Instytut Głuchoniemych w Warszawie

Instytut Głuchoniemych im. Jakuba Falkowskiego

Siedziba Instytutu przy placu Trzech Krzyży
Państwo	Polska
Data utworzenia	1817
Dyrektor	Tadeusz Adamiec
Adres
pl. Trzech Krzyży 4/6
Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Instytut Głuchoniemych im. Jakuba Falkowskiego
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Instytut Głuchoniemych im. Jakuba Falkowskiego
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Instytut Głuchoniemych im. Jakuba Falkowskiego
52°13′42,852″N 21°01′25,399″E/52,228570 21,023722
Strona internetowa

Instytut Głuchoniemych ok. 1860

Budynek Instytutu Głuchoniemych ok. 1908

Instytut Głuchoniemych im. Jakuba Falkowskiego – placówka szkolno-wychowawcza dla dzieci i młodzieży z wadami słuchu i mowy założona w 1817 roku. Mieści się przy placu Trzech Krzyży 4/6 w Warszawie. Wniosła duży wkład do powstania i rozwoju polskiego języka migowego i edukacji osób głuchych.

Historia

Instytut Głuchoniemych powstał 23 października 1817 z inicjatywy ks. Jakuba Falkowskiego. Początkowo mieścił się na terenie Uniwersytetu Warszawskiego w Pałacu Kazimierzowskim, a w latach 1820–1827 w domu sióstr wizytek przy Krakowskim Przedmieściu^[1].

26 kwietnia 1826 rozpoczęto wznoszenie siedziby Instytutu przy placu Trzech Krzyży. Budowę ukończono w roku 1827. W 1842 przy Instytucie utworzono szkołę dla niewidomych a Instytut otrzymał nazwę „Instytut Głuchoniemych i Ociemniałych” używaną do 1962^[1]. W latach 1867–1885 funkcję dyrektora instytucji pełnił Jan Papłoński, który wprowadził zmiany przyczyniające się do rozwoju tej instytucji. W 1865 za jego sprawą zrealizowano projekt założenia fermy, na której osoby głuche pochodzące ze wsi mogłyby szkolić się w pracy gospodarskiej.

W 1919 powstało przedszkole dla dzieci głuchych, a w 1934 – zasadnicza szkoła zawodowa dla niesłyszących.

Wychowankowie Instytutu otrzymywali wykształcenie zawodowe i ogólne. Wielokrotnie wykazywali postawę patriotyczną, biorąc udział w strajku szkolnym w 1905, a w 1944 29 głuchych walczyło w powstaniu warszawskim w składzie plutonu Głuchoniemych.

W czasie powstania warszawskiego na dziedzińcu Instytutu urządzono cmentarz^[2]. 26 października 1944 Niemcy podpalili budynek. Odbudowę ukończono w sierpniu 1948.

W 1983 Instytut otrzymał imię swojego założyciela – księdza Jakuba Falkowskiego^[1].

Ośrodek zapewnia edukację przedszkolną, podstawową, gimnazjalną i ponadgimnazjalną, a także nauczanie indywidualne. Wychowankowie korzystają z opieki logopedycznej, psychologicznej i pedagogicznej. Dla rodziców dzieci niesłyszących organizowane są kursy polskiego języka migowego.

Dyrektorzy

• Jakub Falkowski (1817–1831)^[3]
• Wawrzyniec Wysocki (1831–1837)^[4]
• ks. Józefat Szczygielski (1837–1865)^[5]
• Jan Papłoński (1867–1885)^[6]
• ks. Teofil Jagodziński (1885–1887)
• Aleksander Manczarski (1915-1918)^[7]
• Władysław Jarecki (1918–1928)
• Stefan Łopatto (1929–1933)^[8]
• Edward Zawadzki (1933-1947)
• Wacław Tułodziecki (1948–1955)^[9]
• Otton Lipkowski (1960–1965)^[10]
• Tadeusz Adamiec^[11]

Nauczyciele i wychowankowie Instytutu

• Jan Siestrzyński
• Ludwik Kucharzewski
• Edmund Malinowski
• Feliks Pęczarski
• Wanda Tazbir

Przypisy

Bibliografia

• JózefJ. Sowa JózefJ., Pedagogika specjalna w zarysie, Rzeszów: Fosze, 1997, ISBN 83-86282-88-6, OCLC 749682385 .

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa Instytutu
• Ksiądz Jakub Falkowski i Instytut Głuchoniemych i Ociemniałych w Warszawie w:Tygodnik Ilustrowany 1860 nr 27 (31 marca 1860), s.235-237. polona.pl. [dostęp 2021-03-21].