Indie Francuskie

Indie Francuskie
Établissements français de l’Inde
1769–1954
Flaga Indii Francuskich
Flaga Indii Francuskich
Położenie Indii Francuskich
Język urzędowy

francuski

Stolica

Pondicherry

Status terytorium

kolonia

Zależne od

Francji

Głowa terytorium

wysoki komisarz
Sarat Kumar Dutta

Waluta

Rupia Indii Francuskich

Traktat paryski

18 stycznia 1769

Włączenie do Indii

1 listopada 1954

Indie Francuskie – zbiorcze określenie byłych francuskich posiadłości kolonialnych na Półwyspie Indyjskim.

Indie Francuskie obejmowały następujące posiadłości kolonialne:

Historia

Pierwsze próby kolonizacji Indii rozpoczął już Franciszek I Walezjusz. Przez cały następny wiek kolejny francuscy królowie wysyłali ekspedycje do Indii, jednak wszystkie wyprawy kończyły się fiaskiem.

Przełomem było dopiero założenie w 1664 roku Francuskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej. Już w 1668 powstała pierwsza francuska faktoria handlowa w Surat. Niedługo potem powstały nowe faktorie w Machilipatnam i Bantam. W 1673 roku Kompania wykupiła z rąk holenderskich Chandernagore na wybrzeżu Bengalu.

W 1720 roku Brytyjczycy zajęli francuskie faktorie w Surat, Machilipatnam i Bantamie. Wraz z ich utratą zaczęły się kłopoty finansowe kompanii. Pomimo to Kompania uzyskała nowe nabytki – Yanaon w 1723, Mahé w 1725 i Karikal w 1749. W tym czasie dochodzi także do kolonizacji Pondicherry.

W 1741 roku Francuska Kompania Wschodnioindyjska rozpoczęła agresywną kampanię przeciw Brytyjczykom w Indiach, polegającą głównie na prowokowaniu wojen między lokalnymi władcami a koloniami brytyjskimi. Sprzymierzeńcy Francuzów ponieśli jednak klęskę, zaś Brytyjczycy w odwecie spalili w 1761 roku Pondicherry, które Francuzi skolonizowali na nowo w 1765.

Po klęsce w walce z Brytyjczykami Francuska Kompania Wschodnioindyjska znajdowała się w całkowitej ruinie. Na mocy traktatu paryskiego w 1769 roku Kompanię rozwiązano, zaś jej posiadłości stały się posiadłościami kolonialnymi korony francuskiej.

Na mocy kongresu wiedeńskiego w 1816 roku Francja uzyskała dawne faktorie handlowe Kompanii Wschodnioindyjskiej: Surat, Machilipatnam i Kozhikode.

25 stycznia 1871 roku wprowadzono jednolitą administrację dla francuskich posiadłości w Indiach.

Po uzyskaniu niepodległości przez Indie, nowe państwo zawarło traktat z Francją, na mocy którego w październiku 1947 Francuzi przekazali Indiom Surat, Machilipatnam i Kozhikode. 2 maja 1950 roku Francuzi przekazali Indiom Chandernagore.

1 października 1954 roku Francuzi opuścili swoje pozostałe posiadłości kolonialne w Indiach, chociaż parlament francuski zatwierdził przekazanie ich Indiom dopiero w 1963 roku.

Gubernatorzy Indii Francuskich

Komisarze

  • François Caron, 1668-1672
  • François Baron, 1672-1681
  • François Martin, 1681-1693

