Imperium Marathów

Ten artykuł należy dopracować: od 2015-08 → wyeliminować sprzeczne informacje. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Imperium Marathów

मराठा साम्राज्य
Maratha Samrajya

1674-1820
Flaga
Język urzędowy	marathi
Stolica	Pune
Ustrój polityczny	Monarchia
Głowa państwa	Śiwadźi
Powierzchnia  • całkowita	2 800 000 km²
Liczba ludności  • całkowita   • gęstość zaludnienia	150 000 000 53,5 osób/km²
Data powstania	6 czerwca 1674
Data likwidacji	21 września 1820
Religia dominująca	Hinduizm

żołnierz Marathów na obrazie François Balthazara Solvynsa z XVIII w.

Imperium Marathów – państwo indyjskie istniejące od 1674 do 1818 roku. W szczytowym momencie obejmowało 1 mln kilometrów kwadratowych.

Po latach walki przeciw Wielkiemu Mogołowi Aurangzebowi Śiwadźi założył w roku 1674 odrębne Imperium Marathów z ziem Sułtanatu Bidźapuru, ze stolicą w Pune. Śiwadźi zmarł w roku 1680, pozostawiając potężne, lecz narażone na ataki z zewnątrz państwo. Wielcy Mogołowie zaatakowali w roku 1682 i próbowali bez powodzenia podbić Marathów w wojnie, która trwała aż po rok 1707.

Shahu, wnuk Śiwadźiego, został uznany za prawowitego króla przez następcę Aurangzeba Bahadura w 1708 roku^[1]. Shahu rządził jako cesarz do 1749. Podczas swojego panowania ustanowił urząd "Peśwa" ("premiera") jako szefa rządu. Peśwa zostali faktycznymi władcami państwa, podczas gdy następcy Śiwadźiego rządzili nominalnie ze swej siedziby w Satarze.

Imperium Marathów przeżywało swój rozkwit i szczytowy zasięg terytorialny w XVIII wieku pod władcami: Shahu i Peśwą Baji Rao-I. Przegrana bitwa pod Panipatem w 1761 zahamowała ekspansję. Imperium przekształciło się w konfederację pięciu państw dynastycznych: rządzili nimi: ministrowie Peshwas w Pune; ród Sindhia (w Malwa i Gwalior); Holkarowie w Indorze; ród Bhonsle w Nagpurze; ród Gaekwa w Baroda. Rywalizacja między rodami Sindhia i Holkar dominowała w polityce Imperium do wczesnego XIX wieku, kiedy zbliżyło się brytyjskie zagrożenie. Wielka Brytania pokonała Marathów w 1818 roku. Większość państwa została wcielona do Indii Brytyjskich, a resztki w 1947 roku do Indii, które uzyskały niepodległość.

Władcy Imperium Marathów

• Śiwadźi (1674–1680)
• Sambhaji (1680–1689)
• Rajaram (1689–1700)
• królowa Tarabai (1700–1707)
• Shahu (1707–1749)
• Ramaraja (1749–1777)

Peśwa - ministrowie Imperium Marathów

• Balaji Vishwanath (od 1713 do 2 kwietnia 1720, żył w latach 1660-1720)
• Peshwa Bajirao I (od 17 kwietnia 1720 do 28 kwietnia 1740, 1700-1740)

Od roku 1749, po śmierci władcy Shahu, Peshwa został faktycznym szefem państwa.

• Balaji Bajirao (4 lipca 1740 do 23 czerwca 1761, ur. 8 grudnia 1721, zm. 23 czerwca 1761)
• Madhavrao II Ballal (od 1761 do 18 listopada 1772, ur. 16 lutego 1745, zm. 18 listopada 1772)

Po upadku ich władzy pozostał im tytuł mistrzów Chatrapati.

• Narayanrao Bajirao (od 13 grudnia 1772 do 30 sierpnia 1773, ur. 1755, zm. 1773)
• Raghunathrao (1773-1774, ur. 1734, zm. 1783)
• Sawai Madhava Rao Narayan (od 1774 do 27 października 1795, ur. 1774, zm. 1795)
• Baji Rao II (1796-1818, zm. 28 stycznia 1851)
• Nana Sahib (od 1 lipca 1857 do 1858, ur. 1825, zm. 1859)

Przypisy

Bibliografia

• Agnieszka Kuczkiewicz-Fraś. Imperium Marathów. „Polityka pomocnik historyczny - Dzieje Indii”. 3, 2017. Warszawa: Polityka sp. z o.o. s.k.a.. ISSN 2391-7717.