Indonezja

Republika Indonezji
Republik Indonesia
od 1949
Flaga
Godło Indonezji
FlagaGodło
Dewiza: (starojawajski) Bhinneka Tunggal Ika
(Jedność w różnorodności)
Hymn:
Indonesia Raya
(Wielka Indonezja)
Położenie Indonezji
Konstytucja

Konstytucja Republiki Indonezji

Język urzędowy

indonezyjski

Stolica

Dżakarta

Ustrój polityczny

republika

Głowa państwa

prezydent Joko Widodo

Szef rządu

prezydent Joko Widodo

Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe


1 904 569 km²
93 000 km² (4,85%)

Liczba ludności (2021)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia
 • narody i grupy etniczne


275 122 131[1]
144 osób/km²
Jawajczycy (40,1%), Sundajczycy (15,1%), Madurowie (3%), Minangkabau (2,7%), Betawi (2,9%), Bugisi (2,7%), Banten (2,0%), Bandżarowie (1,7%), inne (29,9%)[1]

PKB (2021)
 • całkowite 
 • na osobę


1150 mld[2] USD
4224[2] USD

PKB (PSN) (2021)
 • całkowite 
 • na osobę


3530 mld[2] dolarów międzynar.
12 967[2] dolarów międzynar.

Waluta

rupia indonezyjska (IDR)

Niepodległość
• proklamowana
• uznana

od Holandii
17 sierpnia 1945
27 grudnia 1949

Religia dominująca

islam (86,7%)

Strefa czasowa

UTC +7 do +9

Kod ISO 3166

ID

Domena internetowa

.id

Kod samochodowy

RI

Kod samolotowy

PK

Kod telefoniczny

+62

Mapa Indonezji
(c) OCHA, CC BY 3.0

Indonezja, oficjalnie Republika Indonezji (indonez. Republik Indonesia) – wyspiarskie państwo unitarne położone w Azji Południowo-Wschodniej oraz w Oceanii, którego stolicą jest Dżakarta[3]. Położona na równiku, między Oceanem Spokojnym a Indyjskim, jest największym krajem wyspiarskim na świecie z ok. 17 tys. wysp[4]. Jest 14. pod względem powierzchni krajem i 7. wliczając tereny morskie[5]. Jest 4. krajem na świecie pod względem liczby ludności, z ponad 275-milionową populacją oraz największą liczbą wyznawców islamu na świecie. Najbardziej zaludnioną wyspę na świecie, Jawę, zamieszkuje ponad połowa ludności kraju.

Indonezja składa się z setek różnych rodzimych grup etnicznych i językowych, z których największą jest jawajska. Wspólna tożsamość rozwinęła się zgodnie z mottem Bhinneka Tunggal Ika („Jedność w różnorodności”, dosłownie „wielu, ale jeden”)[6], zdefiniowanym przez język narodowy, różnorodność etniczną, pluralizm religijny w populacji muzułmańskiej oraz historię kolonializmu i buntu przeciwko niemu.

Gospodarka Indonezji zajmuje 16. miejsce na świecie pod względem nominalnego PKB i 7. pod względem PKB według siły nabywczej. Indonezja jest mocarstwem regionalnym w Azji Południowo-Wschodniej.

Pomimo dużej populacji i gęsto zaludnionych regionów Indonezja ma rozległe obszary dzikiej przyrody, co zapewnia krajowi dużą różnorodność biologiczną, nawet jeśli dziedzictwo to zmniejsza się z powodu gwałtownie rosnącej działalności człowieka.

Indonezja jest członkiem m.in. G20, ASEAN, ONZ i WTO.

Etymologia nazwy kraju

Nazwa Indonezja wywodzi się z dwóch greckich słów: Ἰνδός Indos – „indyjski” i νῆσος, nesos – „wyspa”[7]. Nazwa ta pochodzi z XIX wieku, na długo przed powstaniem niepodległej Indonezji. Była najpierw używana do określenia terytorium, a następnie także bytu politycznego i państwa[8]. W 1847 r. angielski etnolog George Earl ukuł termin Indu-nesians na określenie mieszkańców archipelagu indonezyjskiego i filipińskiego, a także półwyspu Malakka. Jeden z jego uczniów, James Richardson Logan, w 1850 r. użył nazwy „Indonezja” jako synonimu „indyjskiego archipelagu”[9]. Od początku XX w. nazwa „Indonezja” była powszechnie używana przez zagranicznych i holenderskich naukowców, a także przez indonezyjskie grupy nacjonalistyczne[10].

Historia

Prehistoria

Skamieniałe szczątki Homo erectus, znanego jako człowiek jawajski, sugerują, że archipelag indonezyjski był zaludniony 2 miliony lat temu. Na wyspie Flores znaleziono wymarły gatunek hominidów: człowieka z Flores (Homo floresiensis)[11]. W czasie zlodowacenia poziom morza był niższy niż obecnie, a zachodnia część archipelagu indonezyjskiego, będąca częścią szelfu kontynentalnego zwanego Sundą, była wówczas połączona z lądem. Indonezja była miejscem migracji, które od 70 do 40 tys. lat wcześniej szły z Azji do Australii. Później nastąpiły dalsze migracje z Australii na teren dzisiejszej Nowej Gwinei, ponieważ obie tworzyły szelf kontynentalny zwany Sahul.

Człowiek (homo sapiens) dotarł do regionu około 43 tys. lat p.n.e.[12] Ludy austronezyjskie, które stanowią większość współczesnej populacji, migrowały do Azji Południowo-Wschodniej z dzisiejszego Tajwanu około 2000 lat p.n.e.[13] Około 1500 p.n.e. rozpoczęły się inne migracje austronezyjskie w kierunku obszaru obecnej Indonezji i Pacyfiku[14].

Pierwsze królestwa

Świątynia Prambanan na tle wulkanu Merapi

Strategiczne położenie archipelagu nad morzem sprzyjało rozwojowi handlu między wyspami archipelagu, jak również Indyjskimi królestwami i chińskimi dynastiami[15]. W I wieku n.e. zachodnia Indonezja była częścią sieci państw portowych, które prowadziły handel między sobą oraz z Indiami i Chinami[14]. Centrum tej sieci państw było królestwo Funan, położone na południe od obecnego Wietnamu. Upadek Funanu przeniósł centrum tej sieci na południową Sumatrę. W VII wieku królestwo morskie Śriwidźaja doświadczyło znacznego wzrostu dzięki kontroli handlu morskiego w Cieśninie Malakka[14]. Handel od tego czasu zasadniczo ukształtował historię Indonezji[14].

W środkowej Jawie idealne warunki dla rolnictwa i opanowanie techniki pól ryżowych od VII wieku pozwoliły na rozwój dobrze prosperującej uprawy ryżu[16]. Między VII a X wiekiem władcom środkowej Jawy, z których najbardziej znanymi są hinduskie dynastie Sailendra i buddyjska Sanjaya, udało się zbudować wielkie zabytki religijne, takie jak buddyjska świątynia Borobudur i hinduski kompleks religijny Prambanan. Okres ten jest często określany jako „złoty wiek” w historii Indonezji[17].

Pod koniec X w. centrum władzy przesunęło się z centralnej Jawy na wschodnią. Tam również dobrze prosperujące rolnictwo uczyniło wyspę bogatą, zapewniając potęgę kolejnym królestwom Kediri, Singasari i wreszcie Majapahit, założonym pod koniec XIII wieku. Za panowania Hayam Wuruk (panowanie 1350–1389) oraz Gajah Mada wpływy Majapahit rozciągały się na znaczną część dzisiejszej Indonezji[18].

Królestwa muzułmańskie

Wielki Meczet w Demaku

Muzułmańscy kupcy z Persji, Indii i Chin przybywali do portów archipelagu indonezyjskiego. Niewątpliwie w XIII wieku książęta Północnej Sumatry przeszli na islam, pragnąc zintegrować się z tą siecią handlową[19]. Majapahit handlował z indyjskimi królestwami muzułmańskimi, takimi jak Gaur. Inne części archipelagu stopniowo przyjęły islam i pod koniec XVI wieku stał się dominującą religią na Jawie i Sumatrze. Islam mieszał się z istniejącymi wpływami kulturowymi i religijnymi, które ukształtowały dominującą formę islamu w Indonezji[20]. Muzułmańskie grobowce z XIV wieku, znajdujące się na cmentarzu w Trowulan i noszące symbol hindusko-buddyjskiego królestwa Majapahit sugerują, że ważne postacie królestwa, prawdopodobnie członkowie rodziny królewskiej przechodzili na islam. Rozwój handlu w obrębie samego archipelagu skutkuje rozprzestrzenianiem się islamu[19]. W XV i XVI wieku powstały muzułmańskie państwa przybrzeżne, z których najbogatszym był sułtanat Malakka na Półwyspie Malajskim, która stała się największym portem w Azji Południowo-Wschodniej. Na Jawie księstwa północnego wybrzeża, niektóre założone przez chińskich muzułmanów, stopniowo uwalniały się od swoich hindusko-buddyjskich władców Majapahit. Najpotężniejszym z nich było Demak.

Pod koniec XVI wieku nowe mocarstwo środkowej Jawy, królestwo Mataram, podjęło się podboju tych muzułmańskich miast portowych. Zmusiło je do zniszczenia ich flot i zakazało handlu morskiego. Królestwo to ogłosiło się spadkobiercą Majapahit[21]. Pod rządami Mataram rozkwita kultura dworska, której odniesienia są nadal wzorami reprezentowanymi przez wielkie indyjskie eposy Mahabharaty i Ramajany. We wschodniej części Jawy księstwo Blambangan wymyka się spod kontroli Mataram i zostaje wasalem Bali. Książęta Blambangan, Hindusi, zostaną zmuszeni w 1770 r. przez Holendrów do przejścia na islam, pragnących usunąć wschodnią Jawę spod balijskich wpływów[22]. W XVII wieku na północnej Sumatrze, za panowania Iskandara Mudy, sułtanat Acehu podjął się podboju nadmorskich regionów wyspy, zarówno od wschodu nad Cieśniną Malakką, jak i od strony zachodniej nad Oceanem Indyjskim. Na wschodzie archipelagu, pod panowaniem sułtana Hasanuddina, Sułtanat Gowa, którego władcy przeszli na islam w 1605 r., podporządkowuje jedno po drugim księstwa na południowym Celebesie[22].

Upadek królestw indonezyjskich i wzrost potęgi Holandii

Batawia, Holenderskie Indie Wschodnie (1661)

Pierwsi Europejczycy przybyli na archipelag w 1512 r., kiedy portugalscy kupcy, na czele z Francisco Serrão, próbowali zmonopolizować źródła gałki muszkatołowej, goździku i pieprzu na Malukach[23]. Podpisują w porcie Sunda Kelapa traktat pokojowy z sundajskim królestwem Pajajaran[24]. Opierając się na swojej bazie w Malace, zawarli sojusze z książętami Moluków i założyli punkty handlowe, forty i misje na Molukach, głównie na Ambon, Ternate i Wyspach Solor.

W 1596 roku holenderski odkrywca Cornelis de Houtman przybył z flotyllą na Sumatrę i Banten[25]. W 1602 r. Holenderski parlament nadał Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej (VOC) monopol na działalność handlową i kolonialną w Indonezji. Od 1605 r. Holendrzy wypędzili Portugalczyków z Ambon, północnych Moluków i wysp Banda[26]. Portugalczycy nadal osiedlali się w Timorze Wschodnim. W 1619 roku VOC podbiło miasto Dżakartę na zachodzie Jawy, gdzie założyło miasto Batawia (obecnie Dżakarta). Firma przejęła kontrolę nad jawajską polityką i walczyła z Sułtanatem Mataram i Sułtanatem Banten. W przeciwieństwie do Portugalczyków udało jej się kontrolować handel przyprawami na archipelagu. VOC wykorzystało podział małych królestw jawajskich, aby na stałe utrzymać kontrolę nad tym, co stało się jednym z najbogatszych dóbr kolonialnych na świecie[19].

W drugiej połowie XVII wieku, po śmierci sułtana Agunga, Mataram został osłabiony przez wojny o sukcesję i musiał stopniowo scedować terytoria na rzecz Holendrów. Pokonując sułtanat Gowy w 1664 roku, Holendrzy opanowali wschód archipelagu. Pod koniec XVIII wieku VOC kontrolowało również całe północne wybrzeże Jawy.

Podporządkowanie księcia Diponegoro generałowi De Kock

VOC została rozwiązana w 1800 roku po bankructwie, a Holandia ustanowiła Holenderskie Indie Wschodnie jako podporządkowaną rządowi Holandii kolonię[20]. W latach 1808–1811 Herman Willem Daendels został nominowany przez Ludwika Bonaparte, króla Holandii, generalnym gubernatorem Holenderskich Indii Wschodnich i następnie zreformował administrację kolonialną. W 1811 r. Brytyjczycy prawie pokojowo zajęli Holenderskie Indie Wschodnie, ponieważ tamtejsi żołnierze odmówili francuskiej dominacji w królestwie Holandii i Europie przez Napoleona Bonapartego. Brytyjczyk Thomas Stamford Raffles został wicegubernatorem Jawy w latach 1811–1814. W 1824 r. Na mocy traktatu londyńskiego między Brytyjczykami a Holendrami kontrola nad terytoriami na południe od Singapuru wróciła do Holendrów. Świat malajski został podzielony na dwie części[19].

