Irizar i8

Irizar i8
Ilustracja
Irizar i8 czeskiego przewoźnika RegioJet na podwoziu Scania
Dane ogólne
ProducentIrizar
Premiera2015
Lata produkcjiod 2016
Miejsce produkcji Hiszpania, Ormaiztegi
Dane techniczne
Typy nadwoziaautokar wysokopokładowy
Układ drzwi1-1-0
Wysokość podłogi360 mm
Szerokość drzwi900 mm
SilnikiDAF MX-11
Moc silników320–375 kW
Skrzynia biegówZF Ecolife lub ZF AS Tronic
Liczba przełożeń6 lub 12
Długość12 400 mm – 14 980 mm
Szerokość2550 mm
Wysokość3980 mm
Wnętrze
Liczba miejsc siedzącychmaks. 67+1+1
Informacje dodatkowe
ABST
ASRT
EBST
ESPT
KlimatyzacjaT
Portal Komunikacja miejska

Irizar i8 – wysokopokładowy autokar turystyczny produkowany od 2016 roku przez hiszpańskiego producenta Irizar. Jako jeden z nielicznych modeli autokarów jest zabudowywany integralnie lub na podwoziach dostarczanych przez zewnętrznych producentów. Jest to najbardziej luksusowy model autokaru w ofercie producenta. Został nagrodzony tytułem Coach of the Year 2018.

Geneza i premiera

(c) ŠJů, Wikimedia Commons, CC BY 4.0
Irizar PB – poprzednik modelu i8

W 2001 roku Irizar zaprezentował model wysokopokładowego autokaru Irizar PB. Pojazd ten stał się popularnym modelem autokaru w Europie, a jego głównymi zaletami były niskie zużycie paliwa (głównie z powodu niskiego współczynnika oporów aerodynamicznych), wysoki komfort oraz niezawodność. Zgodnie z ówczesną polityką producenta był on produkowany wyłącznie na podwoziach zewnętrznych producentów, głównie firm Scania, Iveco, Volvo, Mercedes-Benz oraz MAN[1]. Irizar PB zdobył m.in. tytuł Autokar Roku 2004[2]. W 2010 roku zaprezentowano model Irizar i6, który miał być nieco uboższym modelem w stosunku do PB, lecz w niższej cenie. Był to pierwszy autokar w historii marki Irizar, który był dostępny w dwóch opcjach konstrukcji – integralnej oraz bazującej na podwoziach zewnętrznych producentów[3]. W 2015 roku podczas targów Busworld w belgijskim Kortrijk został zaprezentowany następca modelu PB, który został nazwany i8, zgodnie z nową polityką nadawania nazw autobusom przez Irizar. Został on stworzony głównie z myślą o segmencie przewozów okazjonalnych tzw. klasy premium, ale także o dalekobieżnych liniowych przewozach autokarowych[2].

Konstrukcja

Dane techniczne integralnego modelu Irizar i8[4]
12,4 m13,22 m14,07 m14,98 m
Długość12 400 mm13 220 mm14 070 mm14 980 mm
Szerokość2500 mm2500 mm2500 mm2500 mm
Wysokość3980 mm3980 mm3980 mm3980 mm
Zwis przedni/tylny2690 mm

3455 mm

2690 mm

2895 mm

2690 mm

3545 mm

2690 mm

3545 mm

Rozstaw osi A-B6265 mm6135 mm6335 mm7245 mm
Rozstaw osi B-C-1500 mm1500 mm1500 mm
Szerokość wejść900 mm900 mm900 mm900 mm
Wysokość korytarza2010 mm2010 mm2010 mm2010 mm
Średnica zawracania23 446 mm23 252 mm23 330 mm24 902 mm
Pojemność bagażnika[a]12,6 m313,2 m313,5 m314,5 m3
Liczba miejsc[b]51+1+155+1+159+1+167+1+1

Podwozie

Irizar i8 jest dostępny zarówno w wersji integralnej, tj. zbudowanej na podwoziu Irizar, jak i na podwoziach zewnętrznych producentów. W Polsce model ten jest zabudowywany głównie na podwoziach marki Scania[1]. Irizar i8 w wersjach o długości 13,22, 14,08 oraz 14,98 m jest dostępny jako pojazd trzyosiowy, natomiast najkrótsza wersja o długości 12,4 m jest dwuosiowa[4][2]. W 2017 roku modele integralne Irizar stanowiły ok. 1/3 produkcji autokarów w europejskiej fabryce producenta. Zgodnie z jego planami ta liczba ma wzrosnąć[1].

