Inwazja (proces ekologiczny)

Inwazja – jeden z podstawowych procesów ekologicznych polegający na zajmowaniu danego terytorium przez gatunki zajmowane do tej pory przez przedstawicieli innych gatunków. Najczęściej zachodzi wówczas, gdy w danym ekosystemie pojawia się nowy gatunek, np. nie posiadający wrogów naturalnych (gatunek inwazyjny). Wówczas może przyczynić się on do wyparcia gatunków rodzimych zajmujących podobną niszę ekologiczną. W takiej sytuacja inwazja przeradza się w sukcesję[1].

Proces inwazji (inwazji-sukcesji) w socjologii miasta

W socjologii miasta pojęcie to wraz z pojęciami segregacji, centralizacji, koncentracji i sukcesji wprowadzone zostało z ekologii przez szkołę chicagowską[2]. Inwazja oznacza w odniesieniu do przestrzeni miejskiej wkraczanie na dany obszar miasta obcych względem zamieszkujących do grup społecznych czy typów ludzi[3], m.in. mniejszości etnicznych, powodując początkowo działania wrogie wobec grup inwazyjnych[4]. Gdy liczba osób z grupy inwazyjnej zaczyna rosnąć, dochodzić może do masowego wyprowadzania się zasiedziałych mieszkańców na inne tereny miejskie. Pojęcie to łączone bywa z sukcesją, jako proces inwazji-sukcesji. Inwazja nie musi doprowadzić do sukcesji, a może zakończyć się integracją z zamieszkałą w przestrzeni ludnością. Proces ten dotyczyć może nie tylko populacji, ale również typu działalności w przestrzeni miasta[5].

Przypisy

  1. Tomasz Umiński: Ekologia. Środowisko. Przyroda. Warszawa: PZWS, 1995. ISBN 83-02-05649-9.
  2. Grzegorz Węcławowicz: Geografia społeczna miast. Zróżnicowania społeczno-przestrzenne. Warszawa: PWN, 2003, s. 39-41. ISBN 83-01-14050-X.
  3. Adam Bartoszek, Leszek Gruszczyński, Marek Szczepański: Miasto i mieszkanie w społecznej świadomości. Katowice: Śląsk, s. 17. ISBN 83-7164-045-5.
  4. Bernd Hamm: Morfologia społeczna: Struktura miasta a rozwój miasta (Wprowadzenie do socjologii osadnictwa). W: Marian Malikowski: Socjologia miasta. Wybór tekstów. Rzeszów: Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2001, s. 125. ISBN 83-7262-050-4.
  5. Manuel Castells: Kwestia miejska. Warszawa: PWN, 1982, s. 128. ISBN 83-01-02804-1.