Irena Grudzińska-Gross

Irena Grudzińska-Gross
Ilustracja
Irena Grudzińska-Gross, Warszawa, 22 stycznia 2007 r.
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1946
Gdynia

Zawód, zajęcie

publicystka

Miejsce zamieszkania

USA

Narodowość

polska

Alma Mater

Columbia University, Nowy Jork

Uczelnia

Princeton University

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RP Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP

Irena Grudzińska-Gross (ur. 15 grudnia 1946 w Gdyni) – polska historyk literatury, historyk idei, eseistka i publicystka.

Życiorys

Jest córką Wacławy Grudzińskiej i Jana Grudzińskiego, siostrą Włodzimierza Grudzińskiego[1].

Należała do Związku Młodzieży Socjalistycznej, z którego została wykluczona w 1967[2]. Studia z zakresu filologii romańskiej, przerwane w związku z wydarzeniami 1968, kontynuowała we Włoszech i USA. Na Columbia University w Nowym Jorku uzyskała doktorat. Jest autorką książek, esejów, recenzji i tekstów publicystycznych na łamach pism: „Aneks”, „Res Publica”, „The New Yorker”, „Slavic Review”, „La Fiera Letteraria”, „Polish Review”, „Gazeta Wyborcza”. Wykładała na New York University. W latach 1998–2003 była odpowiedzialna za program dla Europy Środkowo-Wschodniej przy Fundacji Forda. W latach 2003-2008 dyrektor Instytutu Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Bostońskiego. Obecnie Associate Research Scholar (od 2008) na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich Princeton University oraz profesor wizytujący (od 2010) w Instytucie Slawistyki PAN. Członek Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.

W 1996 została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[3], a w 2007 Krzyżem Oficerskim tego Orderu[4].

Była żoną Jana Tomasza Grossa oraz partnerką Jonathana Schella (1943–2014). Mieszka w USA.

Twórczość

  • Świat zaaresztowanych słów [przedr. z: Aneks 1979 nr 21 s. 92-106] w: Język totalitarny. Wybór tekstów. NZS [1981] (wydawnictwo II obiegu; zawiera także teksty Ladislasa Boda: Język i polityka. Rozważania o stalinizmie i Aleksandra Wata: Semantyka języka stalinowskiego)
  • The Art of Solidarity (Staten Island 1985)
  • Piętno rewolucji. Custine, Tocqueville i wyobraźnia romantyczna (przekł. Bożena Shalcross; Wydawnictwo Naukowe PWN 1995, ISBN 83-01-11667-6; wydanie 2 poprawione pt.: Piętno rewolucji. Custine, Tocqueville, Mickiewicz i wyobraźnia romantyczna: PWN 2000, ISBN 83-01-13309-0)
  • Miłosz i Brodski. Pole magnetyczne (wstęp Tomas Venclova; Znak 2007, ISBN 978-83-240-0781-3)

Opracowania i prace redakcyjne

  • War through children's eyes: the Soviet occupation of Poland and the deportations, 1939-1941 (opracowanie, wespół z Janem Tomaszem Grossem; Hoover Institution Press Stanford University 1985)
  • W czterdziestym nas matko na Sibir zesłali... Polska a Rosja 1939-1942 (wybór i opracowanie, wespół z Janem Tomaszem Grossem; Aneks 1983, ISBN 0-906601-10-X; Międzyzakładowa Struktura "Solidarności" 1985; Spółdzielnia Wydawnicza "Profil", Wrocław 1989; Res Publica, Libra 1990, ISBN 83-7046-032-1; także inne wydania tzw. "II obiegu")
  • Constitutionalism in East Central Europe: discussions in Warsaw, [December 14-15, 1992], Budapest, [December 17-18, 1992], Prague, [January 28-29, 1993], Bratislava, [January 25-26, 1993] (opracowanie i praca edytorska; Czecho-Slovak Comm. of the European Cultural Foundation, Bratysława 1994, ISBN 80-85681-08-0)
  • Constitutionalism & politics – International Symposium November 11-14 1993: proceedings (opracowanie i praca edytorska; Slovak Committee of the European Cultural Foundation, Bratysława 1994, ISBN 80-85681-08-0)
  • Adam Michnik, Letters from freedom: post-cold war realities and perspectives (opracowanie; University California Press 1998, ISBN 0-520-21760-8)
  • Alexis de Tocqueville, Listy (wybór, wstęp i opracowanie; Wyd. Znak i Fundacja im. Stefana Batorego 1999, ISBN 83-7006-847-2)
  • Alexis de Tocqueville, Piętnaście dni w pustkowiu (autorka wstępu; przekł. Roman Chymkowski; Spółdzielnia Pracy "Polityka" 2003, ISBN 83-913942-8-X)
  • Złote żniwa, ang. Golden Harvest (wespół z Janem Tomaszem Grossem, książka w języku polskim wydana przez wydawnictwo Znak 10 marca 2011[5], zaś w języku angielskim przez Oxford University Press w sierpniu 2011)[6].

Przypisy

  1. Krystyna Naszkowska My, dzieci komunistów, wyd. Czerwone i Czarne, Warszawa 2019, s. 294, 307
  2. Tadeusz Rutkowski: Na styku nauki i polityki. Uniwersytet Warszawski w PRL 1944–1989. W: Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945. Piotr M. Majewski (red.). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2016, s. 494. ISBN 978-83-235-1791-7.
  3. M.P. z 1997 r. nr 6, poz. 47
  4. M.P. z 2008 r. nr 3, poz. 34
  5. "Złote żniwa" wyjdą 10 marca, "Gazeta Wyborcza" 27.01.2011 [Dostęp 27.01.2011]
  6. Waldemar Piasecki, "Złote żniwa”. Nowa książka Jana Tomasza Grossa, "Dziennik wschodni" 29 grudnia 2010 [Dostęp 09.01.2011]

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Order Zaslugi RP kl4 BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Oficerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej
Irena Grudzinska Gross.JPG
Autor: Mariusz Kubik, http://www.mariuszkubik.pl, Licencja: CC BY 2.5
Irena Grudzińska-Gross (b. 1947), Polish historian of literature and essayist
POL Order Zaslugi RP kl5 BAR.svg
Autor: KarlHeintz Robert Jacaszek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Kawalerskiego Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej