Ilulissat
![]() | |||
| |||
Państwo | ![]() | ||
---|---|---|---|
Terytorium zależne | ![]() | ||
Gmina | Qaasuitsup | ||
Data założenia | 1741[1] | ||
Burmistrz | Ole Dorph | ||
Populacja (2011) • liczba ludności | 4606[2] | ||
Nr kierunkowy | (+299) 94 | ||
Kod pocztowy | 3952 | ||
![]() | |||
Portal ![]() |
Ilulissat, duń. Jakobshavn – miasto w zachodniej części Grenlandii, w gminie Qaasuitsup. Jest położone nad zatoką Qeqertarsuup Tunua (Disko Bugt). Zostało założone w 1741[1]. Liczba mieszkańców: 4606 (2011 r.)[2]. Ilulissat jest trzecim pod względem liczby ludności miastem na Grenlandii[3] i ośrodkiem turystycznym wyspy (m.in. fiordy). Nazwa w języku grenlandzkim oznacza "góry lodowe". Przemysł spożywczy: przetwórstwo ryb[1] i krewetek.
Położenie
Ilulissat leży około 2 km na północ od ujścia fiordu Ilulissat do zatoki Qeqertarsuup Tunua. Fiord ten ma ok. 40 km długości, 7 km szerokości i do 1200 m głębokości. U jego nasady leży Sermeq Kujalleq (Jakobshavn Isbræ) – najszybciej przesuwający się lodowiec świata. Przemieszcza się on w tempie do 19 m dziennie[4] w kierunku zachodnim. Odłamują się od niego przy tym góry lodowe, mogące mieć do kilku kilometrów długości i do kilometra wysokości. Wystają na 150 m ponad powierzchnię wody. Wraz z pływami morskimi przesuwają się one wzdłuż fiordu, aż trafią na wypiętrzenie dna u wylotu fiordu o głębokości ok. 300 m. Większe góry lodowe zatrzymują się w tym miejscu, co powoduje gromadzenie się lodu. W 2004 roku fiord wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO[4].
Na zachód od Ilulissat leży zatoka Qeqertarsuup Tunua z wyspą Qeqertarsuaq.
Historia
Ilulissat został założony w 1741[1] roku w odległości ok. 2 km od Sermermiut – ówcześnie największej osady na wyspie, liczącej 250 mieszkańców. Jednym z najbardziej znanych mieszkańców Ilulissat był polarnik Knud Rasmussen, który badał Arktykę podczas licznych ekspedycji i przyczynił się do rozbudzenia samoświadomości Inuitów.
Gospodarka
W Ilulissat działają przetwórnie ryb[1]. Ważną gałęzią gospodarki stała się także w ciągu ostatnich 30 lat turystyka. Zimą, kiedy temperatury spadają do −30 °C (dzięki suchemu klimatowi mróz jest jednak łatwy do zniesienia), turystów przyciągają tu możliwości podróży w psich zaprzęgach. Latem, gdy temperatury są wyższe, z Ilulissat rozciągają się widoki na zatokę z topniejącymi górami lodowymi.
Ilulissat posiada port (dwa razy w tygodniu przybija tu prom, zapewniający połączenie z położonymi dalej na południe miastami Grenlandii) oraz lądowisko dla helikopterów (połączenia lotnicze zapewnia Air Greenland i Air Iceland).
Transport
- Lotniczy : Miasto posiada Port lotniczy Ilulissat, oddalony ok. 4 km od centrum miasta[5]. Port Lotniczy obsługują linie lotnicze Air Greenland[6] i Air Iceland do Reykjavíku
- Morski : W mieście znajduje się port morski, obsługiwany przez Arctic Umiaq Line.
Populacja
Według danych oficjalnych liczba mieszkańców w roku 2011 wynosiła 4606 osób[2].
Klimat
Ilulissat znajduje się na zachodnim wybrzeżu, 250 km za kołem podbiegunowym[4]. Panuje tam klimat subpolarny[7]. Średnie temperatury wynoszą: w lipcu 11 °C (dzień), 5 °C (noc) oraz w marcu -12 °C (dzień), -19 °C (noc)[8].
Miasta partnerskie
Przypisy
- ↑ a b c d e Encyklopedia Powszechna "Kluszczyński" (wyd. Ryszard Kluszczyński 2001), strona 393. ISBN 83-88080-13-X.
- ↑ a b c Ilulissat (ang.). World Gazetteer. [dostęp 2012-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-28)].
- ↑ Greenland (ang.). World Gazetteer. [dostęp 2012-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-01-05)].
- ↑ a b c Ilulissat Icefjord (ang.). UNESCO (whc.unesco.org). [dostęp 2012-07-30].
- ↑ Ilulissat (pol.). Google Maps. [dostęp 2013-07-18].
- ↑ Transportation to Ilulissat. [dostęp 2013-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-05)].
- ↑ Grenlandia ("Klimat i średnie temperatury" w tabelce) (pol.). Travel4u.pl. [dostęp 2012-07-30].
- ↑ Ilulissat Climate Guide - Greenland (ang.). WorldClimateGuide.co.uk. [dostęp 2012-07-30].
Linki zewnętrzne
- Wyprawa marzeń – Grenlandia 2010 - Ilulissat (pol.). Grenlandia2010.pl. [dostęp 2012-07-30].
- Ilulissat (ang.). Greenland.com. [dostęp 2012-07-30].
- World of Greenland. A world full of experiences in Ilulissat. The town by the big ice fiord – admitted on UNESCO’s World Heritage Site (ang.). worldofgreenland.com. [dostęp 2015-01-03].
Media użyte na tej stronie
Autor: Vincent van Zeijst, Licencja: CC BY 3.0
The harbour of Ilulissat, Greenland, at the end of the summer.
Autor: Kim Hansen, Licencja: CC BY-SA 3.0
A video showing the calving of a large Iceberg in Ilulissat Icefjord, Greenland. The noise of a calving iceberg was initially heard while going for a walk along the fiord. After orienting around, movement in one of the icebergs was seen. Apparently a large lump had broken off the iceberg, which had then made it statically unstable, so it started turning. A tour boat barely visible was close to the iceberg and immediately turned and sailed away at full speed. As the iceberg turned, further large lumps calved off it resulting in large splashes and waves.
The video has been generated using the commandline tool ffmpeg2theora.exe ver. 0.24 for Windows. The theora video is a cut of a somewhat longer original avi file taken in film mode on a Canon IXUS 800 IS compact camera - a few seconds of very unsteady movement has been eliminated in the beginning, and a larger section in the end where nothing much is happening has been cut away as well.
The sound on the original recording is mainly noise from wind and some expressions of "wow" from my companion and I. There are no sounds of the lumps of ice hitting the water apparent in the audio. This the ogg file is without audio, as the original audio is distracting.Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Greenland.
- Projection: EquiDistantConicProjection.
- Area of interest:
- N: 85.0° N
- S: 59.0° N
- W: -75.0° E
- E: -10.0° E
- Projection center:
- NS: 72.0° N
- WE: -42.5° E
- Standard parallels:
- 1: 64.0° N
- 2: 80.0° N
- GMT projection: -JD-42.5/72/64/80/20c
- GMT region: -R-60.16/57.61/24.5/79.91r
- GMT region for grdcut: -R-120.24/57.61/24.5/85.78r
- Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Population growth dynamics in Ilulissat, Greenland. Numbers from 1991-2010 from Statistics Greenland. (http://bank2.stat.gl/) The graph is own work.