Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Dyrektor | prof. dr hab. Marek Figlerowicz |
Adres | |
ul. Z. Noskowskiego 12/14 61-704 Poznań | |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
52°24′43″N 16°54′59″E/52,411944 16,916389 | |
Strona internetowa |
Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk (ICHB PAN) – jednostka naukowa Polskiej Akademii Nauk o statusie instytutu, z siedzibą w Poznaniu. Prowadzi badania interdyscyplinarne, łączące chemię i biologię i informatykę, zwłaszcza w obszarze kwasów nukleinowych i białek oraz ich elementów składowych (np. nukleozydów, nukleotydów i oligonukleotydów), które obejmują ich syntezę, badania strukturalne oraz biologiczne. Przy ICHB PAN afiliowane jest Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe (PCSS)[1].
Informacje ogólne
W ICHB PAN zatrudnionych jest ok. 650 osób, w przybliżeniu w połowie w PCSS i w połowie w części chemiczno-biologicznej. Wśród ponad stu pracowników naukowych 21 ma tytuł profesora, a 37 stopień doktora habilitowanego. Łącznie w badania naukowe jest zaangażowanych bezpośrednio ok. 200 osób. Przy ICHB PAN funkcjonuje studium doktoranckie, w którym w 2020 r. kształciło się ok. 100 doktorantów[1]. Ponadto ICHB PAN, razem z innymi instytutami PAN środowiska wielkopolskiego, uruchomił w 2019 r. Poznańską Szkołę Doktorską Instytutów Polskiej Akademii Nauk (PSD IPAN)[2].
ICHB PAN ma prawo nadawania stopni doktora i doktora habilitowanego w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych, w dyscyplinie nauki chemiczne i nauki biologiczne[1] (wcześniej uprawnienia te obejmowały dziedzinę nauk chemicznych w obszarze chemii i biochemii[3]). W kwietniu 2020 r. w ICHB PAN funkcjonowało 30 zakładów naukowych, 13 pracowni specjalistycznych i 1 zespół merytoryczny oraz PCSS. Poza laboratoriami badawczymi oraz pomieszczeniami PCSS, ICHB PAN posiada m.in. bibliotekę oraz centrum konferencyjne obejmujące aulę, dwie sale seminaryjne, hall i hotel[1].
Wybrane osiągnięcia
W roku 2011 ICHB PAN wraz z Wydziałem Biologii UAM utworzył Poznańskie Konsorcjum RNA[4], które w roku 2014 na okres 5 lat uzyskało status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego, nadawany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego[5].
Od 2017 r. ICHB PAN ma przyznaną najwyższą kategorię A+ jednostek naukowych w Polsce[6].
Do większych inicjatyw ICHB PAN należy Europejskie Centrum Bioinformatyki i Genomiki, utworzone wspólnie z Wydziałem Informatyki Politechniki Poznańskiej. Znalazło się ono na tzw. Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej. W ramach ECBiG w 2016 r. uruchomiono projekt Genomiczna Mapa Polski o finansowaniu ponad 100 mln zł, w znacznej części ze środków funduszy europejskich[7][8].
W 2020 r. ICHB PAN włączył się w walkę z pandemią COVID-19, wykonując testy na obecność wirusa SARS-CoV-2 dla obszaru Wielkopolski, a także opracowując własny test, oparty w całości o materiały produkowane w Polsce, znacznie tańszy od testów komercyjnych i dostępny na masową skalę[1][9][10][11].
Profil badawczy
- chemiczna synteza i stereochemia modyfikowanych nukleozydów, nukleotydów i oligonukleotydów,
- chemia organicznych związków fosforu,
- chemia, biologia molekularna i badania strukturalne RNA,
- mechanizmy rozpoznawania molekularnego, biblioteki oligonukleotydowe, mikromacierze,
- analiza konformacyjna białek i kwasów nukleinowych za pomocą krystalografii rentgenowskiej i wysokorozdzielczego NMR,
- genetyka molekularna oddziaływań roślina – mikroorganizm, transformacja komórek roślinnych obcym DNA, rośliny transgeniczne,
- biologia molekularna wirusów i onkogenów,
- modelowanie komputerowe i metody obliczeniowe w chemii i biologii molekularnej.
