Ingrid Bergman
Bergman w 1944 roku | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód | |
Współmałżonek | Lars Schmidt (1958–1976) |
Lata aktywności | 1932–1982 |
Strona internetowa |
Ingrid Bergman (ur. 29 sierpnia 1915 w Sztokholmie, zm. 29 sierpnia 1982 w Londynie) – szwedzka aktorka filmowa i teatralna. Jedna z największych gwiazd „Złotej Ery Hollywood”. American Film Institute umieścił ją na czwartym miejscu na liście największych aktorek wszech czasów (The 50 Greatest American Screen Legends)[1].
Życiorys
Urodziła się w Sztokholmie w 1915. Początkowo grywała tylko niewielkie role w szwedzkich filmach. Przełomem w jej karierze okazał się film Intermezzo, w którym zagrała pianistkę zakochaną w starszym, żonatym skrzypku. Rolą tą zwróciła na siebie uwagę Davida O. Selznicka, amerykańskiego producenta, który postanowił zrobić remake tego filmu i w tym celu zaprosił Ingrid do Hollywood. Film odniósł sukces, a Bergman podpisała siedmioletni kontrakt z Selznickiem.
Zagrała w wielu dobrych filmach – wystarczy wymienić chociażby takie tytuły, jak Dr Jekyll i Mr Hyde, Komu bije dzwon czy Joanna d’Arc. Najsłynniejszym dziełem z udziałem Ingrid Bergman jest niewątpliwie Casablanca (1942) – dramat, w którym partnerował jej Humphrey Bogart.
Amerykańska Akademia Filmowa przyznała Ingrid Oscary za role w filmach: Gasnący płomień, Anastazja i Morderstwo w Orient Expresie. Jej ostatnią rolą była postać izraelskiej premier, Goldy Meir, w miniserialu telewizyjnym A Woman Called Golda (1982), za którą otrzymała nagrodę Emmy.
Życie osobiste aktorki było dość burzliwe. W 1949 opuściła męża, lekarza Petera Lindstroma, z którym miała córkę, aby związać się z włoskim reżyserem Roberto Rossellinim. Miała z nim dzieci: Robertina, Isottę i Isabellę. Bergman grała w filmach Rosselliniego. Po dziewięciu latach wspólnego życia Ingrid i Roberto rozstali się. Aktorka poślubiła producenta teatralnego Larsa Schmidta, z którym rozwiodła się w 1975.
Ingrid Bergman zmarła w dniu swoich urodzin, w wieku 67 lat, po długotrwałej walce z rakiem. Jej prochy rozsypano nad szwedzkim wybrzeżem. Część jej prochów spoczywa na najstarszym sztokholmskim cmentarzu Norra begravningsplatsen, gdzie na jej grobie umieszczona jest tablica pamiątkowa.
Kariera
Zamarzyła o aktorstwie po tym, jak wzięła udział w filmie Landskamp jako statystka. Ingrid została uczennicą prestiżowej szkoły Swedish Royal Theatre, ale stwierdziła, że teatr jej nie pociąga.
W 1935 po raz pierwszy zagrała małą rólkę. W 1936 wcieliła się w Anitę Hoffman w filmie Intermezzo. Szczęśliwie dla niej wielki producent David O. Selznick, autor sukcesów wielu hollywoodzkich gwiazd, obejrzał film i postanowił zrealizować jego amerykańską wersję z Ingrid Bergman w roli głównej. W 1939 doszło do produkcji Intermezzo w Hollywood. Potem aktorka pojechała do Szwecji, gdzie zagrała w dwóch filmach, i wróciła do USA, by pojawić się w trzech dobrze odebranych obrazach. W 1941 otrzymała propozycję zagrania głównej roli kobiecej u boku Humphreya Bogarta w filmie Casablanca.
W 1943 pojawiła się w głównej roli w filmie Komu bije dzwon na podstawie powieści Hemingwaya. Otrzymała za nią pierwszą nominację do Oscara. Rok później wcieliła się w Paulę Alquist w Gasnącym płomieniu i za tę kreację otrzymała nagrodę Akademii Filmowej. Trzecią nominację przyniosła jej rola siostry Benedyktyny w Dzwonach Najświętszej Marii Panny. Rola Joanny d’Arc zaowocowała nominacją numer 4.
W 1949 roku Ingrid kręciła we Włoszech film Stromboli w reżyserii Roberta Rosselliniego, z którym wkrótce się związała. Podczas pobytu we Włoszech nakręciła kilka filmów.
