Inskrypcja na dzwonie pagody Szwezigon

Inskrypcja na dzwonie pagody Szwezigon

Autor	król Bayinnaung
Tematyka	Historia
Typ utworu	Kronika
Wydanie oryginalne
Język	birmański, moński, pali
Data wydania	23 maja 1557
Pierwsze wydanie polskie
Przekład	Than Tun na angielski Chit Thein z mońskiego na birmański

Inskrypcja na dzwonie pagody Szwezigon (ရွှေစည်းခုံဘုရား ခေါင်းလောင်းစာ) – wielojęzyczna inskrypcja umieszczona na dzwonie ufundowanym przez króla Bayinnaunga z Taungngu i znajdującym się na terenie pagody Szwezigon w Paganie w Mjanmie (Birmie). Zapisana w językach birmańskim, mońskim i palijskim inskrypcja wymienia najważniejsze wydarzenia pierwszych sześciu lat panowania Bayinnaunga. Jest to jedyny współczesny tekst birmański nazywający króla „Zdobywcą Dziesięciu Stron Świata”, pod którym to imieniem był on szeroko znany w literaturze mońskiej i tajskiej^[1].

W 2017 roku inskrypcja została wpisana na listę UNESCO Pamięć Świata^[2].

Streszczenie

Inskrypcja zawiera 43 linie tekstu birmańskiego, 35 linii tekstu mońskiego oraz 5 linii tekstu palijskiego. Przedstawia ona poprawne tytuły królewskie króla i pierwszej królowej, jako odpowiednio Sri Parama Maha Dhamma Raja oraz Sri Agga Maha Dhamma Raja Devi. Najważniejsze wydarzenia zapisane w inskrypcji to^[1]:

1. Zdobycie Taungngu 11 stycznia 1551
2. Zdobycie Pyain 30 sierpnia 1551
3. Zdobycie Pegu 12 marca 1552
4. Poświęcenie Dzwonu Sprawiedliwości powieszonego obok Pałacu Kanbawzathadi
5. Koronacja króla Bayinnaunga i jego głównej żony Atula Thiri 12 stycznia 1554
6. Zdobycie Ava 22 stycznia 1555
7. Wysłanie misji na Cejlon w celu promowania Buddyzmu Therawady
8. Przygotowanie kampanii mającej na celu podbój państw Szanów po zachodniej stronie rzeki Saluin od 9 listopada 1556 do 8 stycznia 1557
9. Zdobycie Mong Mit i Thipaw 25 stycznia 1557
10. Poświęcenie pagod w Mong Mit i Thipaw 8 lutego 1557
11. Zdobycie Mohnyin 6 marca 1557
12. Zdobycie Mogaung 11 marca 1557
13. Zakazanie grzebania niewolników i niewolnic podczas pogrzebów wodzów Szanów
14. Opuszczenie Mong Kawng 9 kwietnia 1557
15. Pozłocenie pagody Szwezigon od podstawy do wierzchołka
16. Poświęcenie odlanego z miedzi Dzwonu Pagody Szwezigon ważącego 2100 peittha (czyli 3423 kg) 23 maja 1557
17. Modlitwa o osiągnięcie doskonałego oświecenia i określenie siebie „Zdobywcą Dziesięciu Stron Świata”

Publikacje drukowane

Pełny angielski przekład inskrypcji opublikowano w czasopiśmie Myanmar Historical Research Journal w grudniu 2001. Mońska część inskrypcji została przetłumaczona na język birmański przez Chit Theina, mońskiego uczonego z Wydziału Archeologii Birmy, a następnie dalej na język angielski przez Than Tuna^[3].

Przypisy

Bibliografia

• U Thaw Kaung: Aspects of Myanmar History and Culture. Rangun: Gangaw Myaing, 2010. (ang.).