Irydion (dramat)

Plakat z wystawienia dramatu na otwarcie Teatru Polskiego w Warszawie w roku 1913

Irydiondramat romantyczny Zygmunta Krasińskiego napisany w 1835 w Wiedniu, a wydany anonimowo w pierwszych dniach kwietnia 1836 w Paryżu. Obok Nie-Boskiej komedii najwybitniejszy dramat Krasińskiego, zaliczany do kanonu najwyższych i najciekawszych osiągnięć polskiej dramaturgii na równi z tragediami Słowackiego i Dziadami Adama Mickiewicza.

Pomysł dramatu narodził się na przełomie 1832/1833 roku podczas pobytu autora w Petersburgu i powracał z rozmaitym nasileniem aż do połowy 1835 r. Proces powstawania Irydiona przebiegał nieomal równolegle z pracami nad Nie-Boską komedią ukończoną w 1833 r.

Zarys fabuły

Akcja dramatu rozgrywa się około roku 222 n.e. w czasach panowania Heliogabala. Podstawowym motywem dramatu jest bunt Irydiona, syna Amfilocha – przejrzysta aluzja do tragedii powstania listopadowego – będący sprzecznością między słusznym celem, jakim jest obalenie despotyzmu, a nieszlachetną motywacją jego działań (zemsta) i środkami (podstęp, bezwzględność), które do tego celu prowadzą. Tragizm bohatera wynika z podjęcia przedwczesnych działań na rzecz ważnych idei, a także oddziaływania niszczycielskiego antycznego fatum.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Irydion 1913 playbill Teatr Polski.png
Afisz z premiery Irydiona Zygmunta Krasińskiego w Teatrze Polskim w Warszawie, 1913