Przez większość okresu kolonialnego holenderska kontrola nad archipelagiem była słaba. Siły holenderskie nieustannie angażowały się w tłumienie buntów zarówno na Jawie, jak i poza nią. Wpływ lokalnych przywódców, takich jak książę Diponegoro w środkowej Jawie, Tuanku Imam Bonjol na środkowej Sumatrze, Pattimura na Molukach i krwawa 30-letnia wojna w Acehu, osłabiły Holendrów i związały kolonialne siły zbrojne[27][28]. Dopiero na początku XX w. po podboju Bali i Acehu dominacja holenderska rozciągnęła się na to, co miało stać się obecnymi granicami Indonezji[20].

W przeciwieństwie do innych mocarstw kolonialnych, Holendrzy pozostawili w swojej kolonii niewielkie dziedzictwo językowe.

Indonezyjskie Przebudzenie Narodowe

W pierwszej połowie XX wieku rozwinęły się nowe organizacje społeczne. Świadomość nacjonalistyczna zrodziła się z wielu czynników: rodzimych mediów drukowanych, urbanizacji, komunizmu, islamu, edukacji, wspólnej rozrywki masowej oraz cierpienia w okresie holenderskiego apartheidu[19]. Stworzenie w 1908 ruchu społecznego Budi Utomo jest uważane za początek indonezyjskiego ruchu narodowego. Te głębokie zmiany w rdzennej ludności Indonezji są często określane jako „Indonezyjskie Przebudzenie Narodowe” (indonez. Kebangkitan Nasional Indonesia)[19].

Japońska okupacja i uzyskanie niepodległości

Bendera Pusaka, pierwsza flaga Indonezji, została podniesiona 17 sierpnia 1945 roku

Lądowanie Japończyków w 1942 r. w Holenderskich Indiach Wschodnich w trakcie II wojny światowej zostało przyjęte z zadowoleniem przez większość ruchu nacjonalistycznego z nadzieją na uzyskanie niepodległości. Podobnie jak na innych podbitych terytoriach Azji Południowo-Wschodniej, administracja japońska, chcąc pozyskać poparcie miejscowej ludności, obrała kurs mający na celu wzbudzenie nastrojów antyeuropejskich, podkreślając etniczno-kulturowe pokrewieństwo między Indonezyjczykami a Japończykami. Liderzy ruchu narodowowyzwoleńczego byli zaangażowani we współpracę: pod kontrolą władz okupacyjnych pozwolono im tworzyć organizacje społeczno-polityczne o nacjonalistycznym charakterze[29]. W końcowej fazie wojny, w obliczu wielkich klęsk zadanych japońskim siłom zbrojnym przez siły sojusznicze, japońskie władze okupacyjne zdecydowały się pozyskać poparcie Indonezyjczyków i podjąć kroki w kierunku stworzenia niepodległego państwa. W 1945 roku administracja japońska ogłosiła rozpoczęcie praktycznych przygotowań do nadania Indonezji niepodległości[19].

Dwa dni po kapitulacji Japonii, 17 sierpnia 1945 r., Sukarno i Mohammad Hatta ogłosili niepodległość kraju i zostali odpowiednio pierwszym prezydentem i pierwszym wiceprezydentem kraju[30]. Holandia następnie próbowała przywrócić swoją władzę, wywołując walkę dyplomatyczną, konflikt zbrojny i rewolucję społeczną zwaną Revolusi[31][32][33]. Okres ten kończy się 27 grudnia 1949 r. wraz z utworzeniem Stanów Zjednoczonych Indonezji, kiedy to Holandia uznaje częściową niepodległość kraju. 17 sierpnia 1950 r. rząd ogłosił powrót do modelu państwa unitarnego[34][35].

W 1961 roku armia indonezyjska zdobyła od Holandii zachodnią część wyspy Nowa Gwinea, która weszła w skład Indonezji jako prowincja Irian Zachodni (obecne prowincje Papua, Papua Górna[36], Papua Środkowa[36], Papua Południowa[36] i Papua Zachodnia).

Okres Sukarno

Sukarno, twórca niepodległej Indonezji

Pierwszy prezydent kraju Sukarno starał się równoważyć wpływy wojska, islamistów i komunistów na sytuację w kraju[37]. Nacjonalistyczne poglądy członków rządu doprowadziły do radykalizacji polityki zagranicznej kraju, który szybko wpadł w konflikt z Malezją (Konfrontasi)[38], względem której Indonezja zgłaszała pretensje terytorialne co do wyspy Borneo. Indonezja rozpoczęła też wspieranie lewicowej partyzantki walczącej na Borneo z rządem malezyjskim, wspierając m.in. powstanie w Sarawaku oraz popierając antymalezyjską i antykolonialną rebelię w Brunei[39]. Relacje z tym państwem uległy dalszemu pogorszeniu po tym, jak Indonezja wsparła nieudaną rewolucję w Brunei. Obawiając się zagrożenia ze strony Holandii, Wielkiej Brytanii lub Stanów Zjednoczonych Indonezja rozpoczęła proces zakupu broni z ZSRR. Zagrożenie ze strony Zachodu było na tyle prawdopodobne, że CIA wsparło rebelię, która wybuchła w 1958 roku. Choć została ona stłumiona do końca tego samego roku, to nieliczne oddziały partyzanckie działały do 1961[40]. Gdy Komunistyczna Partia Indonezji zaczęła zdobywać coraz większe poparcie, aż w końcu zagroziła rządowi nacjonalistów, USA wycofało swoją pomoc względem Indonezji, a relacje z Zachodem uległy pogorszeniu[41].

Okres Suharto

W okresie 1965–1966 wysoko postawiony wojskowy, Suharto, stopniowo odsunął Sukarno od władzy i wprowadził juntę. Suharto wycofał dotychczasową antyimperialistyczną politykę, która miała rzekomo zwiększać w Indonezji wpływy ZSRR i Chin. W tym czasie Suharto krwawo stłumił wojskowy zamach stanu, o który oskarżona została Komunistyczna Partia Indonezji. Zamach stanu rozpoczął brutalne czystki i zniszczenie Komunistycznej Partii Indonezji. W represjach junty zginęło co najmniej 500 tysięcy ludzi, a więcej niż milion ludzi trafiło do więzień[42][43][44][45]. Suharto zwrócił się przeciw dotychczasowym sojusznikom Sukarno z lewicowej partyzantki na Borneo i wsparł rząd malezyjski w jej zwalczaniu. Rządy Suharto szybko zyskały przeciwników, a w kraju rozwinął się separatyzm, przeciwko rządowi swoją kampanię rozpoczął partyzancki Ruch Wolnej Papui[46]. W 1975 roku Indonezja zajęła byłą kolonię portugalską Timor Wschodni, co spowodowało długoletni konflikt rządu indonezyjskiego z tamtejszym Rewolucyjnym Frontem na rzecz Niepodległości. W 1975 roku rozpoczęła się trwająca do 2005 roku separatystyczna rebelia Ruchu Wolnego Acehu[47].

Tworzenie systemu demokratycznego

Prezydenci Indonezji Susilo Bambang Yudhoyono i Joko Widodo (obecny)

W 1997 i 1998 r. Indonezja była krajem najbardziej dotkniętym przez azjatycki kryzys gospodarczy. Podobnie jak inne kraje azjatyckie, Indonezja stała w obliczu masowego napływu kapitału zagranicznego, który następnie się wycofał, destabilizując walutę, a następnie gospodarkę tych krajów[48]. Powszechne niezadowolenie wzrosło i doprowadziło do zamieszek w maju 1998 r. Pod wpływem protestów Suharto złożył rezygnację, a prezydentem został wiceprezydent Jusuf Habibie[49]. W 2001 roku na prezydenta Indonezji wybrano córkę Sukarno, Megawati Soekarnoputri.

W sierpniu 1999 r. w Timorze Wschodnim odbyło się referendum, w którym zaproponowano ludności tego terytorium autonomię regionalną w ramach jej utrzymania w Republice Indonezji. Prawie 80% głosujących odrzuciło tę propozycję. Po 25 latach okupacji wojskowej Timorczycy Wschodni wyrazili życzenie odłączenia się od Indonezji[50].

Prezydent Indonezji Joko Widodo i gubernator Wschodniego Kalimantanu zwiedzają lokalizację przyszłej stolicy Indonezji, Nusantary.

Na początku XXI w. przez Indonezję przechodziła fala islamistycznych ataków terrorystycznych, w tym zamach na giełdę w Dżakarcie w 2000 r. i na Bali w 2002 r. W 2004 r. dzięki nowelizacji konstytucji odbyły się pierwsze wybory prezydenckie, w wyborach bezpośrednich Susilo Bambang Yudhoyono zostaje wybrany na prezydenta[51].

W 2004 roku na Sumatrze miało miejsce trzęsienie ziemi oraz tsunami, w wyniku którego w Indonezji zginęło ponad 130 tysięcy ludzi[52].

W 2014 roku prezydentem Indonezji został Joko Widodo, który w 2019 zdecydował o przeniesieniu stolicy Indonezji z Dżakarty, do miasta Nusantara, które zostanie w całości wybudowane na wyspie Borneo[53].

Struktura państwa

Podstawy ustroju państwowego

Indonezja to unitarna republika typu prezydenckiego. Głównym prawem państwa jest konstytucja z 1945 r. Została uchylona w 1950 r., przywrócona w 1959 r. i obecnie obowiązuje z szeregiem poprawek, z których główne zostały przyjęte w 1998, 1999 i 2001 r.[54] Te poprawki, które miały charakter liberalno-demokratyczny, odbiły się znaczącym międzynarodowym rezonansem. W szczególności dały podstawy międzynarodowej organizacji praw człowieka „Freedom House” do zaklasyfikowania Indonezji jako „kraju wolnego”[55].

Główne instytucje państwowości indonezyjskiej powstały we wczesnych latach niezależnego rozwoju kraju. Równocześnie normy prawne ich funkcjonowania uległy istotnym zmianom w toku przekształceń liberalno-demokratycznych końca lat 90. XX wieku – początku XXI wieku. Zmiany te dokonały się zarówno poprzez wprowadzenie powyższych zmian do konstytucji, jak i poprzez przyjęcie pakietu aktów prawnych, zwanych w Indonezji „Political Laws” (Undang-Undang Politik). Głównymi efektami reform było wycofanie sił zbrojnych z działalności politycznej, wprowadzenie realnego systemu wielopartyjnego i bezpośrednie wybory prezydenckie w kraju, zwiększenie roli organów ustawodawczych[56].

Władza wykonawcza

Głową państwa i władzą wykonawczą jest Prezydent, obecnie Joko Widodo. W wykonywaniu obowiązków głowy państwa prezydentowi pomaga wiceprezydent – obecnie Maaruf Amin. Wiceprezydent pełni funkcję prezydenta w przypadku śmierci lub rezygnacji tego ostatniego[54]. Prezydent i wiceprezydent są wybierani na pięcioletnią kadencję w tajnym głosowaniu w bezpośrednich wyborach powszechnych. Ta sama osoba nie może sprawować swoje funkcji dłużej niż przez dwie kolejne kadencje[54]. Normy konstytucyjne przewidujące bezpośrednie wybory powszechne na prezydenta i ograniczające jego kadencję zostały wprowadzone w 2001 r. Wcześniej głowa państwa była wybierana co pięć lat na posiedzeniu Ludowego Zgromadzenia Doradczego i mogła być ponownie wybierana na to stanowisko nieograniczoną liczbę razy[57]. Prezydent tworzy rząd i kieruje nim[54]. Ilościowy skład i struktura rządu nie są uregulowane ustawowo i określa je prezydent. Prezydent Indonezji jest głównodowodzącym Narodowych Sił Zbrojnych Indonezji (Tentara Nasional Indonesia, TNI) oraz dyrektorem do spraw zarządzania wewnętrznego, kształtowania polityki i spraw zagranicznych[58].

Władza ustawodawcza

Indonezyjski parlament

Najwyższym organem ustawodawczym na szczeblu krajowym jest Ludowe Zgromadzenie Doradcze (Majelis Permusyawaratan Rakyat, MPR), które nie jest strukturą stałą, zbiera się na sesjach co najmniej raz na pięć lat. Jego główne funkcje to nowelizowanie konstytucji, inaugurowanie i oskarżanie prezydenta oraz formułowanie ogólnych zarysów polityki państwa[59].

Składa się z dwóch izb: Ludowej Izby Reprezentantów (Dewan Perwakilan Rakyat, DPR) z 575 członkami, i Rady Reprezentantów Regionów (Dewan Perwakilan Daerah, DPD) z 136[54]. DPR uchwala ustawy i kontroluje władzę wykonawczą. Reformy z 1998 r. znacznie zwiększyły jej rolę w zarządzaniu na szczeblu krajowym[60], podczas gdy DPD stanowi reprezentację prowincji[61].

Władza sądownicza

Najwyższa władza sądownicza należy do Sądu Najwyższego (Mahkamah Agung). Sąd Najwyższy odpowiada za wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych, cywilnych, administracyjnych, handlowych i podatkowych, jest najwyższym sądem apelacyjnym w odpowiednich sprawach. Większość sporów cywilnych toczy się przed sądem krajowym (Pengadilan Negeri); odwołania rozpatrywane są przed sąd wyższy (Pengadilan Tinggi).

