Inspektorat Graniczny nr 15

Inspektorat Graniczny nr 15
Obwód Straży Granicznej „Chorzów”
Historia
Państwo II Rzeczpospolita
Sformowanie1928
Rozformowanie1939
Organizacja
DyslokacjaPiaśniki (do 1928)
Królewska Huta (do 1933)[1]
Wielkie Hajduki (do 1936)[1]
Chorzów, Dąbrowskiego 19
FormacjaStraż Graniczna
PodległośćŚląski Inspektorat Okręgowy SG
Śląsk Okręg SG
Komisja graniczna polsko-niemiecka
Straż Graniczna w 1930.jpg
Inspektorat Graniczny nr 15 Królewska Huta.jpg

Inspektorat Graniczny nr 15 – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku (Dz.U. z 1928 nr 37, poz. 349)[2], do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[3]. Rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawach organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski zatwierdził dyslokację, granice i strukturę inspektoratu granicznego nr 15 „Królewska Huta”[4].

Rozkazem nr 3 z 20 listopada 1933 roku w sprawach organizacyjnych', komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski przeniósł siedzibę inspektoratu do Wielkich Hajduk, ul. Dyrekcyjna 2[5]. Tym samym rozkazem utworzył placówkę I linii Brzozowice[6]. Rozkazem nr 3 z 23 czerwca 1934 roku w sprawach [...] tworzenia i zniesienia posterunków informacyjnych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski zmienił nazwę placówki „Bielszowice” na „Nowa Wieś”[7]. Rozkazem nr 4 z 17 grudnia 1934 roku w sprawach [...] zarządzeń organizacyjnych i zmian budżetowych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski wyłączył komisariat „Knurów” z Inspektoratu Granicznego „Wielkie Hajduki” i przydzielił do Inspektoratu Granicznego „Rybnik”[8]. Rozkazem nr 4 z 17 grudnia 1934 roku w sprawach [...] zarządzeń organizacyjnych i zmian budżetowych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski wyłączył komisariat „Tarnowski Góry” z Inspektoratu Granicznego „Częstochowa” i przydzielił do Inspektoratu Granicznego „Wielkie Hajduki”[8]. Rozkazem nr 1 z 27 marca 1936 roku w sprawach [...] zmian w niektórych inspektoratach okręgowych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski zmienił nazwę inspektoratu na „Chorzów” [9]. Rozkazem nr 2 z 30 listopada 1937 roku w sprawach [...] przeniesienia siedzib i likwidacji jednostek, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zniósł placówkę II linii „Miasteczko”[10]. Rozkazem nr 1 z 1 lipca 1938 roku w sprawach [...] organizacyjnych, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zniósł posterunek wywiadowczy „Bobrowniki”[11]. Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 roku w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski nakazał zmienić nazwę Inspektoratu Granicznego „Chorzów” na Obwód Straży Granicznej „Chorzów”[12]. Rozkazem nr 12 z 14 lipca 1939 roku w sprawie reorganizacji placówek II linii i posterunków wywiadowczych oraz obsady personalnej, komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma przemianował posterunek SG „Siemianowice” na placówki II linii[13].

Służba graniczna

Dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski swoim rozkazem nr 4 z 30 kwietnia 1928 roku w sprawach organizacji Śląskiego Inspektoratu Okręgowego określił granice inspektoratu granicznego: od północy: placówka Straży Granicznej „Sucha Góra” wyłącznie, od południa: placówka Straży Granicznej „Przyszowice” włącznie[4].

Sąsiednie inspektoraty:

Kierownicy/komendanci inspektoratu

stopieńimię i nazwiskookres pełnienia służbykolejne stanowisko
starszy komisarzEdward Stencel[14]V 1928[15] – 13 XI 1928do Dowództwa SG
starszy komisarzMetody Kalinowski[16]13 XI 1928 – 7 VI 1929kierownik IG „Lubliniec”
inspektorHenryk Marian Królikowski[17]7 VI 1929 – 26 XI 1930do Pomorskiego IO SG
inspektorBolesław Czajkowski[18][19]26 XI 1930[20] – 1 VIII 1934Kierownik IG „Wieleń”
nadkomisarzAdam Lubiński[19]20 VIII 1934 – był XI 1937[21]

Struktura organizacyjna

Organizacja inspektoratu w 1928[22]:

Organizacja inspektoratu w listopadzie 1929[23]:

  • komenda − Królewska Huta
  • 1/15 komisariat Straży Granicznej „Kamień”
  • 2/15 komisariat Straży Granicznej „Lipiny”
  • 3/15 komisariat Straży Granicznej „Bielszowice”
  • 4/15 komisariat Straży Granicznej „Knurów”

Przypisy

  1. ↑ a b Gulczyński 2011 ↓, wstęp.
  2. ↑ Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o Straży Granicznej Dz.U. z 1928 r. nr 37, poz. 349.
  3. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
  4. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 24.
  5. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 88.
  6. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 89.
  7. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 96.
  8. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 98.
  9. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 108.
  10. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 119.
  11. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 124.
  12. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 124-128.
  13. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 173.
  14. ↑ Kronika komisariatu „Lipiny” ↓, s. 6.
  15. ↑ Rozkazy KG SG ↓, s. 1928/54.
  16. ↑ Kronika komisariatu „Lipiny” ↓, s. 6 i 10.
  17. ↑ Kronika komisariatu „Lipiny” ↓, s. 9 i 17.
  18. ↑ Wykazy imienne Śl. IO ↓, s. 61.
  19. ↑ a b Kronika komisariatu „Lipiny” ↓, s. 35.
  20. ↑ Kronika komisariatu „Lipiny” ↓, s. 17.
  21. ↑ Wykazy imienne Śl. IO ↓, s. 337.
  22. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 25.
  23. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 59.

Bibliografia

Straż Graniczna (1928–1939)
Inspektoraty okręgowe
od 1938 okręgi SG
Inspektoraty graniczne
od 1938 obwody SG
Obwody SG
powstałe po 1938
Komisariaty SG
Placówki I linii
Placówki II linii

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Straż Graniczna w 1930.jpg
Rozmieszczenie Straży Granicznej w 1930 roku
Inspektorat Graniczny nr 15 Królewska Huta.jpg
Rozmieszczenie Inspektoratu Granicznego nr 15 Królewska Huta w 1930
Komisja graniczna polsko-niemiecka Inspektorat SG Królewska Huta NAC 1-G-6425.jpg
Mieszana komisja graniczna polsko-niemiecka na terenie Inspektoratu Straży Granicznej Królewska Huta; 1931-05-08. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji. Sygnatura: 1-G-6425