Informatyka techniczna

Informatyka techniczna – dawniej dział informatyki związany z obliczeniami inżynieryjno-technicznymi (ang. technical computing[1][2]), obecnie po zmianach wprowadzonych przez nową klasyfikację dziedzin i dyscyplin w roku 2018[3], znacznie szersze pojęcie, wykraczające poza termin angielski, jako składowa dyscypliny "informatyka techniczna i telekomunikacja" z dziedziny nauk inżynieryjno-technicznych. Dyscyplina "informatyka techniczna i telekomunikacja" jest powiązana z szeregiem kierunków studiów technicznych, w tym z kierunkami bezpośrednio kształcącymi w informatyce technicznej[4]. Po poszerzeniu zakresu pojęciowego informatyki technicznej, przy braku polskiej tradycji stosowania tego określenia, pojawiły się propozycje utożsamienia jej z dziedziną technologii informatycznych (lub technologii informacyjnych, ang. information technology).

Etymologia

W sierpniu 2005 grupa organizacji wokól ACM zaproponowała nazwę ogólnego programu nauczania computing, w którym wyróżniono pięć podstawowych specjalności[5]: computer engineering (CE), computer science (CS), information systems (IS), information technology (IT), software engineering (SE). W grudniu 2017 podobna grupa organizacji[6] zdefiniowała zakres specjalizacji information technology jako:

naukę o systematycznym podejściu do wybierania, rozwijania, stosowania, integrowania i bezpiecznym administrowaniu technikami informatycznymi w celu umożliwienia użytkownikom realizacji ich celów osobistych, organizacyjnych i społecznych.

W 2018 w Polsce zmieniono klasyfikację dziedzin i dyscyplin. Ustalono dyscyplinę w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych – informatyka techniczna i telekomunikacja. Celem zmiany było wprowadzenie dyscypliny informatycznej w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych, w odróżnieniu od dyscypliny Informatyka, która została przyporządkowana dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, oraz połączenie jej z telekomunikacją. Powstała w efekcie dyscyplina obejmuje bardzo szeroki zakres, łączący w sobie praktycznie wszystkie z pięciu specjalności informatycznych wymienionych we wzmiankowanym wyżej dokumencie ACM: od inżynierii komputerowej (CE), poprzez inżynierię oprogramowania (SE), aż do nauk dotyczących technologii informacyjnych (IT) oraz systemów informacyjnych (IS), z relatywnie najmniejszym udziałem zorientowanej na teorię informatyki (czystej) (CS). Do dyscypliny informatyka techniczna i telekomunikacja przyporządkowane zostały wszystkie kierunki informatyczne kształcące inżynierów, a więc w większości kierunki prowadzone na uczelniach technicznych. W efekcie tych zmian dyscyplina informatyka techniczna została powiązana z szeregiem kierunków studiów, od klasycznych: Informatyki i Informatyki Stosowanej, poprzez wiele innych związanych z różnymi specjalnościami informatycznymi, aż do kierunków bezpośrednio związanych z telekomunikacją, takich jak np. Teleinformatyka.

Badania i przedmioty informatyki technicznej

Zakres badań oraz zakres nauczania informatyki technicznej jest znacznie szerszy niż zawarty w specjalizacji technologii informacyjnych (information technology), obejmując całość obecnych osiągnięć praktycznych informatyki z uzupełnieniem podstaw teoretycznych. Tym samym konieczne jest wybranie podzbioru tej wiedzy w określonej specjalności, dowolnie sformułowanych. Pośród znajdujących się poza obszarem technologii informacyjnych, wyróżniane są trzy podstawowe[6]:

  • Inżynieria komputerowa (ang. computer engineering) – specjalność informatyki technicznej, zajmująca się architekturą, projektowaniem i działaniem systemów komputerowych, w tym projektowaniem, wytwarzaniem, integracją i eksploatacją sprzętu cyfrowego w sieciach komputerowych oraz internetowych. Również projektowanie sprzętu sterowników dla systemów wbudowanych do automatyzacji procesów oraz zarządzanych przez internet (internet rzeczy IoT) wraz z odpowiednim oprogramowaniem podstawowym.
  • Inżynieria oprogramowania (ang. software engineering) – specjalność informatyki technicznej stosująca podejście inżynierskie do tworzenia oprogramowania: od analizy i określenia wymagań, przez projektowanie i wdrożenie, aż do ewolucji gotowego oprogramowania.
  • Systemy informacyjne (ang. information systems) – specjalność informatyki technicznej ukierunkowana na przetwarzanie, za pomocą procedur i modeli, informacji wejściowych w wyjściowe, w tym projektowanie, realizację i eksploatację baz danych z przetwarzaniem informacji. Obecnie również przetwarzanie i analiza gigadanych (Big Data) oraz nauka o danych (danologia).

Przypisy

  1. ↑ Technical computing - HandWiki, handwiki.org [dostęp 2021-05-01].
  2. ↑ Introduction to Scientific and Technical Computing, Routledge & CRC Press [dostęp 2021-05-01] (ang.).
  3. ↑ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1818) zastąpione przez rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 października 2022 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2202).
  4. ↑ INFORMATYKA TECHNICZNA studia | Kraków 19 uczelni - rekrutacja 2021 | wymagania i opinie, otouczelnie.pl [dostęp 2021-05-01] (pol.).
  5. ↑ The Joint Task Force for Computing Curricula 2005, Computing Curricula 2005, The Association for Computing Machinery (ACM) The Association for Information Systems (AIS) The Computer Society (IEEE-CS), 2005 (ang.).
  6. ↑ a b The Joint Task Force for Computing Curricula 2017, Computing Curricula 2017, The Association for Computing Machinery (ACM) The Association for Information Systems (AIS) The Computer Society (IEEE-CS), 2017 (ang.).