Inne sądy obejmują Sąd Konstytucyjny (Mahkamah Konstitusi), który wysłuchuje spraw konstytucyjnych i politycznych oraz Sąd Religijny (Pengadilan Agama), który zajmuje się skodyfikowanymi sprawami dotyczącymi prawa islamskiego (szariatu). Ponadto Komisja Sądownicza (Komisi Yudisial) monitoruje pracę sędziów[62]. W skład Sądu Konstytucyjnego wchodzi 9 sędziów, wybieranych po trzech przez prezydenta, Ludową Izbę Reprezentantów i Sąd Najwyższy. Kadencja sędziego trwa pięć lat z możliwością jednorazowej reelekcji. Prezes i wiceprezes Sądu Najwyższego wybierani są spośród sędziów i przez sędziów opisywanego organu.

Partie polityczne i wybory

Nowoczesny system partyjny Indonezji ukształtował się pod koniec lat 90. W wyniku przemian liberalno-demokratycznych wprowadzono system wielopartyjny[63]. Od 2012 roku w Indonezji oficjalnie zarejestrowano ponad 70 partii politycznych[64]. We wszystkich wyborach parlamentarnych od upadku Nowego Ładu żadna partia polityczna nie zdołała zdobyć większości mandatów. Demokratyczna Partia Indonezji – Walka (PDI-P), która zdobyła najwięcej głosów w wyborach w 2019 roku, to partia urzędującego prezydenta Joko Widodo. Inne godne uwagi partie to Golkar, Gerindra, Partia Demokratyczna i Partia Prosperującej Sprawiedliwości. W wyborach w 2019 r. wyłoniono dziewięć partii politycznych, z progiem parlamentarnym wynoszącym 4%[65]. Począwszy od wyborów lokalnych w 2015 r., wybory gubernatorów i burmistrzów odbywają się tego samego dnia. W 2014 roku Sąd Konstytucyjny orzekł, że wybory parlamentarne i prezydenckie mają odbywać się jednocześnie, począwszy od 2019 roku[66].

Symbole narodowe

Godło przedstawia mitycznego ptaka Garudę, w szponach którego widnieje szarfa z napisem Bhinneka Tunggal Ika

Godło przedstawia mitycznego ptaka Garudę, złotego orła reprezentującego twórczą energię. Kolor złoty oznacza wielkość narodu Indonezji, a czarny przyrodę. Skrzydła orła składają się z 17 piór, ogon z 8, a szyja z 45. Liczby te układają datę proklamacji niepodległości Indonezji 17 sierpnia 1945. W szponach orła widnieje szarfa z napisem Bhinneka Tunggal Ika (Jedność w różnorodności). Jest to motto w języku starojawajskim, które oznacza jedność Indonezyjczyków pomimo ich odrębności etnicznych i kulturowych. Tarcza jest symbolem ochrony państwa. Na tarczy umieszczone pięć symboli oznacza pięć podstawowych zasad funkcjonowania państwa (Pancasila). Gwiazda o kolorze złotym reprezentuje wiarę w Boga, łańcuch – sprawiedliwość, drzewo banian – jedność Indonezji, głowa bawołu – demokrację, a kłos ryżu i gałązka bawełny – równość.

Flaga nazywana jest Sang Dwiwarna – żyjąca osoba. Kolor czerwony reprezentuje ciało i życie fizyczne, kolor biały duszę i życie duchowe. Barwy flagi nawiązują do średniowiecznego cesarstwa Madjapahit. Ma ona ponad 800 lat, ale stała się oficjalną flagą Indonezji dopiero 17 sierpnia 1945. Wbrew powszechnemu przekonaniu jest inna niż flaga Monako, różni się formatem.

Hymnem jest Indonesia Raya (Wielka Indonezja), który powstał w 1928 roku. Piosenkę przedstawił jej kompozytor, Wage Rudolf Supratman, 28 października 1928 roku podczas Drugiego Kongresu Młodzieży Indonezji w Batawii[67].

Siły zbrojne

Indonezja w składzie swoich sił zbrojnych posiada siły lądowe (TNI Angkatan Darat), marynarkę wojenną (TNI Angkatan Laut) oraz siły powietrzne (TNI Angkatan Udara). Naczelnym Wodzem Sił Zbrojnych jest Prezydent. Wojska indonezyjskie liczą 476 tys. żołnierzy zawodowych oraz 400 tys. rezerwistów. Budżet na cele obronne w wysokości 6,9 mld dolarów stanowi 0,7% PKB[68][69].

Indonezyjski żołnierz służący w jednostce pokojowej ONZ

Siły zbrojne, oficjalnie utworzone 5 października 1945 r., tradycyjnie odgrywają niezwykle dużą rolę w życiu Indonezji. Konieczność obrony niepodległości w długiej wojnie z Holandią zadecydowała początkowo o specjalnym miejscu armii w skali narodowych priorytetów rozwojowych. Po wydarzeniach 1965 r. wojsko również znalazło się w rękach władzy państwowej: generał Suharto, który objął prezydenturę, ustanowił dla nich tak zwaną podwójną funkcję (Dwifungsi), która zakładała odpowiedzialność nie tylko za obronę, ale także za rozwój społeczno-polityczny kraju. Co więcej, wojsko prowadziło działalność handlową i gospodarczą[70]. Po dymisji Suharto w 1998 roku najważniejszym kierunkiem liberalnych reform w Indonezji było systematyczne wycofywanie wojska z polityki. Jednocześnie, utraciwszy bezpośredni wpływ na podejmowanie decyzji państwowych, armia pozostaje siłą wpływową i autorytatywną[71].

Indonezja bierze czynny udział w misjach pokojowych ONZ: od lat pięćdziesiątych XX wieku jej kontyngenty wzięły udział w misjach pokojowych ONZ w 18 krajach. Od 2011 r. Indonezyjskie niebieskie hełmy stacjonują w Sierra Leone, Demokratycznej Republice Konga i Kuwejcie[72].

Polityka zagraniczna

Minister spraw zagranicznych Indonezji Retno Marsudi
Joko Widodo i premier Malezji Mahathir bin Mohamad (9 sierpnia 2019)

W przeciwieństwie do antyimperializmu Sukarno i konfrontacji indonezyjsko-malezyjskiej (Konfrontasi), polityka zagraniczna Indonezji od czasów Suharto skupia się na współpracy gospodarczej i politycznej z krajami zachodnimi[38]. Obecnie głównym celem działań międzynarodowych Dżakarty jest stworzenie korzystnych warunków zewnętrznych dla rozwoju społeczno-gospodarczego Indonezji, jej ukształtowanie się jako demokratycznego, umiarkowanego państwa muzułmańskiego, a także pomoc w budowaniu wielobiegunowego porządku światowego[73].

Indonezja utrzymuje 132 misje dyplomatyczne za granicą, w tym 95 ambasad. Indonezja stara się odgrywać rolę w sprawach regionalnych proporcjonalnie do swojej wielkości i położenia, ale unika angażowania się w konflikty między innymi krajami[74].

Podobnie jak większość muzułmańskiego świata, Indonezja nie utrzymuje stosunków dyplomatycznych z Izraelem i aktywnie wspiera Palestynę. Indonezja utrzymuje jednak relacje z Izraelem, choć dyskretnie[75].

Indonezja utrzymuje bliskie stosunki ze swoimi azjatyckimi sąsiadami i jest członkiem założycielem Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN)[76]. Indonezja jest członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych od 1950 r. i była członkiem założycielem Ruchu Państw Niezaangażowanych (ang. Non-Aligned Movement, NAM) oraz Organizacji Współpracy Islamskiej (OIC)[77]. Indonezja jest członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO) i okazjonalnie OPEC[78]. Indonezja jest jedynym krajem Azji Południowo-Wschodniej, który jest członkiem G20.

Demografia

Piramida populacji w 2016

Spis powszechny z 2020 r. wykazał, że populacja Indonezji wyniosła 270 mln, co czyni ją czwartym pod względem liczby ludności państwem na świecie, przy umiarkowanie wysokim tempie wzrostu populacji wynoszącym 1,3%[79]. Jawa jest najbardziej zaludnioną wyspą świata[80], na której mieszka 56% populacji kraju. Kraj posiada obecnie stosunkowo młodą populację, której mediana wieku wynosi 30,2 lat (szacunki z 2017 r.)[81]. Szacuje się, że ludność Indonezji wzrośnie do około 295 milionów w 2030 roku i 321 milionów w 2050 roku[82]. Gęstość zaludnienia wynosi 141 osób na km², chociaż gęstość zaludnienia Jawy wynosi aż 1067 osób na km²[83]. W 1961 r. pierwszy pokolonialny spis powszechny wykazał łącznie 97 milionów ludności.

Rozprzestrzenienie populacji jest nierównomierne. Od megamiasta Dżakarty po plemiona izolowane w Papui[84]. W 2017 r. około 54,7% populacji mieszkało na obszarach miejskich[85]. Dżakarta jest stolicą i drugim pod względem liczby ludności obszarem metropolitalnym na świecie, liczącym ponad 34 miliony mieszkańców[86]. Za granicą żyje około 8 milionów Indonezyjczyków; większość osiedliła się w Malezji, Holandii, Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Hongkongu, Singapurze, Stanach Zjednoczonych i Australii[87].

Grupy etniczne

Indonezja to kraj zróżnicowany etnicznie, w którym żyje około 300–600 odrębnych rdzennych grup etnicznych[88][89], z których większość należy do grupy austronezyjskiej. W szczególności ludy austronezyjskie to najliczniejsze ludy kraju – Jawajczycy (40%), Sundajczycy (ok. 15%), Madurowie (ok. 4%), Minangkabau (ok. 3%), Bugisi (ok. 2,5%)[90]. Oprócz tego we wschodnich regionach kraju, w szczególności na Nowej Gwinei i na sąsiednich wyspach, żyją ludy należące do grupy melanezyjskiej, z których większość to Papuasi[91].

Większość rdzennych ludów Indonezji żyje na obszarach ich historycznego osadnictwa, ale wraz ze wzrostem dynamiki migracji wzrasta odsetek osób mieszkających na obszarach nietradycyjnych. Proces ten jest najbardziej zauważalny w przypadku Jawajczyków, zajmujących, ze względu na swoją dużą populację, czołowe stanowiska w większości sfer życia kraju i najbardziej aktywnie uczestniczących w programie transmigracji, żyjących we wszystkich regionach kraju[92].

Aby zapewnić bardziej równomierne rozmieszczenie ludności w całym kraju, władze indonezyjskie od lat pięćdziesiątych XX wieku realizują program transmigracji na dużą skalę – przesiedlanie mieszkańców z gęsto zaludnionych obszarów (Jawa, Madura, Bali) na słabo zaludnione wyspy (Borneo, Nowa Gwinea, archipelag Moluków). W ramach tego programu do początku XXI wieku przesiedlono co najmniej 5,5 miliona osób, z czego prawie połowa w latach siedemdziesiątych – osiemdziesiątych XX wieku[92].

Wśród nierdzennych ludów Indonezji najliczniejsi są Chińczycy, którzy mieszkają w prawie wszystkich regionach kraju, głównie w dużych miastach: ich liczba według różnych szacunków wynosi od 2,5 do 7 mln osób[93]. Dokładne określenie liczby indonezyjskich Chińczyków wydaje się problematyczne ze względu na szczególną pozycję, jaką zajmowali przez długi czas w życiu kraju: od XVI wieku aktywnie osiedlając się w Indonezji, tradycyjnie kontrolowali znaczną część gospodarki kraju, która wpłynęła na relacje z rdzenną ludnością. Konflikty społeczno-kulturowe z lokalnymi mieszkańcami, w połączeniu z ostrą dyskryminacją, jakiej doświadczyli Chińczycy podczas prezydentury Suharto (w tym całkowity zakaz używania ich języka ojczystego), skłoniły wielu z nich do porzucenia swojej pierwotnej tożsamości etnicznej, przynajmniej na poziomie publicznym[94][93].

W różnych regionach kraju, głównie w dużych miastach, istnieją również znaczące społeczności imigrantów z Indii i krajów arabskich, a także niewielka liczba osób pochodzenia europejskiego i mieszanego pochodzenia europejsko-indonezyjskiego[95].

Język

Językiem urzędowym Indonezji jest indonezyjski (bahasa Indonesia), który służy jako lingua franca do komunikacji między różnymi grupami etnolingwistycznymi oraz spełnia wszelkie funkcje języka państwowego – jest stosowany w oficjalnej komunikacji, publikacjach, instrukcjach itp.[96] Jest nauczany w szkołach i używany przez prawie wszystkich Indonezyjczyków. Jest to język stosowany w handlu, polityce, mediach krajowych, szkołach i na uniwersytetach. Jako że wywodzi się z języka malajskiego, zachowuje pewien stopień wzajemnej zrozumiałości z jego wariantami używanymi w sąsiednich krajach. Standardowa, literacka odmiana języka indonezyjskiego została oparta na dialekcie johor-riau[97][98], choć na terytorium kraju powstało także wiele innych jego odmian[99]. Ponadto w toku rozwoju indonezyjski przejął wiele słów z różnych języków lokalnych, zwłaszcza jawajskiego, ale także sundajskiego. Jest znacznie zróżnicowany regionalnie[100].

