Immunomodulacja

Ten artykuł opisuje teorie, metody lub czynności niezgodne ze współczesną wiedzą medyczną.

Immunomodulacja – proces stymulacji systemu immunologicznego za pomocą różnorodnych substancji, zwanych immunomodulatorami, mający na celu regulowanie odpowiedzi odpornościowej organizmu na infekcje o rozmaitej etiologii.

Poprzez immunomodulację rozumie się wzmacnianie odporności oraz czynności samonaprawczych organizmu, ale także ich osłabienie (immunosupresja) w razie nadmiernej reakcji immunologicznej. Dlatego też immunomodulatory jako substancje wywierające określony wpływ na system immunologiczny można podzielić na:

• środki immunostymulujące (o działaniu pobudzającym)
• środki immunosupresyjne (o działaniu tłumiącym).

Wiele z nich ma działanie kompleksowe, a więc reguluje odpowiedź odpornościową organizmu na zakażenie. Immunomodulatory mają najszersze zastosowanie podczas sezonów zwiększonej podatności na infekcje górnych dróg oddechowych. W przypadku immunomodulacji ukierunkowanej na profilaktykę przeciwgrypową i przeciwprzeziębieniową ma miejsce wyłącznie jeden z wymienionych wyżej procesów, a więc aktywizacja ustrojowej odporności (immunostymulacja).

Stosowanie immunomodulatorów obok szczepień ochronnych jest jednym z głównych sposobów sztucznej immunizacji organizmu. Wspomagają one proces immunizacji czynnej, do której dochodzi poprzez kontakt z patogenami.

Źródła immunomodulacji

Immunomodulacja może zachodzić przy udziale substancji o pochodzeniu naturalnym lub przy zastosowaniu środków farmakologicznych. Do immunomodulatorów naturalnych zalicza się rośliny lecznicze, takie jak: jeżówka wąskolistna i jeżówka purpurowa, eleuterokok kolczasty, żeń-szeń, czosnek oraz inne substancje, jak kit pszczeli (propolis) i wyciąg z grasicy. Nie wszystkie z nich mają taką samą opinię w medycynie akademickiej, jednak są one uznawane za sposób na wzmocnienie układu odpornościowego „metodą domową”.

Na bazie substancji naturalnych produkuje się rozmaite środki apteczne o działaniu immunomodulującym. Przykładowo na bazie laktoferyny – naturalnego, multipotencjalnego białka obecnego w mleku karmiącej matki i zapewniającego przeciwbakteryjną ochronę noworodka – produkowany jest suplement diety ImmunoUp, który reguluje odpowiedź układu odpornościowego na patogeny. Innymi naturalnymi polisacharydami mającymi zdolność aktywizacji fagocytozy („pożerania” chorobotwórczych drobnoustrojów) są β-glukany, również obecne w tym środku.

Immunomodulacja za pomocą tych i innych preparatów może odegrać znaczącą rolę w lecznictwie i prewencji schorzeń zakaźnych, zwłaszcza w dobie narastającej oporności drobnoustrojów i zwiększonej liczby pacjentów z obniżoną reaktywnością układu immunologicznego.

Wybrane immunomodulatory naturalne i ich działanie

Bibliografia

• HansH. Vogel HansH., Jak wzmocnić system immunologiczny w 30 dni, Warszawa: Oficyna wydawnicza „Interspar”, 2006, ISBN 83-89384-76-0 .^{[potrzebny numer strony]}