Instytut Nauk Społecznych przy KC KPZR

Instytut Nauk Społecznych przy KC KPZR Институт общественных наук при ЦК КПСС
KC KPZR
fotografia współczesna budynku instytutu, zajmowanego obecnie przez Uniwersytet Finansowy
Data założenia	1962
Data likwidacji	1991
Typ	uczelnia organizacji partyjnej
Państwo	Rosja
Miasto wydzielone	Moskwa
Adres	Moskwa, Leningradzki Prospekt 49-55
Rektor	Juryj Krasin
Położenie na mapie Moskwy Instytut Nauk Społecznych przy KC KPZR
Położenie na mapie Rosji Instytut Nauk Społecznych przy KC KPZR
55°48′01″N 37°31′42″E/55,800278 37,528333

Instytut Nauk Społecznych przy KC KPZR (Институт общественных наук при ЦК КПСС) – instytucja badawczo-edukacyjna Komitetu Centralnego KPZR, która szkoliła kadrę przywódczo-dowódczą dla partii komunistycznych i lewicowych krajów niesocjalistycznych, w tym ruchów wyzwolenia narodowego w krajach Trzeciego Świata, oraz badała ich problemy. Instytut został powołany w 1962, kontynuując działalność Międzynarodowej Szkoły Leninowskiej. Pracował w utajnieniu^[1], podlegając bezpośrednio kierownictwu Wydziału Międzynarodowego KC KPZR. Szkolenie prowadzono w językach obcych. Został zlikwidowany w sierpniu 1991.

Historia

Powodem powstania INS było poszukiwanie skutecznych sposobów wpływania na partie komunistyczne, ponieważ bezpośredni wpływ dyrektyw Moskwy na ich przywództwo osłabł w okresie po Stalinie. Pierwszy rektor, Fiodor Ryżenko, uzyskał całkowitą swobodę w zatrudnianiu zdolnych i innowacyjnych ludzi, nawet jeśli ich wiarygodność mogłaby budzić wątpliwości KGB. Przeszkolono personel, który wykładał w językach obcych. Potrzeba zatrudnienia kreatywnych pracowników a wynikała z dyskusji, które rozwinęły się w ruchu lewicy z jednej strony z europejskimi komunistami, z drugiej strony z lewicowymi radykałami, w tym zwolennikami Fidela Castro, który stworzył w Ameryce Łacińskiej sieć równoległych organizacji komunistycznych zależnych nie od Moskwy, ale od Hawany.

„Słuchacze również wymagali, zwykłe wykłady propagandowe wygłaszane przez wyższych urzędników partyjnych w INS poniosły porażkę. Moje przygotowanie socjologiczne, a zwłaszcza moje zainteresowanie problemami społecznymi młodzieży, którymi interesował się międzynarodowy ruch komunistyczny, okazały się tutaj bardzo potrzebne.” - Igor Kon

Nastroje antybiurokratyczne, zewnętrzne formy protestu przeciwko establishmentowi (długie włosy, brody, podarte dżinsy) i idee rewolucji seksualnej były popularne wśród młodych ludzi z zachodnich partii komunistycznych. Ryżenko wydał rozkaz zabraniający nauczycielom i tłumaczom instytutu noszenia czarnych garniturów i krótkich fryzur; zalecono zapuszczenie bród i długich włosów oraz noszenie dżinsów. W instytucie został otwarty specjalny sklep, w którym pracownicy instytutu mogli kupować modne ubrania zachodnich marek.

Aby szkolić studentów z nielegalnych organizacji w zakresie walki zbrojnej, na obrzeżach Moskwy utworzono oddziały INS: w Serebrjanym Borze (Серебряный Бор) i Litwinowce (Литвиновка), a także w majątku księcia Michaiła Szczerbatowa we wsi Nagornoje (Нагорное), w rejonie puszkińskim obwodu moskiewskiego (1972—1991), w którym wcześniej był dom wypoczynkowy KC KPZR (1965-1972)^[2]. W latach 1962–1978 w instytucie wykładał Pantielejmon Ponomarienko, który w latach II wojny światowej był szefem centrali ruchu partyzanckiego.

Rektorzy

• 1963—1975 - Fiodor Ryżenko (Фёдор Данилович Рыженко)
• 1975—1979 - W. Matkowski (В. Н. Матковский)
• 1979—1987 - Juryj Pankow (Юрий Николаевич Панков)
• 1987—1991 - Juryj Krasin (Юрий Андреевич Красин)

Absolwenci

• Dimitris Christofias — prezydent Cypru (2008—2013)

Siedziba

INS umieszczono w budynku z początku lat 50. Moskiewskiej Regionalnej Szkoły Partyjnej przy Leningradzkim Prospekcie (Ленинградский проспект) 49 (proj. B. Brandenburg, W. Stiepanow, A. Kuźmin)^[3][4]. W latach 1980—1986 wybudowano obok (nr. domu 55) budynek administracyjny INS (proj. A. Meerson, T. Penska, T. Bazilewicz). Po likwidacji Instytutu w 1991 kompleks budynków INS przy Leningradzkim Prospekcie 49-55 został przydzielony Fundacji Gorbaczowa, następnie w 1993 większość powierzchni zajmowanej przez fundusz została przydzielona Akademii Finansów, obecnie Uniwersytetowi Finansowemu. Na terenie byłego oddziału INS w miejscowości Nagornoje (Нагорное) znajduje się centrum szkoleniowe Akademii Państwowej Straży Pożarnej Ministerstwa ds. Sytuacji Nadzwyczajnych Rosji.^[5]

Przypisy