Malajski był lingua franca na archipelagu indonezyjskim, o czym świadczą Europejczycy przybywający do tego regionu na początku XVI wieku, w tym Włoch Antonio Pigafetta, który towarzyszył Magellanowi w jego podróży. Malajski był językiem, którym Holendrzy zwracali się do tubylców. Był to również jeden z języków administracji. Był promowany przez nacjonalistów od 1920 roku i został ogłoszony językiem urzędowym w 1945 roku.

W istocie język indonezyjski charakteryzuje się dyglosją, w której można wyróżnić poziom formalny, który lingwiści nazywają także „wysokim”, oraz poziom nieformalny, określany jako „niski”[101].

Ponadto większość Indonezyjczyków posługuje się jednym z kilkuset języków lokalnych (bahasa daerah), które często służą jako języki ojczyste. Są to języki stosowane w obrębie lokalnych społeczności, słabiej zaświadczone w piśmiennictwie i mniej upowszechnione w domenach komunikacji wyższej[102]. Wśród tych języków najczęściej używanym jest jawajski, a następnie sundajski[90]. Ogółem występuje tu ok. 300 grup etnicznych posługujących się ponad 700 językami[103][104][105], chociaż większość z nich należy do tej samej (austronezyjskiej) rodziny[106]. Nie są to dialekty (odmiany) jednego języka, lecz odrębne języki[107], z samodzielnymi systemami gramatyki, własnymi zasobami słownictwa itp.[108] We wschodnich regionach kraju (Małe Wyspy Sundajskie Wschodnie, Moluki Północne, indonezyjska część Nowej Gwinei) duża część populacji posługuje się językami nieaustronezyjskimi (papuaskimi), należącymi m.in. do rodzin transnowogwinejskiej i zachodniopapuaskiej[106]. Niektóre z nich wymarły lub są zagrożone.

Ochrona zdrowia

Rząd Indonezji na ochronę zdrowia w 2016 wydał 3.3% PKB[109][110]. Każdy obywatel jest chroniony na mocy Jaminan Kesehatan Nasional (JKN), czyli powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, które zainicjowało Ministerstwo Zdrowia Indonezji. Zgodnie z JKN wszyscy Indonezyjczycy otrzymują pokrycie wielu zabiegów medycznych świadczonych przez podmioty publiczne i firmy prywatne, które zdecydowały się przystąpić do programu.

System opieki zdrowotnej został dotknięty skutkami kryzysu z lat 1997–1998. Na początku XXI wieku rząd uruchomił ambitny program odbudowy i dalszej poprawy wydajności, którego kluczowym elementem jest koncentracja na decentralizacji[111]. Rozwija się podstawowa infrastruktura medyczna. Pod koniec XX w. w każdym okręgu (kacematan) istniał co najmniej jeden ośrodek medyczny (tzw. Pusat Kesehatan Masyarakat), na którego czele stał licencjonowany lekarz.

W ostatnich latach nastąpiła znacząca poprawa, na przykład wzrost oczekiwanej długości życia (z 62,3 lat w 1990 r. do 71,7 lat w 2019 r.)[112] oraz malejąca śmiertelność noworodków (z 84 zgonów na 1000 urodzeń w 1990 r. do 25,4 zgonów w 2017 r.)[113]. Niemniej jednak Indonezja nadal boryka się z wyzwaniami, które obejmują niską jakość powietrza, niedożywienie, choroby zakaźne i wysoki wskaźnik palenia[114]. Częstotliwość palenia jest bardzo wysoka, a około 400 tys. ludzi rocznie umiera na choroby związane z paleniem[115].

Jeden lekarz przypada na 5000 osób, jedno łóżko szpitalne na 1111 osób[90].

Edukacja

(c) I, Anton Leddin, CC BY 2.5
Instytut Technologii w Bandungu jest uważany za jeden z najbardziej prestiżowych uniwersytetów w Indonezji[116].
Grupa dzieci w mundurach harcerskich na Bali

Obowiązek szkolny w Indonezji obejmuje dzieci między 7. a 18. rokiem życia[117][118]. Rodzice mogą wybrać, czy chcą posłać dziecko do szkoły państwowej, niereligijnej szkoły publicznej nadzorowanej przez Ministerstwo Edukacji i Kultury, czy prywatnej lub półprywatnej szkoły religijnej (najczęściej islamskiej) nadzorowanej i kontrolowanej przez Ministerstwo ds. Religii[119][120]. W 2020 roku stopa skolaryzacji wynosiła 93,5% dla edukacji podstawowej, 78,7% edukacji średniej i 36% edukacji wyższej[121] Stopa alfabetyzacji wynosi 98%[122][123].

W 2014 roku w Indonezji działało 118 państwowych uniwersytetów. Dopuszczenie na studia wyższe zależy od wyniku ogólnokrajowego egzaminu wstępnego. Według rankingu Times Higher Education World University Ranking z 2015 roku najlepszym uniwersytetem w Indonezji jest Uniwersytet Indonezyjski (miejsce 310. na świecie, spadek z 209. w 2009 roku).

Religie

Indonezja jest państwem świeckim, konstytucja tego kraju gwarantuje wolność wyznania[124]. Jednocześnie, zgodnie z ustawodawstwem przyjętym w 1965 r., specjalny status zapewniający wsparcie i ochronę państwa otrzymały główne religie kraju – islam, protestantyzm, katolicyzm, hinduizm, buddyzm i konfucjanizm[125] – z zastrzeżeniem że istnienie innych religii jest niedopuszczalne. Indonezja jest najludniejszym muzułmańskim państwem na świecie z 227 milionami wyznawców (87% populacji), z czego 99% stanowią sunnici[126]. 7% ludności deklaruje się jako protestanci, 2,9% katolicy, 1,7% hindusi, 0,9% pozostali (w tym buddyści i konfucjanie) i 0,4% bez religii[127]. Hinduizm jest szczególnie obecny na wyspie Bali[128]. Większość dzisiejszych buddystów to Indonezyjczycy chińskiego pochodzenia[129]. Hinduizm i buddyzm są obecnie dwoma mniejszościowymi religiami w Indonezji, miały one jednak duży wpływ w przeszłości i zdefiniowały aspekty kultury tego kraju[130]. Islam przybył do Indonezji wraz z muzułmańskimi kupcami pochodzenia arabskiego, indyjskiego i chińskiego[131]. Powoli rozprzestrzeniał się wzdłuż szlaków handlowych[132]. W Indonezji religia jest często praktykowana w sposób synkretyczny, pod wpływem lokalnych zwyczajów i wierzeń[133]. Część rdzennych mieszkańców najmniej dotkniętych współczesnymi cywilizacjami terytoriów – głównie w Kalimantanie, Nowej Gwinei, Sulawesi, Molukach – wyznaje animizm i inne formy pogaństwa. W innych częściach kraju w różnym stopniu utrzymują się tradycyjne wierzenia lokalne[134]. Bluźnierstwo jest karane więzieniem[135]. W prowincji Aceh obowiązuje prawo szariatu[136].

Święta

Buddyjska ceremonia Vesak (urodziny Buddy) w świątyni Borobudur w środkowej Jawie

Święta państwowe w Indonezji, inne niż Dzień Niepodległości, odzwierciedlają różnorodność religijną i kulturową tego kraju oraz poszanowanie ich zwyczajów, niezależnie od liczby ludności[137]:

Geografia

(c) Alfindra Primaldhi, CC BY 2.0
Puncak Jaya, Papua

Indonezja jest państwem wyspiarskim, położonym na 17 508 wyspach należących do Archipelagu Malajskiego. Około 6 tys. z nich jest zamieszkanych. Wyspy Indonezji rozciągają się na długości ponad 5 tys. km wzdłuż równika i na długości 1750 km z południa na północ. Ich brzegi opływają Ocean Spokojny i Indyjski. Na wyspach znajdują się liczne wulkany. Indonezja jest często nękana przez trzęsienia ziemi i tsunami. Najwyższym szczytem jest Puncak Jaya – wysokość 4884 m. Graniczy z Papuą-Nową Gwineą na Nowej Gwinei, Malezją na Borneo i Timorem Wschodnim na Timorze.

Najważniejsze wyspy Indonezji to Sumatra, Jawa, Borneo (współdzielona z Malezją i Brunei), Celebes (Sulawesi) i Nowa Gwinea (część zachodnia wyspy stanowi indonezyjskie prowincje Papua i Papua Zachodnia, a część wschodnia jest niepodległym państwem – Papua-Nowa Gwinea). Najważniejsze rzeki Indonezji to Kapuas, Barito, Mahakam (Borneo), Hari, Kampar, Musi (Sumatra), Solo (Jawa), Mamberamo, Digul (Nowa Gwinea).

Podział administracyjny

Podział administracyjny Indonezji

Indonezja podzielona jest na cztery poziomy jednostek samorządu terytorialnego, od największego do najmniejszego:

  • I poziom: provinsi (prowincja);
  • II poziom: kabupaten (dystrykt) i kota (okręg miejski);
  • III poziom: kecamatan (dzielnica);
  • IV poziom, w zależności od regionu lub prowincji: kelurahan, desa (wieś), gampong (wieś w prowincji Aceh), nagari (wieś w kraju Minangkabau na wschodniej Sumatrze), kampung (wieś w Papui)[139].

Indonezja jest podzielona na 37 prowincji, w tym osiem (Aceh, Dżakarta, Papua, Papua Górna, Papua Środkowa, Papua Południowa, Papua Zachodnia i Yogyakarta) to okręgi specjalne.

Stolica Dżakarta znajduje się w dziesiątce największych aglomeracji świata, przekraczając 34 milionów mieszkańców[140]. Z większych miast wymienić można: Bandung, Surabaja, Medan, Jogyakarta, Semarang oraz Makassar.

Geologia

Tektonicznie Indonezja jest bardzo niestabilna. Leży w Pacyficznym Pierścieniu Ognia, w miejscu gdzie płyta indoaustralijska i płyta pacyficzna wciągają pod ziemię płytę euroazjatycką, gdzie topi się około 100 km pod powierzchnią ziemi. Łańcuch wulkanów rozciąga się od Sumatry do Morza Banda[141]. Podczas gdy popiół wulkaniczny użyźnił glebę w wielu rejonach kraju, spowodował także, że w niektórych regionach warunki rolnicze są nieprzewidywalne[142]. Spośród 400 wulkanów około 150 jest czynnych[143].

Ważniejsze wulkany w Indonezji.

Największa erupcja miała miejsce 75 tys. lat temu, gdy wybuchł superwulkan Toba (obecnie jezioro Toba). Uważa się, że wybuch superwulkanu doprowadził do wulkanicznej zimy i ochłodzenia klimatu, a następnie do efektu wąskiego gardła w ludzkiej ewolucji około 50 tys. lat temu[144].

Między rokiem 1972 a 1990 odnotowano 29 erupcji wulkanów, głównie na Jawie. Dwa najbardziej gwałtowne wybuchy wulkanów w czasach współczesnych miały miejsce w Indonezji. W 1815 roku doszło do erupcji wulkanu Tambora na wyspie Sumbawa, zabijając 92 tys. ludzi[145]. Tambora wytworzyła największą erupcję, jaka miała miejsce w ciągu ostatnich 10 tys. lat[145]. Erupcja ta wprowadziła olbrzymie ilości popiołu wulkanicznego do górnych warstw atmosfery. Dodatkowo wydarzyło się to w środku okresu małej aktywności słonecznej, zwanego minimum Daltona, mającego miejsce w latach 1790–1830[145]. Wybuch wulkanu Krakatau w 1883 roku jest jednym z najbardziej zabójczych i destrukcyjnych erupcji w znanej historii. Prawie 40 tys. osób zmarło wskutek wybuchu i powstałego tsunami[146].

Klimat

Las deszczowy w Parku Narodowym Gunung Palung na Borneo Zachodnim

Ze względu na swoje położenie Indonezja posiada albo klimat tropikalny, na przemian z porą deszczową i suchą, albo klimat równikowy, bez zmian temperatury i opadów, wilgotny przez cały rok. Średnie roczne opady wahają się od 1780 do 3175 milimetrów na niskich wysokościach do 6100 milimetrów w regionach górskich. Regiony górskie znajdują się zwłaszcza na zachodnim wybrzeżu Sumatry, zachodniej Jawie, Borneo, Sulawesi i Papui i są silnie nawadniane. Poziom wilgotności jest często bardzo wysoki i wynosi około 80%. Średnia temperatura zmienia się nieznacznie w ciągu roku; Średnia dzienna temperatura w Dżakarcie waha się między 26 a 33 stopni Celsjusza[147].

Flora, fauna i środowisko

Ogólna charakterystyka

Orangutan w lesie deszczowym

Wielkość Indonezji, jej tropikalny klimat oraz fakt, że jest to archipelag, dają krajowi status drugiej strefy bioróżnorodności na świecie (po Brazylii)[148]. Indonezja posiada także najbogatszą faunę ze wszystkich krajów świata[149]. Indonezja jest domem dla 47 dużych, odrębnych ekosystemów naturalnych, w których odnotowuje się około 17% gatunków planety; prawdopodobnie 11% roślin kwiatowych, 12% ssaków i 37% ryb. Ekosystemy te obejmują szeroką gamę ekosystemów morskich i przybrzeżnych, takich jak plaże, wydmy, ujścia rzek, namorzyny, rafy koralowe czy równiny błotne[150].