W modelach integralnych stosowane są osie napędowe ZF. Oś typu RL82EC jest stosowana jako oś przednia oraz jako tylna oś skrętna. Jako oś napędową stosowana jest oś typu A132. Wszystkie osie wyposażone są w hamulce tarczowe oraz systemy wspomagania hamowania, takie jak ABS, ASR, ESC oraz BFD. Autokary wyposażone są w elektronicznie sterowane zawieszenie pneumatyczne (ECAS)[4]. Modele zabudowywane na podwoziach innych producentów mają podwozia o parametrach konkretnego producenta podwozia[5].

Jednostka napędowa

W przypadku modeli integralnych opartych na podwoziu Irizar dostępne są trzy jednostki napędowe DAF spełniające normę emisji spalin Euro 6. Napęd przenosi jedna z dwóch dostępnych skrzyń biegów ZF[4][2].

Silniki stosowane w autokarach Irizar i8 w zabudowie integralnej[4]
DAF MX11 320DAF MX13 340DAF MX13 375
Liczba cylindrów6 (rzędowy)
Zawory4 zawory na cylinder
Pojemność silnika10,8 l12,9 l
Moc maksymalna320 kW (435 KM)340 kW (462 KM)375 kW (510 KM)
Zakres prędkości obrotowych1 450–1700 obr./min
Maksymalny moment obrotowy2100 Nm2300 Nm2500 Nm
Norma emisji spalinEuro 6Euro 6 OBD-C
Skrzynie biegów stosowane w autokarach Irizar i8 w zabudowie integralnej[4]
ZF EcolifeZF AS Tronic
Liczba przełożeń12
Typ skrzyni biegówAutomatyczna przekładnia hydrokinetycznaZautomatyzowana manualna skrzynia biegów
Możliwość przenoszenia momentu obrotowegodo 2300 Nmdo 2700 Nm
Hamulec skrzyni biegówWbudowany retarder ZF Power z trzystopniową regulacją siły hamowaniaWbudowany intarder ZF Power z trzystopniową regulacją siły hamowania

Nadwozie

Autokary Irizar i8 wyróżniają się nowoczesnym designem nawiązującym stylistycznie do pozostałych autokarów tej marki. Podczas projektowania modelu i8 postawiono przede wszystkim na dobrą aerodynamikę pojazdu. Wskaźnik oporu aerodynamicznego w przypadku i8 wynosi Cx = 0,32, co jest dobrym wynikiem, zwłaszcza jak na pojazd o wysokości 3,98 m (3,8 m bez klimatyzacji) dorównującej konstrukcjom dwupokładowym. Nietypowym rozwiązaniem jest umieszczenie agregatu klimatyzacji z przodu pojazdu, dzięki czemu poprawiona jest wentylacja we wnętrzu autokaru, a jednocześnie zmieniony jest rozkład nacisków na oś. Na przedniej ścianie umieszczono charakterystyczne dla autokarów Irizar przetłoczenie w kształcie litery V, dodatkowo podkreślone chromowaną listwą. Dobrą widoczność kierowcy zapewnia duża przednia szyba, dodatkowo mocno pochylona w celu zminimalizowania oporów powietrza. Z boku charakterystyczny jest szeroki słupek C, malowany dla wyróżnienia na kolor nadwozia. Zapewnia on bezpieczeństwo, usztywniając konstrukcję autobusu. W stosunku do poprzednika sztywność nadwozia zwiększono o 20%, dzięki czemu spełniona jest norma ECE.R-66.02. Powiększone w stosunku do modelu PB szyby boczne poprawiają doświetlenie wnętrza, a także nadają lekkości wysokiej konstrukcji pojazdu. Tylna ściana autokaru nawiązuje do designu przedniej, głównie za sprawą wlotu powietrza w kształcie litery V oraz chromowanej listwy pod tylną szybą. Oświetlenie całego autokaru wykonano w technologii LED[4][2].

Wysoka konstrukcja autokaru Irizar i8 zapewnia pojemną przestrzeń bagażową. W przypadku wersji o długości 12,4 m, przestrzeń bagażowa ma maksymalnie 12,6 m3, natomiast w przypadku najdłuższej wersji, wartość ta wynosi 14,5 m3, przy czym zamontowanie WC zmniejsza przestrzeń bagażową o 1 m3, a kabiny sypialnej dla kierowcy o 1,8 m3[4].

