Igor Tamm
 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Odznaczenia | |
     | |
 | Ten artykuł od 2014-02 wymaga uzupełnienia informacji. |
Igor Jewgienjewicz Tamm (ros. И́горь Евге́ньевич Та́мм; ur. 8 lipca 1895 we Władywostoku, zm. 12 kwietnia 1971 w Moskwie) – rosyjski fizyk teoretyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w roku 1958 za odkrycie i interpretację promieniowania Czerenkowa, w latach 1924–1941 i od 1954 roku profesor uniwersytetu w Moskwie; od roku 1953 członek Akademii Nauk ZSRR, a od roku 1959 – Polskiej Akademii Nauk[1].
Życiorys
W 1913 ukończył gimnazjum w Jelizawetgradzie (obecnie Kropywnycki), po czym wyjechał na studia do Edynburga, gdzie ukończył jeden semestr na wydziale nauk ścisłych, w 1914 powrócił do Rosji i podjął studia na Wydziale Fizyczno-Matematycznym Uniwersytetu Moskiewskiego. W 1915 wstąpił ochotniczo do carskiej armii, przez szereg miesięcy służył w oddziale sanitarnym na froncie I wojny światowej. W 1918 ukończył studia na Uniwersytecie Moskiewskim, w 1919 został asystentem katedry fizyki na Uniwersytecie Krymskim w Symferopolu, od 1921 wykładał w Odeskim Instytucie Politechnicznym, a od 1922 w Moskwie na Komunistycznym Uniwersytecie im. Swierdłowa. Jednocześnie od 1923 pracował na Wydziale Fizyki Teoretycznej Drugiego Uniwersytetu Moskiewskiego, gdzie od 1927 do 1929 był profesorem, a od 1924 pracował na Moskiewskim Uniwersytecie Państwowym, gdzie od 1930 do 1937 kierował katedrą fizyki teoretycznej. Od 1943 do 1950 kierował katedrą fizyki teoretycznej Moskiewskiego Instytutu Fizyczno-Technologicznego, jednocześnie 1946-1950 kierował katedrą fizyki teoretycznej Moskiewskiego Instytutu Mechanicznego[2].
Jest autorem podstawowych prac z mechaniki kwantowej i teorii sił jądrowych, współtwórcą teorii promieniowania Czerenkowa. Pracował również nad problemem uzyskania kontrolowanej reakcji termojądrowej i innymi zagadnieniami fizyki teoretycznej i doświadczalnej. W 1930 roku rozwinął kwantową teorię rozpraszania fotonów na swobodnych elektronach. W 1937 roku, wspólnie z Ilją M. Frankiem, opracował teorię promieniowania Czerenkowa, za co w roku 1958 (wspólnie z Pawłem Czerenkowem i Ilją M. Frankiem) otrzymali Nagrodę Nobla. W latach 50. i 60. pracował wspólnie z Andriejem D. Sacharowem w tajnym instytucie nad zagadnieniami broni nuklearnej oraz opracował koncepcję tokamaka (1950)[1].
Nagrody i odznaczenia
- Medal Sierp i Młot Bohatera Pracy Socjalistycznej (4 stycznia 1954)
- Order Lenina (czterokrotnie, 19 września 1953, 4 stycznia 1954, 11 września 1956 i 7 maja 1965)
- Order Czerwonego Sztandaru Pracy (10 czerwca 1954)
- Nagroda Stalinowska (dwukrotnie, 1946 i 1953)
- Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”
- Złoty Medal im. Łomonosowa Akademii Nauk ZSRR (1968)
I inne.
Przypisy
- ↑ a b Igor Y. Tamm – Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1958 > Pavel A. Cherenkov, Il´ja M. Frank, Igor Y. Tamm [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-02-22]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 11, 1958, General Characteristics of Radiation Emitted by Systems Moving with Super-Light Velocities with Some Applications to Plasma Physics.
- ↑ Герой Социалистического Труда Тамм Игорь Евгеньевич :: Герои страны, ru/hero/hero.asp?Hero_id=10158 [dostęp 2021-08-29].
Linki zewnętrzne
- Геннадий Чepнeнкo: Игорь Тамм, Igor Tamm – Биография (ros.)
- Антоном Бочаровым: Тамм Игорь Евгеньевич, 08.07.1895 – 12.04.1971, Герой Соц.Труда (ros.)
- Игорь Евгеньевич Тамм (biografia, autobiografia, wspomnienia) (ros.)
Media użyte na tej stronie
Medal “Gold Star” of a “Hero of the Soсialist Labor of the Soviet Union”
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
Alfred Nobel from public domain photo, in circle. (Photo taken 1896 or earlier).
Stalin Prize Medal
Igor Y. Tamm
Icon of articles which need more text