Interstate Highway System

Interstate Highway System.
Eisenhower Interstate System.

Interstate Highway System (co można przetłumaczyć jako System Autostrad Międzystanowych), pełna nazwa: Dwight D. Eisenhower National System of Interstate and Defense Highways (Narodowy System Autostrad Międzystanowych i Obronnych im. Dwighta Eisenhowera) – główna sieć autostrad w Stanach Zjednoczonych.

W języku angielskim słowo highway może odnosić się do autostrad, jak również do innych ważniejszych dróg. Jest to odzwierciedlone w tym, że system ten jest częścią szerszego National Highway System (czyli Systemu Dróg Krajowych), który obejmuje autostrady i ważniejsze drogi o znaczeniu krajowym. W potocznym użytku autostrada należąca do tego systemu jest nazywana interstate. Słowa opisujące autostradę to freeway lub expressway.

Choć autostrady należące do systemu otrzymują dotacje od Gabinetu Stanów Zjednoczonych i muszą spełniać rządowe normy, są własnością stanów, przez które przechodzą: były przez nie zbudowane i są przez nie utrzymywane.

System został ustanowiony przez akt prawny Federal Aid Highway Act of 1956, podpisany przez prezydenta Eisenhowera 29 czerwca 1956 roku. Zasięg systemu był bardzo ambitny, gdyż miał on rozciągnąć sieć autostrad na całe kontynentalne Stany Zjednoczone. Całkowita długość autostrad systemu miała wynosić ponad 65 tys. km. Do początku 1967 roku zbudowano około 57% zamierzonych odcinków, a ogólny system był właściwie gotowy we wczesnych latach 70. Oficjalnie budowa systemu zakończyła się w 1991 roku, kiedy ukończono wszystkie pierwotnie zaplanowane połączenia (z wyjątkiem słynnej przerwy w autostradzie I–95 w stanie New Jersey, i nie licząc odcinków, których budowa została zaniechana). Jednak budowa autostrad należących do systemu trwa.

Nie wszystkie amerykańskie autostrady należą do systemu, a niektóre, choć dziś do niego należą, nie zostały wybudowane w jego ramach. Pewne autostrady zostały wybudowane przez poszczególne stany przed 1956 rokiem, zwykle jako autostrady płatne, a następnie włączone do systemu. Dla przykładu, odcinek autostrady I–90 w stanie Ohio został wybudowany w latach 1949–1955 jako płatna autostrada Ohio Turnpike i funkcjonuje w tej formie do dziś. Ponadto niektóre drogi stanowe mają standard autostrady, lecz nie należą do systemu.

Budowa systemu miała ogromny wpływ na Stany Zjednoczone. Do efektów pozytywnych można zaliczyć rozwój gospodarczy uzyskany dzięki utworzeniu dogodnych połączeń drogowych między stanami. Dzięki temu wiele biednych, do tej pory odizolowanych stanów uzyskało lepsze dojście do krajowej gospodarki. Do efektów negatywnych można zaliczyć budowanie przedmieść i miast opartych o samochody prywatne i zaniechanie transportu publicznego, infrastruktury pieszo rowerowej, oddzielanie biedniejszych, zamieszkanych głównie przez Afroamerykanów osiedla od bogatszych, prowadzenie autostrad przez centra miast i wyburzanie całych osiedli pod nie, a także gwałtowny rozrost miast, co w wielu przypadkach doprowadziło do upadku i wyludnienia dawnych śródmieść[1][2]. Koszt budowy wszystkich dróg należących do systemu do roku 2006 wynosił 425 miliardów dolarów.

Parametry systemu

Ograniczenia prędkości są inne w różnych stanach i z reguły wahają się od 65 do 80 mil na godzinę, czyli od 105 do 128 km/h (poza miastem). W latach 1974–1987 obowiązywało ogólnokrajowe ograniczenie 55 mil na godzinę (90 km/h), wprowadzone po pierwszym kryzysie naftowym, by nakłonić Amerykanów do oszczędzania benzyny. Przepis był jednak wysoce niepopularny i dosyć powszechnie ignorowany. W 1987 roku ograniczenie zostało zwiększone do 65 mil na godzinę na pewnych autostradach, a w 1995 roku całkowicie zniesione, dając znowu prawo każdemu stanowi do wyznaczania swoich własnych ograniczeń.

Przypisy

  1. Autostrady pożarły amerykańskie miasta. Dlaczego je budowano? - Rynek Infrastruktury: Porty, Stocznie, Lotnisko, Porty lotnicze, Autostrada, Obwodnica, Energetyka, Ciepłownict..., www.rynekinfrastruktury.pl [dostęp 2020-07-08].
  2. Shane Hampton, 60 Years of Urban Change: Midwest, The Institute for Quality Communities, 12 grudnia 2014 [dostęp 2022-10-05] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

I-blank.svg
Uses the Roadgeek 2005 fonts. (United States law does not permit the copyrighting of typeface designs, and the fonts are meant to be copies of a U.S. Government-produced work anyway.) Colors are from [1] (Pantone Red 187 and Blue 294), converted to RGB by [2]. The outside border has a width of 1 (1 mm) and a color of black so it shows up; in reality, signs have no outside border.
Eisenhower Interstate System.svg
900 mm by 900 mm (36 in by 36 in) Eisenhower Interstate System sign, made to the specifications of the 2004 edition of Standard Highway Signs (sign M1-10a). Uses the Roadgeek 2005 fonts. (United States law does not permit the copyrighting of typeface designs, and the fonts are meant to be copies of a U.S. Government-produced work anyway.) Colors are from [1] (Pantone Blue 294), converted to RGB by [2]. The outside border has a width of 1 (1 mm) and a color of black so it shows up; in reality, signs have no outside border.