Okupacja holenderska 1693-1697

Gubernatorzy generalni

  • François Martin, September 1699-1706
  • Pierre Dulivier, January 1707-1708
  • Guillaume André d’Hébert, 1708-1712
  • Pierre Dulivier, 1712-1717
  • Guillaume André d’Hébert, 1717-1718
  • Pierre André Prévost de La Prévostière, 1718-1721
  • Pierre Christoph Le Noir (tymczasowo), 1721-1723
  • Joseph Beauvollier de Courchant, 1723-1726
  • Pierre Christoph Le Noir, 1726-1734
  • Pierre Benoît Dumas, 1734-1741
  • Joseph François Dupleix, 1742-1754
  • Charles Godeheu (tymczasowy komisarz), 1754-1754
  • Georges Duval de Leyrit, 1754-1758
  • Thomas Arthur, 1758-1761

okupacja brytyjska 1761-1765

  • Jean Law de Lauriston, 1765-1766
  • Antoine Boyellau, 1766-1767
  • Jean Law de Lauriston, 1767-1777
  • Guillaume de Bellecombe, 1777-1782
  • Charles Joseph Pâtissier, 1783-1785
  • François de Souillac, 1785
  • David Charpentier de Cossigny, 1785-1787
  • Thomas, comte de Conway, 1787-1789
  • Camille Charles Leclerc, 1789-1792
  • Dominique Prosper de Chermont, 1792-1793
  • L. Leroux de Touffreville, 1793

okupacja brytyjska 1793-1802

  • Charles Matthieu Isidore, 1802-1803
  • Louis François Binot, 1803

okupacja brytyjska 1803-1816

  • André Julien Comte Dupuy, 1816-1825
  • Joseph Cordier (tymczasowo), 1825-1826
  • Eugène Panon, 1826-1828
  • Joseph Cordier (tymczasowo), 1828-1829
  • Auguste Jacques Nicolas Peureux de Mélay, 1829-1835
  • Hubert Jean Victor, 1835-1840
  • Paul de Nourquer du Camper, 1840-1844
  • Louis Pujol, 1844-1849
  • Hyacinth Marie de Lalande de Calan, 1849-1850
  • Philippe Achille Bédier, 1851-1852
  • Raymond de Saint-Maur, 1852-1857
  • Alexandre Durand d’Ubraye, 1857-1863
  • Napoléon Joseph Louis Bontemps, 1863-1871
  • Antoine-Léonce Michaux, 1871
  • Pierre Aristide Faron, 1871-1875
  • Adolph Joseph Antoine Trillard, 1875-1878
  • Léonce Laugier, 1879-1881
  • Théodore Drouhet, 1881-1884
  • Étienne Richaud, 1884-1886
  • Édouard Manès, 1886-1888
  • Georges Jules Piquet, 1888-1889
  • Louis Hippolyte Marie Nouet, 1889-1891
  • Léon Émile Clément-Thomas, 1891-1896
  • Louis Jean Girod, 1896-1898
  • François Pierre Rodier, 1898-1902
  • Pelletan (tymczasowo), 1902
  • Victor Louis Marie Lanrezac, 1902-1904
  • Philema Lemaire, 1904-1905
  • Joseph Pascal François, 1905-1906
  • Gabriel Louis Angoulvant, 1906-1907
  • Adrien Jules Jean Bonhoure, 1908-1909
  • Ernest Fernand Lévecque, 1909-1910
  • Alfred Albert Martineau, 1910-1911
  • Pierre Louis Alfred Duprat, 1911-1913
  • Alfred Martineau, 1913-1918
  • (nieznany), 1918-1919
  • Louis Martial Innocent Gerbinis, 1919-1926
  • Pierre Jean Henri Didelot, 1926-1928
  • Robert Paul Marie de Guise, 1928-1931
  • François Adrien Juvanon, 1931-1934
  • Léon Solomiac, 1934-1936
  • Horace Valentin Crocicchia, 1936-1938
  • Louis Alexis Étienne Bonvin, 1938-1945
  • Nicolas Ernest Marie Maurice Jeandin, 1945-1946
  • Charles François Marie Baron, 1946-1947

Komisarze

  • Charles François Marie Baron, 1947-1949
  • Charles Chambon, 1949-1950
  • André Ménard, 1950-1954
  • Georges Escargueil, 1954

Indyjscy wysocy komisarze do zarządzania terytorium byłych Indii Francuskich

  • Kewal Singh 1 listopada 1954-1957
  • M.K. Kripalani 1957-1958
  • L.R.S. Singh 1958-1958
  • A.S. Bam 1960
  • Sarat Kumar Dutta 1961

Media użyte na tej stronie