Samodzielni pracownicy naukowi
Aktualnie zatrudnieni
- Profesorowie tytularni: Paweł Bednarek, Jerzy Ciesiołka, Marek Figlerowicz, Zofia Gdaniec, Michał Jasiński, Mariusz Jaskólski, Elżbieta Kierzek, Ryszard Kierzek, Piotr Kozłowski, Mirosława Naskręt-Barciszewska, Wojciech Rypniewski, Marta Szachniuk, Jan Węglarz i Eliza Wyszko.
- Doktorzy habilitowani: Maciej Antczak, Dariusz Brzeziński, Krzysztof Brzeziński, Marcin Chmielewski, Rafał Ciosk, Mariola Dutkiewicz, Maciej Figiel, Agnieszka Fiszer, Małgorzata Giel-Pietraszuk, Mirosław Gilski, Kamilla Grzywacz, Luiza Handschuh, Paulina Jackowiak, Anna Jasińska, Agnieszka Kiliszek, Edyta Kościańska, Krzysztof Kurowski, Anna Kurzyńska-Kokorniak, Magdalena Łuczak, Takashi Miki, Marta Olejniczak, Tomasz Ostrowski, Katarzyna Pachulska-Wieczorek, Anna Pasternak, Katarzyna Rolle, Miłosz Ruszkowski, Agnieszka Rybarczyk, Michał Sobkowski, Agata Świątkowska, Aleksandra Świercz, Anna Urbanowicz, Barbara Uszczyńska-Ratajczak, Zbigniew Warkocki, Marzena Wojciechowska, Jan Wrzesiński i Agnieszka Żmieńko.
Byli pracownicy samodzielni
Prof. dr hab. Ryszard Adamiak[15], prof. dr hab. Jan Barciszewski[16], prof. dr hab. inż. Jacek Błażewicz[17], prof. dr hab. Jerzy Boryski[18], prof. dr hab. Maria Danuta Bratek-Wiewiórowska[19], prof. dr hab. inż. Grzegorz Bujacz[20], prof. dr hab. Józef Bujarski[21], prof. dr hab. Piotr Formanowicz[17], prof. dr hab. Bożenna Golankiewicz[22], dr hab. inż. Stefan Grocholewski[23], prof. dr hab. Krzysztof Gulewicz[24], prof. dr hab. Hieronim Jakubowski[25], prof. dr hab. Marta Kasprzak[26],prof. dr hab. Adam Kraszewski[27], dr hab. Karolina Krystkowiak, prof. dr hab. Włodzimierz Krzyżosiak[28], dr hab. Tadeusz Kuliński, prof. dr hab. Andrzej Legocki[29], dr hab. Piotr Łukasiak[17], prof. dr hab. Wojciech Markiewicz[30], dr hab. Michał Sikorski[31], prof. dr hab. Jacek Stawiński[27], prof. dr hab. Maciej Stobiecki[32], prof. dr hab. Tomasz Twardowski[33], prof. dr hab. Maciej Wiewiórowski, prof. dr hab. Przemysław Wojtaszek[34].
Historia
Instytut Chemii Bioorganicznej wywodzi się z powstałego w 1969 roku poznańskiego Zakładu Stereochemii Produktów Naturalnych Instytutu Chemii Organicznej PAN (IChO), kierowanego przez prof. Macieja Wiewiórowskiego. W roku 1974 zespół M. Wiewiórowskiego przeniósł się do budynków przy ul. Noskowskiego, a w 1980 roku przekształcił się w Zakład Chemii Bioorganicznej PAN, który w 1988 r. uzyskał status samodzielnego instytutu PAN. W pierwszej połowie lat 90. Instytut zyskał znaczne powierzchnie laboratoryjne i biurowe oraz szklarnię, stanowiące Ośrodek Nauki PAN w Poznaniu[35].