Do Hollywood wróciła obrazem Anastazja (1956), za rolę w którym uhonorowano ją drugim Oscarem. W 1974 zagrała w Morderstwie w Orient Expressie, co z kolei zaowocowało trzecią statuetką w jej karierze. Ostatnią nominację przyniósł jej film Jesienna sonata (1978). Uważała, że była to jej najlepsza rola.
Przewodniczyła obradom jury konkursu głównego na 26. MFF w Cannes (1973).
Jej ostatnim triumfem był serial Kobieta o imieniu Golda z 1982, w którym za rolę Goldy Meir przyznano jej nagrodę Emmy. Jednak Ingrid tego nie doczekała. Zmarła w 67. rocznicę urodzin na raka piersi.
Ma także swoją gwiazdę na hollywoodzkim Walk of Fame przy 6759 Hollywood Blvd.
Napisała również autobiografię My story, która stała się bestsellerem.
Filmografia
- Filmy fabularne
- 1932: Landskamp jako dziewczyna stojąca w kolejce (niewymieniona w czołówce)
- 1935: Munkbrogreven jako Elsa Edlund
- 1935: Bränningar jako Karin Ingman
- 1935: Swedenhielms jako Astrid
- 1935: Noce Walpurgii (Valborgsmässoafton) jako Lena Bergström, sekretarka Johana
- 1936: Intermezzo jako Anita Hoffman
- 1936: Po słonecznej stronie (Pa solsidan) jako Eva Bergh
- 1938: Nasza czwórka (Die Vier Gesellen) jako Marianne
- 1938: Dollar jako Julia Balzar
- 1938: En Kvinnas ansikte jako Anna Holm / Panna Paulsson
- 1939: Samotna noc (En enda natt) jako Eva Beckman
- 1939: Intermezzo: A Love Story jako Anita Hoffman
- 1940: Juninatten jako Kerstin Norbäck/Sara Nordana
- 1941: Doktor Jekyll i pan Hyde (Dr. Jekyll and Mr. Hyde) jako Iva
- 1941: Adam Had Four Sons jako Emilie Gallatin
- 1941: Rage in Heaven jako Stella Bergen
- 1942: Casablanca jako Ilsa Lund Laszlo
- 1943: Komu bije dzwon (For Whom the Bell Tolls) jako Maria
- 1944: Gasnący płomień (Gaslight) jako Paula Alquist
- 1945: Saratoga Trunk jako Clio Dulaine
- 1945: Urzeczona (Spellbound) jako Constance Peterson
- 1945: Dzwony Najświętszej Marii Panny (The Bells of St. Mary’s) jako siostra Benedict
- 1946: Osławiona (Notorious) jako Alicia Huberman
- 1946: American Creed
- 1948: Łuk triumfalny (Arch of Triumph) jako Joan Madou
- 1948: Joanna d’Arc (Joan of Arc) jako Joanna d’Arc
- 1949: Pod znakiem Koziorożca (Under Capricorn) jako lady Henrietta Flusky
- 1950: Stromboli, ziemia bogów (Stromboli) jako Karin
- 1952: Europa '51 jako Irene Girard
- 1953: Podróż do Włoch (Viaggio in Italia) jako Katherine Joyce
- 1954: Strach (La Paura) jako Irene Wagner
- 1954: Joanna d’Arc na stosie (Giovanna d’Arco al rogo) jako Joanna d’Arc
- 1956: Anastazja (Anastasia) jako Anastasia
- 1956: Helena i mężczyźni (Eléna et les hommes) jako Helena Sokorowska
- 1958: Niedyskrecja (Indiscreet) jako Anne Kalman
- 1958: Gospoda Szóstego Dobrodziejstwa (The Inn of the sixth happiness) jako Gladys Aylward
- 1959: The Turn of the Screw jako Governess
- 1961: 24 godziny z życia kobiety (Twenty-Four Hours in a Woman's Life) jako Clare Lester
- 1961: Żegnaj ponownie (Goodbye Again) jako Paula
- 1961: Auguste jako Epizod (niewymieniona w czołówce)
- 1963: Hedda Gabler jako Hedda Gabler
- 1964: Żółty Rolls-Royce (The Yellow Rolls-Royce) jako Gerda Millett
- 1964: Wizyta starszej pani (The Visit) jako Karla Zachanassian
- 1966: The Human Voice
- 1967: Stymulacja (Stimulantia) jako Mathilde Hartman
- 1969: Kwiat kaktusa (Cactus Flower) jako Stephanie Dickinson
- 1970: Spacerując w wiosennym deszczu (A Walk in the Spring Rain) jako Libby Meredith