Najważniejszą cechą indonezyjskiego ekosystemu jest podział na strefy biogeograficzne, określone linią Wallace‘a, która biegnie z północy na południe między wyspami Borneo i Sulawesi, a następnie między wyspami Bali i Lombok. Większość wysp na zachód od niej, będąc w czasach prehistorycznych połączonych z kontynentalną Azją Południowo-Wschodnią i tworząc z nią region biogeograficzny Sunda odziedziczyła głównie florę i faunę typu azjatyckiego. Położona na wschód od linii Wallace‘a Nowa Gwinea i szereg przylegających do niej wysp, które w przeszłości stanowiły jeden kontynent z Australią, Sahul, są zamieszkane w większości przez gatunki podobne do australijskich. Jednocześnie najbardziej osobliwe pod względem przyrodniczym są tereny przylegające z obu stron do Linii Wallace'a – tzw. region Wallacea, obejmujący Sulawesi, Moluki i większość Małych Wysp Sundajskich. Wallacea, która jest biogeograficznie strefą przejściową między regionami Sunda i Sahul, ma w różnym stopniu cechy obu, a także szereg unikalnych cech – to właśnie tutaj znajduje się większość gatunków endemicznych dla Indonezji.

Flora

Namorzyny podczas odpływu

Na początku XXI wieku liczbę gatunków roślin występujących w Indonezji szacowano na około 28 tys. Co najmniej 60% powierzchni kraju zajmują wilgotne wiecznie zielone lasy równikowe, z których najbardziej zalesione są terytoria Borneo i Nowa Gwinea, a najmniejsze obszary w wymiarze względnym zajmują lasy na Jawie[151].

Lasy równikowe są typowe zarówno dla obszarów płaskich, jak i górskich. Do wysokości około 1500 m n.p.m. głównymi rodzajami roślinności są w nich fikusy, pandan, palma, paprocie drzewiaste, bambus. Na wysokości do 2500–3000 m wszechobecne są górskie lasy tropikalne z przewagą wiecznie zielonych gatunków liściastych i iglastych, a nawet wyżej – wyżynne krzywe lasy, krzewy i różne trawy. Namorzyny są szeroko rozpowszechnione na nisko położonych obszarach przybrzeżnych (Borneo, Nowa Gwinea i, w mniejszym stopniu, Sumatra). Wyspy w południowo-wschodniej części kraju mają również liściaste lasy tropikalne i sawanny, które często powstają po wylesieniu. Powierzchnia lasów maleje pod wpływem działalności gospodarczej człowieka – proces ten przebiega najszybciej na Jawie i Sumatrze[152].

Fauna

Park Narodowy Komodo

Wyspy kontynentalne Sunda (Sumatra, Jawa, Borneo i Bali), wcześniej związane z Azją, posiadają bogatą faunę azjatycką. Duże gatunki, takie jak tygrysy, nosorożce, orangutany, słonie czy lamparty, występowały licznie, ale liczba i rozmieszczenie tych gatunków gwałtownie spadły.

Na Sumatrze i Borneo dominują gatunki azjatyckie. Niemniej jednak lasy mniejszych lub gęściej zaludnionych wysp, takich jak Jawa, zostały w dużej mierze zastąpione obszarami rolniczymi. Sulawesi, Małe Wyspy Sundajskie i Moluki, przez dłuższy czas odseparowane od kontynentu, wykształciły unikalną florę i faunę. Papua, dawna część Australii, jest domem dla unikalnej flory i fauny podobnej do australijskiej, w tym m.in. ponad 600 gatunków ptaków[153].

Indonezja zajmuje drugie miejsce po Australii pod względem stopnia endemizmu, np. 26% z 1531 gatunków ptaków lub 39% z 515 gatunków ssaków jest endemicznych. 50 000 kilometrów tropikalnego wybrzeża Indonezji również przyczynia się do wysokiego poziomu bioróżnorodności kraju[154].

Wiele zwierząt jest zagrożonych, a populacje niektórych gatunków spadają w bardzo szybkim tempie. Tak więc tylko spośród ssaków 140 gatunków zostało sklasyfikowanych przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) jako zagrożone, a 15 z nich uważa się za bliskie wyginięcia. Wśród tych ostatnich są takie zwierzęta jak orangutan, nosorożec jawajski, tygrys sumatrzański[155].

Gospodarka

Dżakarta, stolica Indonezji
Mega Kuningan

Ze względu na wysoki poziom wzrostu gospodarczego Indonezja zaliczana jest do grupy azjatyckich tygrysów. Produkt krajowy brutto (PKB) wyniósł 1,011 mld USD w 2017 r., dzięki czemu Indonezja stała się 16. co do wielkości gospodarką na świecie[90].

Najważniejszy jest sektor usług, na który przypada 45,4% PKB (w 2017 r.). Kolejne miejsca zajmuje przemysł (41%) i rolnictwo (13,7%). Jednocześnie 13,2% ludności zatrudnionych jest w przemyśle, 38,9% w rolnictwie i 47,9% w usługach. Główne gałęzie przemysłu to wydobycie ropy naftowej i gazu ziemnego, tekstylia i odzież górnictwo[156], przemysł samochodowy oraz lotniczy[157]. Indonezja odgrywa ważną rolę w gospodarce światowej jako dostawca kauczuku, kakao (w czwórce największych producentów na świecie), pieprzu, chininy oraz oleju palmowego. Kraj posiada znaczne zasoby ropy naftowej, gazu ziemnego, cyny, miedzi i złota. Indonezja importuje głównie maszyny, chemikalia, benzynę i żywność[90]. Trudny teren do zagospodarowania daje Indonezji możliwości uprawy niecałych 15% powierzchni kraju. Głównymi uprawami są ryż, drzewo kauczukowe, herbata, tytoń, przyprawy, palma oleista. W 2015 roku kraj ten odwiedziło 10,408 mln turystów (10,3% więcej niż w roku poprzednim), generując dla niego przychody na poziomie 10,761 mld dolarów[158]. Większość turystów odwiedzających Indonezję wybiera wakacje na Bali.

Ludność w wieku produkcyjnym – 122,4 mln osób (4. miejsce na świecie), stopa bezrobocia – 5,5% (60. miejsce na świecie)[90].

W 2016 roku głównymi rynkami eksportowymi Indonezji były Stany Zjednoczone (19,5 mld USD), Chiny (18,6 mld USD), Japonia (17,5 mld USD), Singapur (13,3 mld USD) i Indie (11,3 mld) 186. Import Indonezji głównie z Chin (31 mld), Singapuru (15,1 mld), Japonii (12,1 mld), Tajlandii (8,46 mld) i Malezji (7,17 mld)[159].

Plantacja oleju palmowego

Gospodarkę o charakterze rynkowym cechuje aktywna rola państwa: państwo jest właścicielem około 140 dużych przedsiębiorstw z różnych sektorów gospodarki narodowej, a także kontroluje ceny szeregu towarów, w tym podstawowych artykułów spożywczych oraz paliw i smarów[90].

Korupcja to poważny problem gospodarczy. Indonezja od dawna znajduje się w pierwszej setce rankingów opracowanych przez Transparency International[160]. Oligarchia zrodzona pod rządami Nowego Ładu(ang.) zawłaszczyła większość owoców wzrostu gospodarczego Indonezji. W 2017 r. raport Oxfam umieścił Indonezję na szóstym miejscu wśród krajów o największej nierówności; najbogatszy 1% posiada 49% majątku. Poprzez kontrolę mediów i finansowanie partii oligarchowie wywierają znaczący wpływ na życie polityczne[161].

W Indonezji nie ma jednolitej płacy minimalnej dla całego kraju, jej obliczanie należy do kompetencji władz prowincji i zrównanych z nimi okręgów specjalnych. Na początku 2021 r. najwyższą płacę ustalono w stolicy kraju Dżakarcie – 4 416 186 rupii (313,84 USD), najniższą w Yogyakarcie – 1 765 000 rupii (125,34 USD) miesięcznie[162].

W październiku 2020 r. parlament zatwierdził ustawę Omnibus Law (UU Cipta Kerja), postrzeganą jako „ultraliberalną”, której celem jest przyciągnięcie inwestorów zagranicznych do Indonezji[163].

Kultura i sztuka

Ze względu na wieloetniczny charakter kraju Indonezja wyróżnia się wysokim stopniem różnorodności kulturowej. Najważniejszymi czynnikami rozwoju lokalnej kultury materialnej i duchowej były naprzemienne wpływy kilku religii – buddyzmu, hinduizmu, islamu, a także różnych form pogaństwa – praktykowanych przez miejscowych mieszkańców w różnych okresach oraz znaczące wpływy zewnętrzne, w szczególności indyjskie, chińskie, arabskie i europejskie. Zróżnicowane dziedzictwo można odnaleźć w takim czy innym stopniu w prawie wszystkich formach sztuki narodowej[164].

Teatr i kino

Wayang to tradycyjny teatr lalek

Najwcześniejsze formy sztuk performatywnych sięgają teatralnych przedstawień festiwali ludowych i ceremonii religijnych. Co najmniej od IX wieku istnieje teatralny gatunek wayang[95].

Architektura

Architektura Indonezji, podobnie jak inne aspekty kultury indonezyjskiej, zapożyczona została z wielu źródeł: indyjskiej, potem chińskiej i arabskiej, wreszcie europejskiej, zachowując przy tym swoje własne cechy. Na Jawie architektura religijna rozwinęła się od VII wieku, pozostawiając pomniki takie jak Borobudur (świątynia buddyjska) czy Prambanan (kompleks świątyń hinduskich)[165].

Dopiero od XV wieku pojawiały się i rozprzestrzeniały po całym kraju meczety[166]. Istnieje również w Indonezji, a zwłaszcza na Jawie, wiele pałaców królewskich (kraton) lub książęcych (puro lub dalem). Architektura kolonialna rozwijała się od XVI wieku[167].

Wśród niektórych społeczności, m.in. Bataków, Minangkabau, Dajaków, Toradżów, Dani, nadal popularna jest architektura tradycyjna.

Kuchnia

Nasi padang
Soto

Kuchnia indonezyjska jest jedną z najbardziej różnorodnych, żywych i kolorowych na świecie[168]. Istnieje wiele kuchni regionalnych, często opartych na kulturze tubylczej i obcych wpływach, takich jak kuchnie chińskie, europejskie, bliskowschodnie i indyjskie. Jest dość blisko związana kuchnią malezyjską.

Ryż to podstawa kuchni indonezyjskiej[169]. Wśród najbardziej znanych indonezyjskich przetworów znajdziemy gado-gado, nasi padang, satay, rendang, bakso czy krupuk. Kuchnia indonezyjską zdobi wiele lokalnych składników: mleko kokosowe, chili (sambal), orzeszki ziemne (sos satay), soja (tofu i tempeh). Spożywa się tam lokalne owoce takie jak mangostan, rambutan, Chlebowiec różnolistny, durian i banany.

Indonezyjczycy spożywają mało wieprzowiny (babi) ze względu na dominację religii muzułmańskiej w kraju. Bardzo popularne są dania z kurczakiem (ayam), kaczką (bebek), wołowiną (sapi) lub rybą (ikan).

Przyprawy i zioła są powszechnie stosowane w indonezyjskiej kuchni. Przede wszystkim w różnego rodzaju papryki, także w sosy sojowe i orzechowe. Popularna jest zarówno gorąca, jak i zimna herbata i kawa. Alkohol jest mało rozpowszechniony, ze względu na przynależność większości Indonezyjczyków do wyznania muzułmańskiego. Jednak w wielu regionach produkowane są tradycyjne lokalne alkohole, wśród których szczególnie popularny jest tuak[170].

Sport

W Indonezji sport jest popularny zarówno pod względem frekwencji, jak i liczby widzów. Dwa najpopularniejsze sporty w Indonezji to piłka nożna i badminton[171][172].

Media

Wolność prasy w kraju znacznie się poprawiła wraz z demokratyzacją kraju. Od 1998 r. liczba publikacji znacznie wzrosła. Pojawiły się setki nowych magazynów, gazet i tabloidów.

Indonezja jest czwartym państwem na świecie pod względem liczby użytkowników Internetu (wynosi ona 196 mln osób[173][174]), a liczba użytkowników Facebooka wynosi 140 mln ludzi, co daje jej 3. miejsce w świecie[175]. Około 85% ruchu w sieci generują telefony komórkowe[176].

