Inhalatorium w Szczawnicy

Sanatorium „Inhalatorium” w Szczawnicy
Symbol zabytku nr rej. A-666 z 18 grudnia 1992 [A-1063/M]
Ilustracja
Widok od frontu
Państwo Polska
MiejscowośćSzczawnica
Adresul. Park Górny 2,
34-460 Szczawnica
Typ budynkusanatorium
ArchitektStanisław Dziewolski
InwestorAdam Stadnicki
Kondygnacje3
Rozpoczęcie budowy1934
Ukończenie budowy1936
Pierwszy właścicielAdam Stadnicki
Położenie na mapie Szczawnicy
Mapa konturowa Szczawnicy, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, sanatorium Inhalatorium”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, sanatorium Inhalatorium”
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego
Mapa konturowa powiatu nowotarskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, sanatorium Inhalatorium”
Położenie na mapie gminy Szczawnica
Mapa konturowa gminy Szczawnica, po lewej znajduje się punkt z opisem „Szczawnica, sanatorium Inhalatorium”
Ziemia49°25′40,5″N 20°29′16,1″E/49,427917 20,487806

Sanatorium „Inhalatorium” w Szczawnicy – zabytkowe sanatorium w Parku Górnym w Szczawnicy[1].

Historia

Sanatorium „Inhalatorium” zostało wybudowane z funduszy właściciela uzdrowiska Adama Stadnickiego w latach 1934–1936, gdy wrócił z podróży po europejskich kurortach, w których zapoznawał się z nowoczesnymi technikami leczenia. Autorem projektu był Stanisław Dziewolski ze starej rodziny Dziewolskich, właścicieli sąsiedniego Krościenka nad Dunajcem. Sanatorium posiadało wtedy bardzo nowoczesne wyposażenie: zakupiono doń pierwsze w Polsce komory pneumatyczne (w których leczono pod zwiększonym ciśnieniem)[2], a urządzenia inhalacyjne zostały nabyte w niemieckiej firmie „Inhabad” z Berlina. Meble do pokoi zamówiono w warszawskiej pracowni „Jarnuszkiewicz i spółka” oraz w stolarniach w Nawojowej. Instalacja wodociągowa była wykonana przez firmę z Rabki „Kumer i Torba”.

W głównym hallu sanatorium wmurowano tablicę o treści: „Społeczeństwu szukającemu zdrowia, oddaję ten gmach do użytku, wzniesiony własnym trudem i wysiłkiem. Adam Stadnicki, 1936”.

W czasie okupacji niemieckiej na strychu sanatorium urządzono tajny skład broni i amunicji. W obawie przed utratą majątku sanatorium w związku ze spodziewanym wysadzeniem budynku przez Niemców pod koniec wojny pracownicy ukryli większość jego wyposażenia.

W 1948 roku sanatorium zostało upaństwowione. W 2005 roku zreprywatyzowane i obecnie jest w dyspozycji Przedsiębiorstwa „Uzdrowisko Szczawnica” SA kontrolowanego przez część spadkobierców Adama Stadnickiego.

  • Widok od strony wschodniej
  • Widok od ul. Zdrojowej
  • Widok od strony południowej
  • Inhalatorium około 1939

Przypisy

  1. ↑ Barbara Alina Węglarz: Spacerkiem po starej Szczawnicy i Rusi Szlachtowskiej. Wyd. 3. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2011, s. 163. ISBN 978-83-62460-17-5.
  2. ↑ Barbara Alina Węglarz, op. cit., str. 35–36

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Szczawnica. Inhalatorium. 1939 (72654672).jpg
Tytuł: Szczawnica. Inhalatorium.
Adres wydawniczy: [Kraków] : ASiSK, 1939 ([miejsce nieznane : drukarz nieznany])
Gatunek: pocztówka
Forma i typ: pocztówki
Opis fizyczny: [1] karta : ilustracja ; 9x14 cm
Na rewersie: Déposé 1939. Nr 5. Nazwa wydawcy ze znaku firmowego.
Szczawnica location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map