Inflacja popytowa

Inflacja popytowa – zjawisko wzrostu przeciętnego poziomu cen w gospodarce spowodowane wzrostem popytu. Przyczynami inflacji popytowej może być ekspansywna polityka monetarna banku centralnego, utrzymujący się deficyt budżetowy państwa i jego finansowanie drukiem „pustego pieniądza”. Wyróżnia się dwa szczególne typy inflacji popytowej: inflację pieniężną i strukturalną.

Inflacja pieniężna

Jest skutkiem naruszenia równowagi monetarnej, co wynika np. z nadmiaru pieniądza w obiegu albo przyspieszenia tempa jego cyrkulacji. W ramach inflacji pieniężnej wyróżnia się inflację budżetową (skarbową, emisyjną lub rządową) oraz kredytową.

Przyczyną inflacji budżetowej jest deficyt budżetowy (wydatki rządowe przewyższające dochody), o ile jest on finansowany za pomocą monetyzacji (kreacji pieniądza bez pokrycia w towarach i usługach). Za neutralne przyjmuje się finansowanie deficytu budżetowego przez zaciąganie pożyczek na rynku finansowym, pod warunkiem nieposiadania przez banki komercyjne wolnych rezerw gotówkowych lub utrzymywania stałej ich stopy w relacji do depozytu.

Inflacja kredytowa spowodowana jest przez nadmierną ekspansję kredytową, co prowadzi do wzrostu ilości pieniądza w obiegu, a w efekcie do wzrostu popytu globalnego. Przykładem inflacji kredytowej jest inflacja mająca miejsce w Stanach Zjednoczonych w 1929 roku. Głównym przeznaczeniem nadmiernie zaciąganych wówczas kredytów były inwestycje giełdowe, co szybko doprowadziło do załamania się cen akcji.

Inflacja strukturalna

Pojawia się, gdy producenci nie są w stanie dostosować struktury produkcji do zmian w strukturze popytu konsumentów, przedsiębiorstw i rządu.

Zobacz też

• inflacja kosztowa

Bibliografia

• Nicola Acocella: Zasady polityki gospodarczej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
• Zofia Dach, Bogumiła Szopa: Podstawy makroekonomii. Kraków: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, 2004.