. — 1967. — № 4. — С. 47-57.)
- Problem alienacji w egzystencjalizmie a religia. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 387–408. (Проблема отчуждения в экзистенциализме и религия // Научные доклады высшей школы. Философские науки. — 1966. — № 1. — С. 62-72.)
- Losy neopozytywistycznej koncepcji przyczynowości. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 409–428. (Судьбы неопозитивистской концепции причинности // Научные доклады высшей школы. Философские науки. — 1972. — № 1. — С. 102-110.)
- Interpretacja kategorii przypadkowości. W: Szkice z filozofii i jej historii. s. 429–453. (Истолкование категории «случайность» // Философские науки. — 1970. — № 1. — С. 43-53.)
- W języku angielskim
- The Question of the Objective Content of Sensations. „Ajatus”. 36, s. 44-74, 1976.
- On the Conception of Truth. „Mind”. 74, s. 530-539, 1965.
- W języku rosyjskim
- Publikacje książkowe
- Мировоззрение Э. Дембовского: Из истории польской философии ХІХ в. / И. С. Нарский. – М.: Изд-во МГУ, 1954. – 290 с.
- Современный позитивизм. Москва 1961
- Философия Бертрана Рассела. Москва 1962
- Философия Давида Юма. Москва 1967
- Диалектическое противоречие и логика познания. Москва 1969
Przetłumaczono na język polski jako Dialektyczna sprzeczność i logika poznania (Warszawa, 1981) - Zapadno-jewropiejskaja fiłosofija XVIII wieka. domknig.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].. (Filozofia zachodnioeuropejska XVIII wieku) Moskwa 1973
- Zapadno-jewropiejskaja fiłosofija XVII wieka. Moskwa 1974
- Zapadno-jewropiejskaja fiłosofija XIX wieka. Moskwa 1976.
- Artykuły
- О традициях в истории философии // „Вопр. философии”, 1961, nr 6.
- O niekotorych urokach kritiki W. I. Leninom bierklianstwa, „Wiestnik Moskowskogo Gosudarstwiennogo Uniwiersitieta”, Fiłosofija, 1966, nr 1.[7]
- Противоречие // Философская энциклопедия, т. 4. Москва 1967
- Istoki subjektiwnogo idiealizma, [w:] Berkeley G., Soczinienija, Moskwa 1978, s. 5-38[7].
Bibliografia
- Igor Narski: Biografia (ros.) (Tekst z książki: Алексеев П.В. Философы России XIX-XX столетий. Биографии, идеи, труды. — Издание 4-е, переработаное и дополненное — Москва: Академический Проект, 2002 — 1152 с.)
Przypisy
- ↑ И.С. Нарский. Мировоззрение Э. Дембовского: Из истории польской философии XIX в., Изд-во Московского университета, Москва 1954, 290 с.
- ↑ Marat Wernikow: Badania nad filozofią polską na Ukrainie. W: Rozprawy z Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej: Materiały VI Polskiego Zjazdu Filozoficznego, Sekcja Historii Filozofii Nowożytnej.. Pod redakcją Ryszarda Jadczaka i Józefa Pawlaka. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 1997, s. 200. ISBN 83-231-0907-9.
- ↑ Котарбиньский Т. Избранные произведения. Москва 1963
- ↑ Избранные произведения польских мыслителей. Москва 1956–1958.
- ↑ Польские мыслители эпохи Возрождения. Москва 1960.
- ↑ Московский некрополь. НАРСКИЙ Игорь Сергеевич (1920 – 1993)
- ↑ a b Transkrypcja według bibliografii w książce: Jan W. Sarna: Filozofia G. Berkeleya – Idealizm czy realizm. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 1996. ISBN 83-85678-64-6.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcie w Instytucie Filozofii Rosyjskiej Akademii Nauk. iph.ras.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)].
- Prace Igora Narskiego w katalogu Biblioteki Narodowej
Media użyte na tej stronie
"Honored Scientist of the Russian SFSR"
Ribbon bar of the Order of the Red Star. The Soviet Union (USSR).
Soviet Ribbon bar Order Of The Patriotic War (2st Class)