Przypisy

  1. ↑ a b The World Factbook, cia.gov (ang.).
  2. ↑ a b c d International Monetary Fund, imf.org (ang.).
  3. ↑ Demographia: World urban areas.
  4. ↑ Dari 17.504 Pulau di Indonesia, 16.056 telah diverifikasi PBB, merdeka.com [dostęp 2021-01-02] (indonez.).
  5. ↑ The World Factbook – Central Intelligence Agency, cia.gov [dostęp 2017-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-09].
  6. ↑ Departemen Hukum dan Hak Asasi Manusia Republik Indonesia, styczeń 2021 [dostęp 2021-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2010-02-12].
  7. ↑ Prokurat 2016 ↓, s. 17.
  8. ↑ Jejak Sejarah Nama “Indonesia”, Kompaspedia, 22 sierpnia 2020 [dostęp 2021-01-31] (indonez.).
  9. ↑ George S.W. Earl, On The Leading Characteristics of the Papuan, Australian and Malay-Polynesian Nations, Journal of the Indian Archipelago and Eastern Asia (JIAEA), 1850.
  10. ↑ Justus M. van der Kroef, The Term Indonesia: Its Origin and Usage, „Journal of the American Oriental Society”, 71 (3), 1951, s. 166–171, DOI: 10.2307/595186, ISSN 0003-0279, JSTOR: 595186 [dostęp 2021-01-13].
  11. ↑ G. Pope, Recent advances in far eastern paleoanthropology, „Annual Review of Anthropology”, 1988.
  12. ↑ The Great Human Migration, Smithsonian Magazine [dostęp 2021-01-07] (ang.).
  13. ↑ Internet Archive, Indonesia. Peoples and histories, New Haven: Yale University Press, 2003, ISBN 978-0-300-09709-2 [dostęp 2021-01-02].
  14. ↑ a b c d Taylor, Indonesian history, 2003, 3, 9, 10–11, 13, 14–15, 18–20, 22–23..
  15. ↑ Adrian Vickers, A history of modern Indonesia, Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2005, ISBN 0-511-13431-2, OCLC 252488150 [dostęp 2021-01-07].
  16. ↑ Jean Gelman Taylor, Indonesia. Peoples and histories, New Haven: Yale University Press, 2003, ISBN 978-0-300-12808-6, OCLC 192072152 [dostęp 2021-01-14].
  17. ↑ Peter Lewis, Insights from history, „Futures”, 14 (1), 1982, s. 47–61, DOI: 10.1016/0016-3287(82)90071-4 [dostęp 2021-01-10] (ang.).
  18. ↑ Peter Lewis, « The Next Great Empire », „Futures”, 14 (1), 1982, s. 47-41.
  19. ↑ a b c d e f g Ricklefs, 1991.
  20. ↑ a b c M.C. (Merle Calvin) Ricklefs, A history of modern Indonesia since c. 1300, wyd. 2nd ed, Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Macmillan, 1993, ISBN 0-333-57689-6, OCLC 30320024 [dostęp 2021-01-07].
  21. ↑ Ricklefs, 1991, pages 12-14..
  22. ↑ a b Ricklefs, 1991, strona 99.
  23. ↑ Ricklefs 1993 ↓, s. 22–24.
  24. ↑ Cipta Loka Caraka, Sumber-sumber asli sejarah Jakarta, Jilid I: Dokumen-dokumen sejarah Jakarta sampai dengan akhir abad ke-16, 1999.
  25. ↑ Romain Bertrand, L’Histoire à parts égales. Récits d’une rencontre Orient-Occident (xvie-xviie siècles), Paris 2011.
  26. ↑ George Miller, To the Spice Islands and beyond. Travels in eastern Indonesia, Kuala Lumpur: Oxford University Press, 1996, ISBN 967-65-3099-9, OCLC 32891168 [dostęp 2021-01-16].
  27. ↑ Adam. Schwarz, A nation in waiting: Indonesia in the 1990s, St. Leonards, N.S.W.: Allen & Unwin, 1994, ISBN 1-86373-635-2, OCLC 31499587 [dostęp 2021-01-13].
  28. ↑ Ricklefs 1993 ↓, s. 209.
  29. ↑ М.: Мысль, Всемирная история, 1965.
  30. ↑ Internet Archive, Indonesia. Peoples and histories, New Haven: Yale University Press, 2003, ISBN 978-0-300-09709-2 [dostęp 2021-01-13].
  31. ↑ Indonesian War of Independence, www.globalsecurity.org [dostęp 2021-01-13].
  32. ↑ Internet Archive, Indonesian destinies, Cambridge, Mass.: Belknap Press of Harvard University Press, 2003, ISBN 978-0-674-01137-3 [dostęp 2021-01-13].
  33. ↑ Charles Bidien, Independence the Issue, „Far Eastern Survey”, 14 (24), 1945, s. 345–348, DOI: 10.2307/3023219, ISSN 0362-8949, JSTOR: 3023219 [dostęp 2021-01-13].
  34. ↑ Indonesian War of Independence, www.globalsecurity.org [dostęp 2021-01-20].
  35. ↑ Charles Bidien, Independence the Issue, „Far Eastern Survey”, 14 (24), 1945, s. 345–348, DOI: 10.2307/3023219, ISSN 0362-8949, JSTOR: 3023219 [dostęp 2021-01-20].
  36. ↑ a b c DPR Sahkan RUU DOB, Papua Kini Punya 3 Provinsi Baru: Papua Selatan, Papua Tengah Dan Papua Pegunungan, suara.com, 30 czerwca 2022 [dostęp 2022-08-02] (indonez.).
  37. ↑ Witton 2003 ↓, s. 26–28.
  38. ↑ a b Indonesia – FOREIGN POLICY, countrystudies.us [dostęp 2021-01-21].
  39. ↑ Greg Poulgrain: The genesis of konfrontasi: Malaysia, Brunei, Indonesia, 1945–1965. C. Hurst & Co. Publishers, 1998. ISBN 978-1-85065-513-8.
  40. ↑ Roadnight, Andrew (2002). United States Policy towards Indonesia in the Truman and Eisenhower Years. New York: Palgrave Macmillan. ISBN 0-333-79315-3.
  41. ↑ Witton 2003 ↓, s. 29.
  42. ↑ Friend 2003 ↓, s. 113.
  43. ↑ Robert Cribb, Unresolved Problems in the Indonesian Killings of 1965––1966, „Asian Survey”, 42 (4), 2002, s. 550–563, DOI: 10.1525/as.2002.42.4.550, ISSN 0004-4687 (ang.).
  44. ↑ Ricklefs 1993 ↓, s. 280–284, 287–290.
  45. ↑ Friend 2003 ↓, s. 107–109.
  46. ↑ Richard Chauvel, Ikrar Nusa Bhakti, The Papua conflict: Jakarta’s perceptions and policies, 2004, ISBN 1-932728-08-2, ISBN 978-1-932728-08-8.
  47. ↑ Amnesty: Indonesia ‘failing to uphold’ Aceh peace terms.
  48. ↑ Pieter Van Dijk, Flux financiers et marchés émergents en Asie, „Revue d’économie financière”, 44 (6), 1997, s. 159–178, DOI: 10.3406/ecofi.1997.2617 [dostęp 2021-01-13].
  49. ↑ BBC News | LATEST NEWS | President Suharto resigns, news.bbc.co.uk [dostęp 2021-01-13].
  50. ↑ East Timor Revisited, nsarchive2.gwu.edu [dostęp 2021-01-13].
  51. ↑ New era as Susilo Bambang Yudhoyono takes office, 20 października 2004 [dostęp 2021-01-13] (ang.).
  52. ↑ Staff, Indonesia signs Aceh peace deal, the Guardian, 15 sierpnia 2005 [dostęp 2021-01-02] (ang.).
  53. ↑ Indonezja zbuduje nową stolicę. Ogłoszono jej nazwę, TVN24 [dostęp 2022-02-16] (pol.).
  54. ↑ a b c d e Undang-Undang Dasar Negara Republik Indonesia Tahun 1945 Dalam Satu Naskah.
  55. ↑ WebCite query result, www.webcitation.org [dostęp 2021-01-13].
  56. ↑ Thamrin Sonata, UU politik buah reformasi setengah hati, wyd. Cet. 1, Jakarta: Yayasan Pariba, 1999, ISBN 979-95572-1-6, OCLC 42753388 [dostęp 2021-01-13].
  57. ↑ Presiden RI ‘Terpopuler’ – resourl-Suce – Ensiklopedi – Biografi Tokoh Indonesia, web.archive.org, 6 sierpnia 2011 [dostęp 2021-01-16] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-06].
  58. ↑ The fourth Amendment of 1945 Indonesia Constitution, 2002, Chapter III – The Executive Power, Article 7..
  59. ↑ The 1945 Constitution of the Republic of Indonesia [dostęp 2021-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-11].
  60. ↑ Susi Dwi Harijanti, Tim Lindsey, Indonesia: General elections test the amended Constitution and the new Constitutional Court, „International Journal of Constitutional Law”, 4 (1), 2006, s. 138–150, DOI: 10.1093/icon/moi055, ISSN 1474-2640 [dostęp 2021-01-21] (ang.).
  61. ↑ Chapter VIIA, Article 22D of the 1945 Constitution.
  62. ↑ KY | Wewenang dan Tugas, www.komisiyudisial.go.id [dostęp 2021-01-21].
  63. ↑ Thamrin Sonata, UU politik buah reformasi setengah hati, wyd. Cet. 1, Jakarta: Yayasan Pariba, 1999, ISBN 979-95572-1-6, OCLC 42753388 [dostęp 2021-01-15].
  64. ↑ Oficjalna strona Komisji Wyborczej Indonezji [dostęp 2021-01-15] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-21].
  65. ↑ The Jakarta Post, New election bill, new hope for democracy, The Jakarta Post [dostęp 2021-01-21] (ang.).
  66. ↑ The Jakarta Post, Explaining the 2019 simultaneous elections, The Jakarta Post [dostęp 2021-01-21] (ang.).
  67. ↑ nationalanthems.me, nationalanthems.me [dostęp 2021-01-13].
  68. ↑ Military expenditure (% of GDP) | Data, data.worldbank.org [dostęp 2021-01-02].
  69. ↑ Indonesia, Global Firepower [dostęp 2014-08-17] (ang.).
  70. ↑ The Military in Indonesian Politics, mdb.cast.ru [dostęp 2021-01-21].
  71. ↑ U.S. Relations With Indonesia, United States Department of State [dostęp 2021-01-21] (ang.).
  72. ↑ Indonesia Military Strength [dostęp 2021-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-21].
  73. ↑ ИНДОНЕЗИЯ | Энциклопедия Кругосвет, www.krugosvet.ru [dostęp 2021-01-22] (ros.).
  74. ↑ JOKOWI’S FOREIGN POLICY PLATFORM: VISI-MISI, ISEAS Publishing, 31 grudnia 2016, s. 10–16, DOI: 10.1355/9789814762601-005, ISBN 978-981-4762-60-1 [dostęp 2021-01-15].
  75. ↑ The Quiet Growth in Indonesia-Israel Relations, thediplomat.com [dostęp 2021-01-22] (ang.).
  76. ↑ U.S. Relations With Indonesia, United States Department of State [dostęp 2021-01-13] (ang.).
  77. ↑ C. Roberts, A. Habir, L. Sebastian, Indonesia's Ascent: Power, Leadership, and the Regional Order, Springer, 10 marca 2015, ISBN 978-1-137-39741-6 [dostęp 2021-01-22] (ang.).
  78. ↑ Fergus Jensen, Wilda Asmarini, Net oil importer Indonesia leaves producer club OPEC, again, „Reuters”, 1 grudnia 2016 [dostęp 2021-01-22] (ang.).
  79. ↑ Fifty years needed to bring population growth to zero, web.archive.org, 10 maja 2011 [dostęp 2021-01-31] [zarchiwizowane z adresu 2011-05-10].
  80. ↑ Highest population, island | Guinness World Records, web.archive.org, 6 czerwca 2017 [dostęp 2021-01-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-06-06].
  81. ↑ Indonesia – The World Factbook, www.cia.gov [dostęp 2021-01-31].
  82. ↑ United Nations Department of Economics and Social Affairs – Population Division [zarchiwizowane z adresu 2017-12-20].
  83. ↑ Widjojo Nitisastro, Population Trends in Indonesia, Equinox Publishing, 2006, ISBN 978-979-3780-43-6 [dostęp 2021-01-31] (ang.).
  84. ↑ Survival International, BBC: First contact with isolated tribes?, www.survivalinternational.org [dostęp 2021-01-31] (ang.).
  85. ↑ Share of people living in urban areas, Our World in Data [dostęp 2021-01-31].
  86. ↑ "Demographia World Urban Areas, 15th Annual Edition" [zarchiwizowane z adresu 2020-02-07].
  87. ↑ Tapping the Indonesian Diaspora Potential – Forum for International Studies, web.archive.org, 20 grudnia 2017 [dostęp 2021-01-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-20].
  88. ↑ An Overview of Indonesia, Living in Indonesia: A Site for Expatriates [zarchiwizowane z adresu 2017-11-14] (ang.).
  89. ↑ "Nationality, Ethnicity, Religion, and Languages of Indonesians.
  90. ↑ a b c d e f g « The World Factbook – Central Intelligence Agency » [dostęp 2008-05-22] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-10].
  91. ↑ Patrick Witton, Indonesia, wyd. 7, Melbourne: Lonely Planet, 2003, ISBN 1-74059-154-2, OCLC 53966465 [dostęp 2021-01-15].
