Ira Hayes

Ira Hayes
Wódz (Chief)
Ilustracja
kapral kapral
Data i miejsce urodzenia12 stycznia 1923
Sacaton (Arizona)
Data i miejsce śmierci24 stycznia 1955
Bapchule (Arizona)
Przebieg służby
Lata służby1942–1945
Siły zbrojneSeal of the United States Marine Corps.svg United States Marine Corps
Jednostki3rd Parachute Battalion,
2nd Battalion 28th Marines
Główne wojny i bitwyII wojna światowa
operacja Cartwheel
• bitwy o Wyspy Salomona
bitwa o Iwo Jimę
Odznaczenia
Parachutist Badge
Valor device.svg
Combat Action Ribbon US Navy and Marine Corps Presidential Unit Citation (dwukrotnie) Medal Kampanii Amerykańskiej (USA) Medal Medal Kampanii Azji-Pacyfiku (USA) Medal Zwycięstwa w II Wojnie Światowej (USA) Medal Armii Okupacyjnej (USA)

Ira Hamilton Hayes (ur. 12 stycznia 1923 w Sacaton w stanie Arizona, zm. 24 stycznia 1955 w Bapchule w stanie Arizona)[1]amerykański żołnierz United States Marine Corps, pochodzący z plemienia Indian Pima, bohater II wojny światowej. Jeden z sześciu żołnierzy uwiecznionych 23 lutego 1945 przez fotografa Joego Rosenthala, podczas tzw. drugiego zatknięcia amerykańskiej flagi nad Suribachi (najwyższym szczytem wyspy Iwo Jima), mającego miejsce w trakcie rozpoczętej 19 lutego inwazji wojsk amerykańskich na wyspę. Zmarły przedwcześnie wskutek stresu wywołanego sławą wojenną i powojennych problemów z przystosowaniem się do życia w ubogim rezerwacie.

Żołnierz – bohater

Pochodził z biednej rodziny indiańskich rolników z niewielkiego plemienia Pima z Arizony. Ukończył dwie klasy szkoły średniej[1]. Po wybuchu II wojny światowej, by wyrwać się z rezerwatu oraz pomóc rodzinie i krajowi, 26 sierpnia 1942 zgłosił się na ochotnika do korpusu marines[1]. W czasie służby w wojsku wziął udział w trzech dużych bitwach na Pacyfiku.

Wojenne zdjęcie Joego Rosenthala, na które trafił po bitwie na Iwo Jimie, uhonorowane zostało Nagrodą Pulitzera i zamieszczone na amerykańskim znaczku pocztowym z 11 lipca 1945. Gdy jako jeden z zaledwie pięciu pozostałych przy życiu członków 45–osobowego plutonu (dwaj inni żołnierze ze zdjęcia, którzy ocaleli to Rene Gagnon i John Bradley), został odwołany przez prezydenta Harry'ego Trumana do kraju i obwołany bohaterem narodowym, znalazł się w roli, w której – jako skromny i bardziej dumny z poległych towarzyszy broni Indianin – odnajdywał się z trudem. Nieustannie fetowany i wielokrotnie częstowany alkoholem – popadł w uzależnienie.

Próbował uciec od sławy i nałogu, powracając do rodzinnego rezerwatu w Arizonie, ale i tam przybywali ludzie, którzy chcieli zobaczyć „Indianina, który zatknął flagę” – i zwykle także napić się z nim. Uhonorowany ponownie hucznym przyjęciem przez prezydenta Dwighta Eisenhowera, krytycznie i z rezygnacją przyjmował nienależne mu – jego zdaniem – zaszczyty. Z czasem jego wojenne zasługi zaczęły tracić na znaczeniu, a on sam musiał się zmierzyć z twardymi realiami życia w ubogiej społeczności tubylczych Amerykanów, otoczonej przez nieprzychylnych „indiańskim darmozjadom” białych sąsiadów. Nigdy się nie ożenił. Za to często – jak wielu podobnych mu „zwykłych Indian” – trafiał do aresztu za pijaństwo w miejscach publicznych i włóczęgostwo. Pozbawiony pomocy państwa, za które walczył, bez stałej pracy i perspektyw, rozżalony, wyśmiewany i dyskryminowany przez otoczenie, coraz bardziej pogrążał się w nałogu i beznadziei.

W 1954 uczestniczył w ceremonii odsłonięcia zaprojektowanego przez Felixa de Weldona pomnika ku czci bohaterskich żołnierzy Korpusu Piechoty Morskiej, w tym tych z Iwo Jimy, wzniesionego w Arlington pod Waszyngtonem.

Dziesięć miesięcy później znaleziono go martwego w pobliżu domu w rezerwacie. Przy zwłokach były ślady krwi i wymiocin. Koroner orzekł, że śmierć nastąpiła z powodu wychłodzenia organizmu i zatrucia alkoholem. Zdaniem rodziny nie jest wykluczone, że do tragedii przyczyniła się także wcześniejsza bójka podczas gry w karty, ale śledztwa w tej sprawie nie przeprowadzono. 2 lutego 1955 Hayes został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington[1].

Ofiara – symbol

Zmarły w wieku zaledwie 32 lat Ira Hayes stał się jednym z symboli pokolenia weteranów, które miało problemy z odnalezieniem się w powojennej rzeczywistości oraz przykładem tragicznego losu wielu amerykańskich Indian, pozbawionych ekonomicznych perspektyw w rezerwatach, społecznego zrozumienia poza nimi i rządowego wsparcia w trudnej sytuacji.

W latach 60. XX w. indiański artysta muzyk Peter LaFarge poświęcił mu folkową balladę The Ballad of Ira Hayesprotest song spopularyzowany później przez Johnny'ego Casha. 1 listopada 1986 w pobliżu grobu Hayesa na Cmentarzu Narodowym w Arlington odsłonięto pierwszy pomnik upamiętniający tubylczych weteranów Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych, a przed marmurowym pomnikiem zasadzono pamiątkową topolę i umieszczono brązową tablicę z napisem: „Indiańskim Wojownikom – Weteranom Ery Wietnamu – Tubylcy Ameryki”.

Film

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Seal of the United States Marine Corps.svg

Seal of the United States Marine Corps. It is defined in Executive Order 10538 (alternate source) as:

Standing upon the western hemisphere of the terrestrial globe containing the lines of latitude and topographical outlines of North, Central, and South America, an American bald eagle with wings displayed horizontally and inverted holding in his beak a scroll inscribed with the motto SEMPER FIDELIS, all bronze. Behind the western hemisphere a foul anchor bend sinister-wise with stock, arms, and flukes in slight perspective, all bronze, on a scarlet background and within a dark blue band edged in gold circumscribed by a gold rope rim and inscribed DEPARTMENT OF THE NAVY • UNITED STATES MARINE CORPS in gold letters. The central device of the seal is the emblem of the United States Marine Corps.

For more information, see here.
Valor device.svg
Bronze (or brass matte) valor device awarded by the United States Department of Defense to be worn as an add-on device on various awards and decorations for valor in combat. Bronzes denotes first awarding.