- 1973: From the Mixed-Up Files of Mrs. Basil E. Frankweiler jako pani Frankweiler
- 1974: Morderstwo w Orient Expressie (Murder on the Orient Express) jako Greta Ohlsson
- 1976: Kwestia czasu (A Matter of Time) jako hrabina Sanziani
- 1978: Jesienna sonata (Höstsonaten) jako Charlotte
- 1982: A Woman Called Golda jako Golda Meir
- Seriale telewizyjne
- 1959: Startime jako Guwernantka
Nagrody
- Nagroda Akademii Filmowej
- Złoty Glob
- Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym: 1957 Anastazja
- 1946 Dzwony Najświętszej Marii Panny
- 1945 Gasnący płomień
- Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym: 1983 A Woman Called Golda
- Nagroda BAFTA Najlepsza aktorka drugoplanowa: 1975 Morderstwo w Orient Expressie
- Nagroda Emmy
- Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym: 1982 A Woman Called Golda
- 1960 The Turn of the Screw
- Cezar 1976 Cezar Honorowy
- Nagroda Tony Najlepsza aktorka w sztuce: 1947 Joan of Lorraine
Zobacz też
Przypisy
- ↑ AFI's 100 YEARS...100 STARS (ang.). American Film Institute. [dostęp 2018-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-25)].
Bibliografia
- Ingrid Bergman , Ingrid Bergman: My Story, Alan Burgess, New York: Delacorte Press, 1980, ISBN 0-440-03299-7, OCLC 6356127 .
- Charlotte Chandler , Ingrid: Ingrid Bergman, A Personal Biography, New York: Simon & Schuster, 2007, ISBN 0-7432-9421-1, OCLC 74966691 .
- Laurence Leamer, As Time Goes By: The Life of Ingrid Bergman, New York: Harper & Row (1986), ISBN 0-06-015485-3
Linki zewnętrzne
- Ingrid Bergman w bazie IMDb (ang.)
- Ingrid Bergman w bazie Filmweb
- Ingrid Bergman w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000 0001 1028 7904
- VIAF: 68925401
- LCCN: n50007485
- GND: 118509527
- NDL: 00433022
- LIBRIS: sq466wwb20pqspz
- BnF: 11891426k
- SUDOC: 026720906
- SBN: CFIV002132
- NLA: 35190198
- NKC: jn20000700155
- BNE: XX905978
- NTA: 068851952
- BIBSYS: 90063742
- CiNii: DA02637166
- Open Library: OL1235607A
- PLWABN: 9810560267705606
- NUKAT: n00094311
- J9U: 987007311947305171
- PTBNP: 13051
- CANTIC: a11683971
- LNB: 000067956
- CONOR: 47032419
- BLBNB: 000612989
- KRNLK: KAC2018H6041
- LIH: LNB:V*175574;=BP
- WorldCat: lccn-n50007485
Media użyte na tej stronie
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Signature of actress Ingrid Bergman
This screenshot shows Ingrid Bergman in a confrontational scene with Humphrey Bogart.
Press release publicity photo of Ingrid Bergman for film Gaslight (1944). Cropped from original upload of File:Ingrid Bergman - Gaslight 44.jpg ([1]). A few minor blemishes have been removed, but otherwise the image is unchanged from the original.
Autor: Mariusz Paździora, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica pamiątkowa na domu na wyspie Stromboli, w którym mieszkali Ingrid Bergman i Roberto Rossellini podczas kręcenia filmu "Stromboli, ziemia Boga", 1949
Autor: Mariusz Paździora, Licencja: CC BY-SA 3.0
Wyspa Stromboli, dom w którym mieszkała Ingrid Bergman podczas kręcenia filmu "Stromboli, ziemia Boga" w 1949 r.
This screenshot shows Ingrid Bergman being gaslighted.
This screenshot shows Ingrid Bergman looking up at Hyde.
Excerpt from the Pin-up photo of Ingrid Bergman for the March 16, 1945 issue of Yank, the Army Weekly, a weekly U.S. Army magazine fully staffed by enlisted men.
This screenshot shows Ingrid Bergman at a large party.