Kierownictwo
Dyrektorzy
Zakładem Chemii Bioorganicznej PAN, a następnie Instytutem Chemii Bioorganicznej PAN kierowali[35]:
- 1980–1988: prof. Maciej Wiewiórowski (założyciel i kierownik ZChB PAN do emerytury)
- 1988–2003: prof. Andrzej Legocki (pierwszy dyrektor ICHB PAN; kadencja zakończona przedterminowo w związku z nominacją na Prezesa Polskiej Akademii Nauk)
- 2003–2011: prof. Wojciech Markiewicz
- od 2011: prof. Marek Figlerowicz
Przewodniczący Rady Naukowej
Przewodniczący Rady Naukowej ZChB/ICHB PAN w kolejnych kadencjach[36]:
- 1984–1986: prof. Jerzy Wrobel
- 1987–1990: prof. Jerzy Pawełkiewicz
- 1991–1994: prof. Aleksander Zamojski
- 1995–1998: prof. Aleksander Zamojski
- 1999–2002: prof. Kazimierz Wierzchowski
- 2003–2006: prof. Kazimierz Wierzchowski
- 2007–2010: prof. Maciej Żylicz
- 2011–2014: prof. Andrzej Legocki
- 2015–2018: prof. Andrzej Legocki
- 2019–2022: prof. Andrzej Legocki
Zobacz też
- Centrum Badawcze Polskiego Internetu Optycznego
Przypisy
- ↑ a b c d e Strona domowa ICHB PAN. [dostęp 2020-04-24].
- ↑ Poznańska Szkoła Doktorska Instytutów Polskiej Akademii Nauk. [dostęp 2020-04-12].
- ↑ Strona domowa ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2019-08-04] .
- ↑ Poznańskie Konsorcjum RNA [dostęp 2020-04-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-17] .
- ↑ Krajowe Naukowe Ośrodki Wiodące: akcent na jakość!, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 14 maja 2014 [zarchiwizowane z adresu 2017-10-26] .
- ↑ List gratulacyjny od Prezesa Polskiej Akademii Nauk. W: Aktualności [on-line]. ICHB PAN, 2017-01-26. [dostęp 2020-04-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-06)].
- ↑ Genomiczna Mapa Polski - podpisanie umowy, ICHB PAN [dostęp 2020-04-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-13] .
- ↑ About Us (ang.). ECBiG. [dostęp 2020-04-12].
- ↑ Gowin: przekazałem środki na produkcję pierwszych 100 tys. polskich testów na obecność koronawirusa, [w:] Nauka w Polsce [online], PAP [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Gowin: Polski test na koronawirusa 100 proc. skuteczny. Uratuje życie wielu z nas, Onet.pl, 10 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Gowin zwróci się o odznaczenia państwowe dla zespołu, który opracował polski test na koronawirusa, Onet.pl, 11 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Instytut Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk w bazie instytucji naukowych portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2020-07-16].
- ↑ Książka telefoniczna ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2020-01-09] .
- ↑ Książka adresowa Instytutu [zarchiwizowane z adresu 2022-07-08] .
- ↑ Adamiak Lab, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2016-03-10] (ang.).
- ↑ Zakład Epigenetyki, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2019-04-09] .
- ↑ a b c ICHB PAN » Zakład Bioinformatyki, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2021-07-13] .
- ↑ Zespół Chemii Nukleozydów, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2014-04-19] .
- ↑ Prof. dr hab. Maria Danuta Bratek-Wiewiórowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Prof. dr hab. inż. Grzegorz Dariusz Bujacz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Prof. dr hab. Józef Julian Bujarski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Prof. dr hab. Bożenna Katarzyna Golankiewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Dr hab. inż. Stefan Stanisław Grocholewski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2022-07-25] .
- ↑ Prof. dr hab. Krzysztof Antoni Gulewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Prof. dr hab. Hieronim Jakubowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Zakład Bioinformatyki, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2017-07-14] .
- ↑ a b Zakład Chemii Kwasów Nukleinowych, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2017-07-14] .
- ↑ Prof. dr hab. czł. koresp. PAN Włodzimierz Krzyżosiak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Prof. zw. dr hab. czł. rzecz. PAN Andrzej Bogusław Legocki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-12] .
- ↑ Zakład Biologii Chemicznej, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2017-07-14] .
- ↑ Pracownia Inżynierii Białek, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2017-07-14] .
- ↑ Zakład Biochemii Produktów Naturalnych, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2020-04-26] .
- ↑ Zakład Biosyntezy Białka, ICHB PAN [zarchiwizowane z adresu 2020-04-13] .
- ↑ Prof. dr hab. Przemysław Wojtaszek, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-04-24] .
- ↑ a b Historia, ICHB PAN [dostęp 2020-04-12] [zarchiwizowane z adresu 2020-04-13] .
- ↑ Historia Rady Naukowej, ICHB PAN [dostęp 2022-07-08] .
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor:
Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.
Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0Mapa lokalizacyjna Poznania
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E