Wnętrze

Przestrzeń pasażerska

W procesie projektowania wnętrza autokaru przede wszystkim skupiono się na dobrym samopoczuciu pasażerów oraz wygodzie podróży. W stosunku do modelu PB powiększono okna zapewniając lepszą widoczność oraz lepsze oświetlenie wnętrza. Zastosowano komfortowe fotele spełniające normy bezpieczeństwa ECE-R80, ECE R-16 i ECE R-14. Wyposażono je w dwu- lub trzypunktowe pasy bezpieczeństwa. Przy każdym fotelu znajduje się indywidualny nawiew, oświetlenie oraz gniazda USB (opcjonalnie 230 V). Przy każdym fotelu znajduje się podnóżek, podłokietniki oraz rozkładany stolik. Fotele są rozsuwane i z regulowanym oparciem. Pod sufitem zlokalizowano półki na bagaż podręczny. W wykończeniu materiałowym postawiono na ciepłe i jasne kolory oraz materiały przyjemne w dotyku. Wysokość wnętrza w przejściu wynosi 2,01 m. Na pokładzie znajdują się także monitory LCD o przekątnej 22 lub 19". We wnętrzu znajduje się także dostęp do Wi-Fi[2][4].

Za odpowiednią temperaturę odpowiadają klimatyzator o mocy 35,5 kW oraz grzejniki konwektorowe[2].

Siedzenia są w układzie 2+2 (opcjonalnie 2+1). W zależności od standardu oraz długości nadwozia w autokarze znajduje się do 67 miejsc siedzących. Na pokładzie znajduje się WC. Jako wyposażenie opcjonalne istnieje także możliwość zabudowy kuchni pokładowej oraz dodatkowego miejsca dla osoby niepełnosprawnej (wraz z dodatkowymi drzwiami i windą)[2][4].

Kokpit i miejsce pilota

Miejsce kierowcy zostało zaprojektowane z myślą o ergonomii i wygodzie pracy. Po prawej stronie zlokalizowano panel sterowania systemem audio-video, do którego dostęp ma zarówno kierowca, jak i pilot. Dobrą widoczność zapewnia duża przednia szyba, podgrzewane lusterka zewnętrzne oraz kamera cofania. Pneumatycznie zawieszony fotel kierowcy oraz kolumna i koło kierownicy – regulowane w trzech płaszczyznach – pozwalają znaleźć optymalną pozycję za kierownicą. W wyposażeniu autokaru znajduje się także nawigacja satelitarna. Nad bezpieczeństwem czuwają liczne systemy elektroniczne, m.in. detektor zmęczenia kierowcy[2].

Eksploatacja

Autokary Irizar i8 zostały zaprojektowane w ten sposób, by zminimalizować potrzebę korzystania z serwisu. W pojazdach tych zastosowano system zdalnego diagnozowania przez SMS. Większość systemów autokaru przeszła testy wytrzymałości odpowiadające zużyciu po przejechaniu 1,5 mln km[2].

Koszt nowego autokaru Irizar i8 to około 350–400 tys. euro. Pomimo tego i8 jest popularnym modelem wśród przewoźników nastawionych na dalekobieżne przewozy autokarowe o wyższym standardzie[2]. W Polsce autokary Irizar i8 są m.in. oficjalnymi autokarami klubów sportowych PGE Vive Kielce[6], Wisła Kraków[7] oraz Lech Poznań[8]. Dwa i8 znajdują się także we flocie biura podróży FunClub, które pod marką Sfera Platinium uruchamia luksusowe połączenia autokarowe między Poznaniem a Warszawą[9].

Coach of the Year 2018

Irizar i8, który brał udział w konkursie o tytuł Autokaru Roku 2018

W 2017 roku Irizar poinformował, że model i8 w wersji integralnej będzie ubiegał się o tytuł Autokar Roku 2018. W związku z tym wziął udział w Coach Euro Test 2017. Był to Irizar i8 o długości 14 m z silnikiem Paccar MX-13 o mocy 375 kW (510 KM) z ZF AS-Tronic 12. W teście, który odbył się w Szwecji w okolicach Linköping wzięły udział także Iveco Evadys, VDL Futura FDD-2, Mercedes-Benz Tourismo, Neoplan Tourliner oraz Scania Interlink HD. Werdyktem sędziów z 22 krajów tytuł „Coach of the Year 2018” został przyznany modelowi Irizar i8. Uroczyste wręczenie nagrody odbyło się podczas targów Busworld w Kortrijk[10].

