Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego

Collegium Paderevianum II, aktualna siedziba IFG UJ

Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego – jednostka organizacyjna Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie prowadząca działalność naukową i dydaktyczną w zakresie filologii germańskiej, szwedzkiej, germańskiej z językiem angielskim, a także przekładoznawstwa. Według stanu na czerwiec 2018 r.[1] w Instytucie działają cztery zakłady, jedna pracownia międzyzakładowa, a także trzy studenckie koła naukowe. Jednostka zatrudnia 62 pracowników i kształci 560 studentów oraz 13 doktorantów.

Historia[2]

Kronika Katedry Filologii Niemieckiej UJ, pierwszy wpis po wznowieniu działalności, październik 1966

Historia Instytutu Filologii Germańskiej sięga roku 1850, kiedy to na profesora języka i literatury niemieckiej Uniwersytetu Jagiellońskiego władze austriackie powołały Karla Weinholda (1823-1901). Profesor ten wykładał w Krakowie jedynie do roku 1851, a jego następcą został František Tomaš Bratranek (1815-1884), późniejszy rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1883-1913 krakowską germanistyką kierował Wilhelm Creizenach (1851-1919), po czym jego obowiązki przejął Spiridion Wukadinovič (1870-1938), który kierował katedrą do 1932 r. Był on także ostatnim dyrektorem jednostki powołanym jeszcze przez władze austriackie. Pierwszym Polakiem na tym stanowisku został dopiero Adam Marian Kleczkowski (1883-1949). II wojna światowa, a następnie śmierć Kleczkowskiego przyniosły dla germanistyki krakowskiej stopniowe ograniczanie działalności, aż do całkowitego jej zawieszenia od roku akademickiego 1951/52. Opiekę nad katedrą nieprowadzącą działalności dydaktycznej objął wtedy Jerzy Kuryłowicz (1895-1978), zaś jedynym pracownikiem naukowym pozostawała przez kolejne lata Olga Dobijanka-Witczakowa (1921-2006).

Do wznowienia działalności jednostki pod nazwą Katedra Filologii Niemieckiej UJ doszło w roku 1966. W 1973 katedrę przekształcono w Instytut Filologii Germańskiej. Na kierownika, a później dyrektora powołano przybyłego z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Aleksandra Szulca (1924-2012), który swą funkcję sprawował do roku 1993. W kolejnych kadencjach jego następcami byli Maria Kłańska, Krzysztof Lipiński, Antoni Dębski oraz Sławomira Kaleta-Wojtasik[3].

Po wznowieniu działalności siedzibą jednostki został ukończony w 1964 r. budynek Collegium Paderevianum. Od roku 2015 Instytut prowadzi swą działalność w sąsiadującym ze starą siedzibą tzw. Paderevianum II.

W instytucie pracowali lub byli z nim związani zawodowo także m.in.: Juliusz Ippoldt, Genowefa Sadalska i Zdzisław Kazimierz Wawrzyniak[4][2][3].

Władze (2016-2024)

Dyrektor: dr hab. Magdalena Sitarz, prof. UJ

Zastępca Dyrektora ds. dydaktycznych: dr hab. Agnieszka Palej, prof. UJ

Struktura[1]

Zakład Filologii Szwedzkiej

Zakład Językoznawstwa Germańskiego

Zakład Literatury Niemieckiej

Zakład Dydaktyki i Historii Języka Niemieckiego

Pracownia Translacji

Działalność naukowa

Badania naukowe prowadzone są w obrębie ośmiu zespołów i podstawowych zakresów badawczych:

  • Językoznawstwo szwedystyczne
  • Literaturoznawstwo szwedystyczne i komparatystyczne
  • Przekład i komunikacja międzykulturowa (perspektywa skandynawistyczna)
  • Germanistyczne językoznawstwo stosowane
  • Literatura niemieckojęzyczna XVIII i XIX wieku
  • Literatura niemieckojęzyczna XX i XXI wieku
  • Relacje interkulturowe: przestrzeń literacka i kulturowa – j. niemiecki, j. polski i j. jidysz
  • Germanistyczne językoznawstwo historyczne

Współpraca zagraniczna

Instytut utrzymuje współpracę naukową oraz wymianę studentów i kadry akademickiej z ponad 30 uczelniami z Niemiec, Austrii, Francji, Holandii, Szwecji, Estonii, Słowacji, Słowenii i Turcji, głównie w ramach programu Erasmus+ oraz umów bilateralnych[5].

Kształcenie studentów

Instytut kształci w czterech specjalnościach w ramach kierunku neofilologia:[6]

Ponadto w Instytucie kształceni są także studenci Instytutu Filologii Angielskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego (filologia angielska z językiem niemieckim) oraz studenci Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego (filologia polska, specjalność: przekładoznawstwo literacko-kulturowe).

Studenckie koła naukowe[7]

Przy Instytucie działają następujące studenckie koła naukowe:

Samodzielni pracownicy naukowi Instytutu[4]

Jan Balbierz

Krzysztof Bak

Zofia Berdychowska

Piotr de Bończa Bukowski

Ewa Data-Bukowska

Andrzej Feret

Katarzyna Jaśtal

Jadwiga Kita-Huber

Maria Kłańska

Iwona Kowal

Agnieszka Palej

Magdalena Sitarz

Magdalena Wasilewska-Chmura

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. ↑ a b Struktura – Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, www.ifg.filg.uj.edu.pl [dostęp 2018-06-09] (pol.).
  2. ↑ a b Krzysztof Lipiński, Zur Geschichte der Krakauer Germanistik, [w:] A. Dębski (red.), Perspektiven der polnischen Germanistik in Sprach- und Literaturwissenschaft, 2004.
  3. ↑ a b Por. m.in. Aleksander Szulc: Gestalten und Gestalter der polnischen Germanistik von den Anfängen bis 1960, [w:] F. Grucza et. al (red.): Deutsch und Auslandsgermanistik in Mitteleuropa. Geschichte – Stand – Ausblicke, Warszawa 1998, s. 334-350; Maria Kłańska: Gruppenbild mit Herrn. Zur Geschichte der Krakauer Germanistik, [w:] A. Dębski, K. A. Kuczyński: Plus ratio quam vis..., Kraków 1997, S. 25-43.
  4. ↑ a b Pracownicy – Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, www.ifg.filg.uj.edu.pl [dostęp 2018-06-09] (pol.).
  5. ↑ Uczelnie partnerskie – Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, www.ifg.filg.uj.edu.pl [dostęp 2018-06-09] (pol.).
  6. ↑ Według stanu na 2018 r.
  7. ↑ Koła naukowe – Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, www.ifg.filg.uj.edu.pl [dostęp 2018-06-09] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Pierwszy wpis w kronice ówczesnej Katedry Filologii Niemieckiej UJ.jpg
Autor: Pzarych, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pierwszy wpis w kronice ówczesnej Katedry Filologii Niemieckiej UJ, październik 1966
PaderevianumII.jpg
Autor: P. Zarychta, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek Paderevianum II, widok ze skrzyżowania al. Mickiewicza i ul. Krupniczej