  92. ↑ a b WebCite query result, www.webcitation.org [dostęp 2021-01-31].
  93. ↑ a b Chinese diaspora: Indonesia, 3 marca 2005 [dostęp 2021-01-31] (ang.).
  94. ↑ M. Ocorandi, An Analysis of the Implication of Suharto's resignation for Chinese Indonesians, www.hartford-hwp.com [dostęp 2021-01-31].
  95. ↑ a b Индонезия // Большая советская энциклопедия. — М., 1972. — Т. 10. — С. 539—556.
  96. ↑ Uri Tadmor: Grammatical borrowing in Indonesian. W: Grammatical Borrowing in Cross-Linguistic Perspective. Yaron Matras, Jeanette Sakel (red.). Walter de Gruyter, 2008, s. 301–328. ISBN 978-3-11-019919-2. [dostęp 2021-12-09]. (ang.).
  97. ↑ James Sneddon, The Indonesian Language: Its History and Role in Modern Society, 2003, s. 69–70 (ang.).
  98. ↑ Kamus Saku Bahasa Indonesia, s. 272, PT Mizan Publika, ISBN 978-979-1227-83-4, (indonez.).
  99. ↑ James Sneddon, Diglossia in Indonesian, „Bijdragen tot de Taal-, Land- en Volkenkunde”, 159 (4), 2003, s. 519–549, ISSN 0006-2294, JSTOR: 27868068 (ang.).
  100. ↑ Bernard Comrie (red.), The World’s Major Languages, wyd. 2, Routledge, 2009, s. 371, DOI: 10.4324/9780203301524, ISBN 978-1-134-26156-7, OCLC 282550660 (ang.).
  101. ↑ J.N. Sneddon, « Diglossia in Indonesian », 2003.
  102. ↑ Ulrich Kozok: How many people speak Indonesian. University of Hawaii at Manoa, 2012-03-10. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-10)]. (ang.).
  103. ↑ Fields of Fire: An Atlas of Ethnic Conflict, Lulu.com, 2009, 60.6, ISBN 978-0-9554657-7-2 (ang.).
  104. ↑ Raymond G. Gordon jr., Ethnologue: Languages of the World, 2005.
  105. ↑ Data Bahasa. [w:] Peta Bahasa [on-line]. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan, 2019-12-14. [dostęp 2019-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-14)]. (indonez.).
  106. ↑ a b Indonesia – Languages, Ethnologue, 26 czerwca 2019 [dostęp 2020-03-01] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-26].
  107. ↑ Stuart Robson, Yacinta Kurniasih, Basic Indonesian: Downloadable Audio Included, Tuttle Publishing, 2011, s. 10–11, ISBN 978-1-4629-0165-4 (ang.).
  108. ↑ National Democratic Institute for International Affairs, Unitary state versus federal state: searching for an ideal form of the future Indonesian state, Mizan, 2002, s. 178, ISBN 978-979-433-295-5 (ang.).
  109. ↑ Indonesia, World Health Organization [dostęp 2017-01-10] (ang.).
  110. ↑ WHO South-East Asia | World Health Organization, www.who.int [dostęp 2021-01-21] (ang.).
  111. ↑ Dicky Andiarsa i inni, SPATIAL EFFECT OF REFILLING DRINKING WATER DEPOTS TOWARD DIARRHEA IN PAGATAN, SUB DISTRICT OF KUSAN HILIR, TANAH BUMBU DISTRICT, SOUTH KALIMANTAN, The International Institute of Knowledge Management (TIIKM), 15 listopada 2018, DOI: 10.17501/24246735.2018.4105 [dostęp 2021-01-21].
  112. ↑ Life expectancy, Our World in Data [dostęp 2021-01-21].
  113. ↑ Child mortality rate, Our World in Data [dostęp 2021-01-21].
  114. ↑ Nafsiah Mboi i inni, On the road to universal health care in Indonesia, 1990–2016: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2016, „The Lancet”, 392 (10147), 2018, s. 581–591, DOI: 10.1016/S0140-6736(18)30595-6, ISSN 0140-6736, PMID: 29961639, PMCID: PMC6099123 [dostęp 2021-01-21].
  115. ↑ Mark Britnell, In Search of the Perfect Health System, Palgrave, 2015, s. 47, ISBN 978-1-137-49661-4 (ang.).
  116. ↑ Jawa Pos dotcom, 26 listopada 2004 [dostęp 2017-01-09] [zarchiwizowane z adresu 2004-11-26].
  117. ↑ The Jakarta Post, RI kicks off 12-year compulsory education program, „The Jakarta Post” [dostęp 2017-01-09].
  118. ↑ Samer Al-Samarrai, Awakening Indonesia’s Golden Generation: Extending Compulsory Education from 9 to 12 Years, Education, 3 września 2013 [dostęp 2017-01-09] (ang.).
  119. ↑ About this Collection – Country Studies, „The Library of Congress” [dostęp 2017-01-09].
  120. ↑ Indonezja. Polityka społeczna, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2017-01-09].
  121. ↑ Indonesia, uis.unesco.org, 27 listopada 2016 [dostęp 2021-01-02].
  122. ↑ HAI 2020: Indonesia’s literacy programs show great success, „The Jakarta Post” [dostęp 2021-01-02] (ang.).
  123. ↑ Indonesia | Data, data.worldbank.org [dostęp 2017-01-09].
  124. ↑ Indonésie, Constitution de 1945, version de 2002, Digithèque MJP, mjp.univ-perp.fr [dostęp 2021-01-31].
  125. ↑ Paul Marshall, The Ambiguities of Religious Freedom in Indonesia, „The Review of Faith & International Affairs”, 16 (1), 2018, s. 85–96, DOI: 10.1080/15570274.2018.1433588, ISSN 1557-0274 [dostęp 2021-01-01].
  126. ↑ 1615 L. St NW, Suite 800 Washington, DC 20036 USA202-419-4300 | Main202-419-4349 | Fax202-419-4372 | Media Inquiries, Sunni and Shia Muslims, Pew Research Center’s Religion & Public Life Project, 27 stycznia 2011 [dostęp 2021-01-01] (ang.).
  127. ↑ Indonesia – The World Factbook, www.cia.gov [dostęp 2021-01-31].
  128. ↑ Lesley Reader, Lucy Ridout, The Rough Guide to Bali and Lombok, Rough Guides, 2002, ISBN 978-1-85828-902-1 [dostęp 2021-01-31] (ang.).
  129. ↑ Indonesia – Buddhism, countrystudies.us [dostęp 2021-01-31].
  130. ↑ Lonely Planet, Indonésie 5ed – Comprendre l’Indonésie et Indonésie pratique, Place Des Editeurs, 7 listopada 2013, ISBN 978-2-8161-4055-2 [dostęp 2021-01-31] (fr.).
  131. ↑ Florence Lamoureux, Indonesia. A global studies handbook, Santa Barbara, Calif.: ABC-CLIO, 2003, ISBN 1-57607-914-7, OCLC 53482012 [dostęp 2021-01-31].
  132. ↑ Jean-Luc Maurer, 6.2. La sphère politico-institutionnelle. Valse-hésitation entre progrès et régression, Graduate Institute Publications, 2021, DOI: 10.4000/books.iheid.8024, ISBN 978-2-940600-21-2 [dostęp 2021-01-31].
  133. ↑ 10 idées fausses sur l’islam en Indonésie, Asialyst, 11 lipca 2017 [dostęp 2021-01-31] (fr.).
  134. ↑ Indonesian Religions, www.philtar.ac.uk [dostęp 2021-02-01].
  135. ↑ ‘Ahok’ Case Highlights Indonesia’s Blasphemy Law | Voice of America – English, www.voanews.com [dostęp 2021-01-01] (ang.).
  136. ↑ Indonesia floggings: Aceh public punishments condemned, „BBC News”, 25 października 2017 [dostęp 2021-01-01] (ang.).
  137. ↑ Indonezja. Święta państwowe i dni wolne od pracy, dni, w których banki są zamknięte, giełdy papierów wartościowych, wakacje szkolne, www.dni-swiateczne.com [dostęp 2021-01-13].
  138. ↑ Indonesia Public Holidays 2011 Calendar [dostęp 2021-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2012-02-02].
  139. ↑ Urbanisme. Jakarta, une métropole loin d’être sauvée des eaux, L'Humanité, 14 maja 2019 [dostęp 2021-11-26] (fr.).
  140. ↑ Wayback Machine, web.archive.org, 7 lutego 2020 [dostęp 2021-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-07].
  141. ↑ Witton 2003 ↓, s. 38.
  142. ↑ Lebon Sylviane, Volcanic activity and environment: Impacts on agriculture and use of geological data to improve recovery processes, 2009.
  143. ↑ Volcanoes of Indonesia, www.volcanodiscovery.com [dostęp 2017-01-11].
  144. ↑ Stanisławska Aleksandra, Superwulkany. Czy grozi nam globalna katastrofa?, wyborcza.pl, 15 sierpnia 2015 [dostęp 2017-01-11].
  145. ↑ a b c Tambora, www.volcanodiscovery.com [dostęp 2017-01-11].
  146. ↑ Wulkan ciągle aktywny: Krakatau 130 lat po tragedii, tvnmeteo.tvn24.pl [dostęp 2017-01-11].
  147. ↑ About Jakarta And Depok.
  148. ↑ Lester R. (Lester Russell) Brown, State of the world, 1997 : a Worldwatch Institute report on progress toward a sustainable society, wyd. 1, New York: Norton, 1997, ISBN 0-393-04008-9, OCLC 36257806 [dostęp 2021-01-15].
  149. ↑ BBC, Дикая природа Индонезии. Волшебные леса. – Оригинал: Wild_Indonezia. Magical Forest.
  150. ↑ Tomas Tomascik, The ecology of the Indonesian seas, Hong Kong: Periplus Editions, 1997, ISBN 962-593-078-7, OCLC 31844228 [dostęp 2021-08-01].
  151. ↑ Islam Online- Health & Science Section, web.archive.org, 17 października 2006 [dostęp 2021-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2006-10-17].
  152. ↑ The 1997-98 Air Pollution Episode in Southeast Asia Generated by Vegetation Fires in Indonesia, www.webcitation.org [dostęp 2021-08-01].
  153. ↑ Adventure in Indonesia, www.geographia.com [dostęp 2021-08-01].
  154. ↑ Lambertini, A Naturalist's Guide to the Tropics, excerpt, press.uchicago.edu [dostęp 2021-08-01].
  155. ↑ Animal Info – Indonesia, www.animalinfo.org [dostęp 2021-08-01].
  156. ↑ Stephen Elias et Clare Noone, The Growth and Development of the Indonesian Economy, 2011.
  157. ↑ Habibie’s historic N250 prototype aircraft to be on display at Yogyakarta museum, „The Jakarta Post” [dostęp 2021-01-02] (ang.).
  158. ↑ UNWTO Tourism Highlights, 2016 Edition. UNWTO, 2016. s. 9. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
  159. ↑ The Observatory of Economic Complexity: Indonesia [dostęp 2021-01-22] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-13].
  160. ↑ Transparency International [dostęp 2021-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-18].
  161. ↑ Rémy Madinier, L’Indonésie choisit la démocratie, Le Monde diplomatique, 1 czerwca 2019 [dostęp 2021-01-21] (fr.).
  162. ↑ Indonesia’s 2021 Minimum Wage: No Increases for Most Provinces, ASEAN Business News, 8 grudnia 2020 [dostęp 2021-01-22] (ang.).
  163. ↑ En Indonésie, une vague de colère contre une réforme ultralibérale, „Le Monde.fr”, 9 października 2020 [dostęp 2021-01-13] (fr.).
  164. ↑ Индонезия //, „Большая советская энциклопедия”, Т. 10. – С. 539–556, 1972.
  165. ↑ Temples Located in Central Java and Yogyakarta [dostęp 2021-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2009-11-28].
  166. ↑ A Chinese Indonesian Mosque’s Outreach in the Reformasi Era.
  167. ↑ Urban Form of Indonesian Cities During the Colonization Period.
  168. ↑ About Indonesian food, Food [dostęp 2021-01-02] (ang.).
  169. ↑ Voyage en Indonésie. Circuits organisés et guidés, croisières, Kuoni [dostęp 2021-01-13] (fr.).
  170. ↑ Индонезийская кухня [zarchiwizowane z adresu 2012-08-15].
  171. ↑ Indonésie: Sports et loisirs, ww7.cp-pc.ca [dostęp 2021-01-13].
  172. ↑ Tokopedia, olahraga-paling-populer-yang-ada-di-indonesia.
  173. ↑ Kompas Cyber Media, Pengguna Internet Indonesia hingga Kuartal II 2020 Capai 196,7 Juta Orang, kompas.com [dostęp 2021-01-02] (indonez.).
  174. ↑ Indonesian internet users hit 196 million, still concentrated in Java: APJII survey, jakarta post (ang.).
  175. ↑ Facebook users by country 2020, Statista [dostęp 2021-01-15] (ang.).
  176. ↑ The Jakarta Post, RI highly dependent on mobile Internet, „The Jakarta Post” [dostęp 2017-01-18] (ang.).