Uwagi

  1. W podstawowej wersji bez WC i kabiny sypialnej dla kierowcy. Zamontowanie WC powoduje zmniejszenie tej wartości o ok. 1 m3, a kabiny sypialnej o 1,8 m3
  2. Maksymalna liczba miejsc siedzących w standardzie trzygwiazdkowym

Przypisy

  1. a b c Dariusz Drukała, Budujemy świadomość na rzecz marki Irizar, „Polski Traker Bus”, 3/2017, Rozmowa „Polskiego Traker Busa” z Bartłomiejem Wanickim, przedstawicielem Grupy Wanicki, generalnym importerem autokarów marki Irizar w Polsce, s. 6–7, ISSN 1734-9583 (pol.).???
  2. a b c d e f g h i j k Zbigniew Rusak, Irizar i8 – International Coach of the Year 2018, listopad 2017 [dostęp 2018-08-22] (pol.).
  3. Tysięczny Irizar i6, infobus.pl [dostęp 2018-09-13] (pol.).
  4. a b c d e f g h i j Irizar i8 integral, irizar.com [dostęp 2018-09-13] (ang.).
  5. Irizar i8 on chassis, irizar.com [dostęp 2018-09-13] (ang.).
  6. Kielcehandball, kielcehandball.pl [dostęp 2019-05-03] (pol.).
  7. Irizar i8 nowym autokarem Wisły Kraków, infobus.pl [dostęp 2018-09-13] (pol.).
  8. Irizar i8 dla piłkarzy poznańskiego Lecha, infobus.pl [dostęp 2018-09-13] (pol.).
  9. Dwa tygodnie ze Sferą Platinum, infobus.pl [dostęp 2018-09-13] (pol.).
  10. Irizar i8 jako Coach Of The Year 2018!, infobus.pl [dostęp 2018-09-13] (pol.).

Media użyte na tej stronie

Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
OOjs UI icon check.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Irizar Group.jpg
Autor: Irizar1889, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grupo Irizar
Irizar i8 TransExpo 2016 (4) Travelarz.JPG
Autor: Travelarz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Stowarzyszenia Wikimedia Polska, w ramach realizacji Wikigrantu nr WG 2016-45. (Zgłoś swój projekt!).
IRIZAR I8 Brno .jpg
Autor: Petricekvoz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Vlajková loď firmy REGIOJET autobus Irizar I8
Irizar i8 TransExpo 2016 (6) Travelarz.JPG
Autor: Travelarz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Stowarzyszenia Wikimedia Polska, w ramach realizacji Wikigrantu nr WG 2016-45. (Zgłoś swój projekt!).
Irizar i8 TransExpo 2016 (1) Travelarz.JPG
Autor: Travelarz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Stowarzyszenia Wikimedia Polska, w ramach realizacji Wikigrantu nr WG 2016-45. (Zgłoś swój projekt!).
Praha, Na Knížecí, Scania Irizar, ČSAD Autobusy ČB, z Českého Krumlova (01).jpg
(c) ŠJů, Wikimedia Commons, CC BY 4.0
Prague-Smíchov, Czech Republic. Bus station Praha, Na Knížecí. Scania Irizar of ČSAD AUTOBUSY České Budějovice.
Irizar i8 - Coach of the Year.jpg
Autor: Irizar1889, Licencja: CC BY-SA 4.0
Irizar i8 - Coach of the Year
Irizar i8 TransExpo 2016 (3) Travelarz.JPG
Autor: Travelarz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Stowarzyszenia Wikimedia Polska, w ramach realizacji Wikigrantu nr WG 2016-45. (Zgłoś swój projekt!).
RegioJet Irizar i8.jpg
Autor: MartinŽáržo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Autobus RegioJet
Irizar i8 TransExpo 2016 (7) Travelarz.JPG
Autor: Travelarz, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ten plik powstał przy wsparciu finansowym Stowarzyszenia Wikimedia Polska, w ramach realizacji Wikigrantu nr WG 2016-45. (Zgłoś swój projekt!).