Inspektoraty okręgowe Straży Granicznej (1928–1939)

Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej – podstawowe ogniwo w hierarchii służbowej Straży Granicznej.

Historia

Inspektoraty Okręgowe były organem za pomocą którego Komenda Straży Granicznej sprawowała kierownictwo nad ochroną granic. Rozmieszczenie Inspektoratów Okręgowych było zależne od charakteru odcinka granicy i nasilenia przestępczości tak aby dowódca Inspektoratu Okręgowego był w stanie w sprawny sposób kierować podległymi mu jednostkami.

Na czele jednostki stał Inspektor okręgowy Straży Granicznej z reguły w stopniu majora. Miał on pełnię władzy rozkazodawczej i dyscyplinarnej w stosunku do podległych mu oficerów i szeregowych. Do pomocy miał Sztab Inspektoratu Okręgowego w składzie: 5 oficerów SG, 24 szeregowych SG i 5 pracowników cywilnych.

Inspektoraty Okręgowe otrzymywały nazwę od regionu na którym organizowały swoją działalność. Inspektoraty Okręgowe ochraniały odcinek graniczny od 350 km do 750 km. W ich skład wchodziło od trzech do pięciu Inspektoratów Granicznych.

W 1938 roku nastąpiła zmiana nazewnictwa. Od tej pory Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej nazywał się Komenda Okręgu Straży Granicznej.

W chwili powstania Straży Granicznej istniało 5 Inspektoratów Okręgowych (Nr 1 - Mazowiecki, Nr 2 - Pomorski, Nr 3 - Wielkopolski, Nr 4 - Śląski i Nr 5 - Małopolski). W 1934 roku z na miejsce Małopolskiego Inspektoratu utworzono dwa kolejne (Nr 5 - Zachodniomałopolski i Nr 6 - Wschodniomałopolski).

Inspektoraty okręgowe

• Mazowiecki Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej
• Pomorski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej
• Wielkopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej
• Śląski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej
• Małopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej
• Wschodniomałopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej
• Zachodniomałopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej

Bibliografia

• Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)
• Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.