Bibliografia

  • Colin Brown, A Short History of Indonesia, Crows Nest, New South Wales: Allen & Unwin, 2003.
  • T. Friend, Indonesian Destinies, Harvard University Press, 2003, ISBN 0-674-01137-6.
  • George McTurnan Kahin, Nationalism and Revolution in Indonesia, Ithaca, NY: Cornell University Press, 1952.
  • Sergiusz Prokurat: Indonezja 1600-2000 : instytucje i idee oraz ich wpływ na biedę i bogactwo narodu. Warszawa: CeDeWu, 2016. ISBN 978-83-7556-875-2. OCLC 971404435.
  • M.C. Ricklefs, A History of Modern Indonesia Since c. 1300, wyd. 2, London: MacMillan, 1993, ISBN 978-0-333-57689-2.
  • Jean Gelman Taylor, Indonesia, New Haven and London: Yale University Press, 2003, ISBN 0-300-10518-5.
  • T. Whitten, R.E. Soeriaatmadja, A.A. Suraya, The Ecology of Java and Bali, Hong Kong: Periplus Editions, 1996.
  • Patrick Witton, Indonesia, Melbourne: Lonely Planet, 2003, ISBN 1-74059-154-2.

Linki zewnętrzne

Państwa Azji
Państwa
Terytoria zależne
Podmioty o ograniczonym
uznaniu międzynarodowym

Asia (orthographic projection).svg

  1. ↑ Uznawana przez 5 państw
  2. ↑ Uznawany przez 1 państwo
  3. ↑ Uznawana przez 5 państw
  4. ↑ Państwo in statu nascendi; Palestyńskie Władze Narodowe to tymczasowa struktura zarządzająca obszarem Strefy Gazy i częścią Zachodniego Brzegu do czasu uzyskania niepodległości przez Palestynę
  5. ↑ Uznawana przez 14 państw
Członkostwo w organizacjach międzynarodowych
Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN)
Członkowie
Obserwatorzy
Państwa kandydujące
Organizacja Państw Eksportujących Ropę Naftową (OPEC)

Flaga OPEC

Światowa Organizacja Handlu (WTO)

Mapa członków WTO

Grupa 20 najważniejszych gospodarek światowych

Media użyte na tej stronie

Flag of Indonesia.svg
bendera Indonesia
WTO members and observers.svg
Map of World Trade Organization members and observers.
 
Members
 
Members, dually represented by the European Union
 
Observers
 
Non-members
Flag of India.svg
The Flag of India. The colours are saffron, white and green. The navy blue wheel in the center of the flag has a diameter approximately the width of the white band and is called Ashoka's Dharma Chakra, with 24 spokes (after Ashoka, the Great). Each spoke depicts one hour of the day, portraying the prevalence of righteousness all 24 hours of it.
Flag of Canada (Pantone).svg
Flag of Canada introduced in 1965, using Pantone colors. This design replaced the Canadian Red Ensign design.
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Puncakjaya.jpg
(c) Alfindra Primaldhi, CC BY 2.0
Puncak Jaya
Sarungan.jpg
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Arifhidayat z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
en:Javanese men often use en:Sarong in religious or caasul occasion. He is photo of sarong used in en:Surabaya, en:East Java.
Indonesian flag raised 17 August 1945.jpg
Ceremony of raising the flag of Indonesia moments after the reading of the Indonesian Declaration of Independence. The original flag was sewn by Sukarno's wife Fatmawati and flown every year on 17 August to commemorate the most important moments in Indonesian history. (Since 1968, a duplicate flag was flown to prevent the original from being damaged).
Bali Barat mangroves.jpg
Autor: Ron from Nieuwegein / South Moreton Oxfordshire, Netherlands / UK, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mangroves in West Bali National Park, Indonesia
Indonesia blank map colored.svg
Autor: Zuanzuanfuwa, Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of Indonesia showing its province in colored
Mosque-IMG 3176.JPG
mosque (Indonesia)
Seorang wanita Minangkabau.png
(c) Michael J. Lowe, CC BY-SA 2.5
Joyce, private B/W picture, scanned and colorized by MichaelJLowe
Kuningan Skyline from Transjakarta Corridor 13.jpg
Autor: Nanami976, Licencja: CC BY-SA 4.0
Jakarta Skyline for Kuningan area from Transjakarta Corridor 13 (between Rawa Barat and Tendean Station).
Oil palm plantation in Cigudeg-03.jpg
Autor: Achmad Rabin Taim from Jakarta, Indonesia, Licencja: CC BY 2.0
View of palm oil plantation in Cigudeg, Bogor
ITB 1.jpg
(c) I, Anton Leddin, CC BY 2.5
Bandung Institute of Technology. Photo taken by Anton Leddin, 1997
Dragon dance in Sukadana, Indonesia.jpg
Autor: Simon Liem, Licencja: CC BY-SA 3.0

Sukadana, Kabupaten Kayong Utara, Kalimantan Barat, Indonesia.

Dragon (Liong) dance.
Batak Toba House.jpg
Autor: Mr. Wabu z (optional), Licencja: CC BY-SA 2.0
Toba-Batak house
Toba-Batak House from Indonesia
Nasi ramas rendang.JPG
Autor: Midori, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Nasi ramas, Indonesian spicy rice with beef rendang
Indonesian Army infantryman participating in the GPOI.jpg
An Indonesian Army infantryman participating in the U.N..'s Global Peacekeeping Operation Initiative (GPOI), provides security for a World Food Agency truck. Part of Cobra Gold 09, the GPOI allows Soldiers from Thailand, Japan, Indonesia, Singapore and the U.S. to develop and execute scenarios based on actual peacekeeping experiences.
COLLECTIE TROPENMUSEUM Olieverfschilderij voorstellende het Kasteel Batavia gezien van Kali Besar west met op de voorgrond de vismarkt TMnr 118-167.jpg
(c) Tropenmuseum, part of the National Museum of World Cultures, CC BY-SA 3.0

A second unsigned version of the same image, is in the collection of the Tropenmuseum. Both paintings can be dated around 1660/1661.

The Tropenmuseum painted version of View of Batavia, or rather to a part of the town centre as it looked at the outset of the long term of office of Governor-General Joan Maetsuycker. Imagining ourselves to be at a vantage-point on the west side (at left) of the Kali Besar (big river), we look out over the fish market and the majestic castle behind it, the VOC's Asian stronghold and the centre from which the Governor and his servants controlled their extensive area of commerce. So as to reinforce the panoramic effect the painter pictures the river from an oblique angle and uses the row of Chinese houses bordering the market at the left to set off the scene. Together with the lofty coconut trees, they stretch the work's diagonal composition and three-dimensionality. We can perceive, between the double line of trees in the distance and across a narrow canal flowing into the river, the smithy at left with its high smoking chimney. Now proceed to the right side along the horizontal line of the castle in the splendid late afternoon light, and the first thing you see is a vista of the background sea, and the second is a big white building, a warehouse. In front of this is the building of the Council of Justice with its indispensable penitentiary, gallows and whipping post. To the centre, on the same side (the east side) of the river, one sees the shipwrights busily working in the sheds.

We see European men in black costume with white jabots (you will search in vain for European women since their slaves go to the market for them), Eurasian in typically colourful garments, Chinese (they made up the majority of the Batavian population), one Japanese (the man in the flowing blue dress and the black hat on the right), inhabitants of various parts of the Archipelago, the Southeast Asian mainland and Arabia. A heterogeneous group of people of various ranks and standing, most of which appear to be occupied with matters other than the purchase of fish. Fruits and vegetables are for sale here as well. In the far left-hand portion of the painting, two Ambonese men perform their traditional battle dance, the cakalele, while others enjoy themselves playing a form of soccer (sepak raga). Behind the players are several spectators, for instance a member of a chaingang (with white headdress and loincloth), led by an overseer. Meanwhile, fish is being purchased here and there. The Chinese behind his stall tries to sell shark's flesh to a soldier, while a young boy brings in a basket of fish that has just arrived on a little boat. On the foreground we also see a married couple, walking in the shade of a parasol, held up by their servant. The man wears a fine European costume, while his wife, a mestiza, is clad in baju and sarong. Over her left shoulder we see a toka, worn by all mestiza ladies. The man sitting on the little overturned boat at bottom right, inscribed 'De Markt van Batavia' (i.e. Batavia Market); has withdrawn from the hustle and bustle, preferring to be a quiet observer, is maybe the painter himself. Now let us see what is happening across the river. We can only guess what is taking place behind those thick castle walls. But Beeckman clearly shows that the lives of the Governor and his staff were not confined to stuffy council chambers, offices and houses. We see, past the castle bridge, a long line of horsemen and the carriage of the Governor-General riding slowly in the direction of the town hall (which is outside the picture). A mounted trumpeter leads the cavalcade. A camel which in reality would not have been allowed to roam about outside the menagerie in this way provides an exotic element. So do two elephants, standing beside the road.

This painting showed the directors of the VOC, most of whom had never visited Asia, a view of their headquarters oversee.
Joko Widodo SBY Transition Discussion.jpg
Indonesia's 6th president Susilo Bambang Yudhoyono and 7th president-elect Joko Widodo meeting to discuss the transition of power in Laguna Resort and Spa, Nusa Dua, Bali, 27/8/2014
Soekarno 1959.jpg
Sukarno, pierwszy prezydent Indonezji
JalanJenderalSudirmanJakarta.jpg
Autor: Sanko, Licencja: CC BY-SA 3.0
A view of Jalan Jenderal Sudirman, Jakarta
Masjid Agung Demak.jpg
Autor: Hastosuprayogo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Demak Great Mosque
Borobudur on Vesak Day 2011.jpg
Autor: pwbaker, Licencja: CC BY 2.0
Borobudur on Vesak Day 2011
Sisi Refleksi.jpg
Autor: Anggita Gloria, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wayang is a traditional puppet show from Indonesia. The word ‘wayang’ predictably came from the word ‘wewayangan’ which means shadows. This prediction fit to the fact that in every performance of leather puppet, is using kelir (thin fabric), as a border between the puppeteer (dalang) who play the puppets and the audience. Audiences only watch the puppets movements through the shadows in the kelir.
SOTO FOOD.jpg
Indonesian Food. picture taken by self (User:Merbabu)
Prambanan Java243.jpg
Autor: Arabsalam, Licencja: CC BY-SA 4.0
Prambanan mit Merapi im Hintergrund
National emblem of Indonesia Garuda Pancasila.svg
State emblem of Indonesia is called Garuda Pancasila. The main part of the coat of arms is the golden mythical bird Garuda with a shield on its chest and a scroll gripped by its leg bears the national motto: "Bhinneka Tunggal Ika", roughly means "Unity in Diversity". The shield's five emblems represent Pancasila, the five principles of Indonesia's national philosophy. The numbers of feathers was meant to symbolize the date of Indonesian Proclamation of Independence; 17 feathers on each wings, 8 tail feathers, 19 upper tail feathers (under the shield, above the tail), and 45 neck feathers; all symbolize 17-8-1945; 17th August 1945. Garuda Pancasila was designed by Sultan Hamid II of Pontianak, and was adopted as national coat of arms on February 11, 1950.
Komodo dragon at Komodo National Park.jpg
Autor: Adhi Rachdian from Indonesia, Licencja: CC BY 2.0
Komodo dragon at Komodo National Park, Indonesia
President visiting the new capital.jpg
President of Indonesia, Joko Widodo, and the Governor of East Kalimantan visiting the location of Indonesia's future capital city, Nusantara.
Joko Widodo and Mahathir Mohamad in Putrajaya, 2019.jpg
Presiden Joko Widodo dan Ibu Negara Iriana Joko Widodo disambut upacara resmi di Dataran Perdana, Putrajaya, Malaysia, pada Jumat, 9 Agustus 2019. Usai upacara, Presiden mengadakan pertemuan dengan Perdana Menteri Malaysia Mahathir Mohamad di Perdana Putra Building, pada kesempatan yang berbeda Ibu Negara Iriana beserta Tun Siti Hasmah mengikuti spouse program.
Man of the woods.JPG
(c) Dave59 z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
dave 59 took it myself at the Orang rehabilitation centre, Buket Lawang ,Sumatra.
Gunung Palung Jungle.jpg
Autor: Tom from the Netherlands, Licencja: CC BY-SA 2.0
Gunung Palung Jungle, Kalimantan, Indonesia
Traditional Toraja House.JPG
Autor: 22Kartika, Licencja: CC BY-SA 3.0
Traditional Toraja House in Kete Kesu Village, Tana Toraja - South Sulawesi, Indonesia (2011).
Célèbes 6543a.jpg
Autor: http://veton.picq.fr, Licencja: CC BY-SA 3.0
Young Torajan girls welcoming guests to a wedding on the island of Sulawesy
Barapen Ceremony Baliem Valley.jpg
Autor: Paul from Working and living in Jayapura (Papua Province) and Jakarta, Indonesia, Licencja: CC BY 2.0
Barapen Ceremony, Baliem Valley, Papua
Bevölkerungspyramide Indonesien 2016.png
A population pyramid illustrates the age and sex structure of a country's population and may provide insights about political and social stability, as well as economic development. The population is distributed along the horizontal axis, with males shown on the left and females on the right. The male and female populations are broken down into 5-year age groups represented as horizontal bars along the vertical axis, with the youngest age groups at the bottom and the oldest at the top. The shape of the population pyramid gradually evolves over time based on fertility, mortality, and international migration trends.
Building in Keraton Kasepuhan.jpg
Autor: Midori, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Building inside Kraton of Kasepuhan complex, Cirebon, Indonesia
Garuda-2014.jpg
Indonesians stand and sing their national anthem at the inauguration of President-elect Joko Widodo in Jakarta, Indonesia, on October 20, 2014.
Map indonesia volcanoes.gif
Major volcanoes of Indonesia, with eruptions since 1900 AD
A group of children wearing scout uniform in Bali; August 2010.jpg
Autor: Mark Fischer, Licencja: CC BY-SA 2.0
A group of school children in Bali, Indonesia, wearing scout uniform walking home from school.
Retno Marsudi.jpg
Retno Marsudi, foreign minister of Indonesia