Isa Kasim

Isa Ahmad Kasim ad-Dirazi al-Bahrani^[1] (ur. ok. 1940 w Dirazie) – bahrajński duchowny szyicki, ajatollah.

Życiorys

Edukacja i wczesna działalność

Pochodzi z ubogiej rodziny rybaka. Ukończył szkołę średnią w Manamie, po czym pracował jako nauczyciel w szkole podstawowej w Al-Budajji, w której sam się wcześniej kształcił. Równocześnie odbierał wykształcenie religijne pod kierunkiem szajcha Abd al-Husajna al-Hiliego. W wieku nieco ponad 20 lat Isa Kasim wyjechał na dalsze studia teologiczne do An-Nadżafu i cztery lata kształcił się w miejscowym seminarium. W połowie lat 60. XX wieku wrócił do Bahrajnu, by udać się ponownie do Iraku na naukę pod kierunkiem ajatollaha Muhammada Bakira as-Sadra^[1]. Zetknął się wówczas z tworzoną przez as-Sadra szyicką partią Zew Islamu^[1].

Deputowany Zgromadzenia Konstytucyjnego

W 1973 został wybrany do bahrańskiego Zgromadzenia Konstytucyjnego. W parlamencie należał do tzw. bloku religijnego, który domagał się reformy systemu politycznego kraju. Jego frakcja, związana z irackim Zewem Islamu, rywalizowała z bardziej radykalną grupą szyicką kierowaną przez Hadiego al-Mudarrisiego, wzywającą do walki zbrojnej z rządzącą krajem sunnicką dynastią Al Chalifa. Była również przeciwna reformom społecznym inicjowanym przez rząd, które Isa Kasim uważał za sprzeczne z islamem. W 1975 emir Bahrajnu Isa II rozwiązał parlament, gdy deputowani odmówili przyjęcia ustawy o bezpieczeństwie państwa pozwalającej na osadzenie każdego podejrzanego o działania lub wypowiedzi zagrażające państwu w więzieniu nawet na trzy lata^[1]. Po rewolucji islamskiej w Iranie Isa Kasim i jego zwolennicy manifestowali lojalność wobec władz Bahrajnu, dowodząc tym samym, że nie chcieli w kraju rewolucji, lecz korzystnych dla szyitów reform^[1].

W 1991 Isa Kasim wyjechał na studia teologiczne do Ghom i tam uzyskał tytuł ajatollaha^[1].

Przywódca szyitów Bahrajnu po 2001

Wrócił do Bahrajnu w 2001, entuzjastycznie witany przez zwolenników. Jego powrót był możliwy dzięki wdrożonym przez króla Hamada reformom konstytucyjnym^[1]. Uchwalona w 2002 konstytucja była jednak znacznie mniej liberalna niż jej poprzedniczka z 1973; reformy Hamada rozczarowały bahrajneńskich szyitów. W 2002 opozycyjne organizacje szyickie zbojkotowały wybory. Isa Kasim nie wypowiadał się w tym czasie na tematy związane z polityką wewnętrzną, natomiast w 2003 i w latach następnych prowadził manifestacje przeciwko wojnie w Iraku, na których gromadzili się zarówno szyici, jak i sunnici. W 2006 wezwał szyitów Bahrajnu do bojkotu wyborów parlamentarnych i samorządowych, wbrew stanowisku szyickich organizacji opozycyjnych, które ostatecznie w wyborach z powodzeniem wystartowały^[1].

W czasie Arabskiej Wiosny wspierał protesty szyitów przeciwko królowi Hamadowi. Potępiał również brutalność policji wobec demonstrantów. Protesty szyitów zostały ostatecznie stłumione^[1].

W czerwcu 2016 Kasim został pozbawiony obywatelstwa Bahrajnu na podstawie przepisów umożliwiających taki krok w odniesieniu do osób "stwarzających zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa". Duchownemu zarzucono głoszenie idei teokracji oraz utrzymywanie stałych kontaktów z państwami i organizacjami wrogimi Bahrajnowi^[2]. Decyzja o pozbawieniu ajatollaha obywatelstwa zapadła kilka dni po delegalizacji największej opozycyjnej organizacji Al-Wifak^[2]. Odebranie ajatollahowi obywatelstwa wywołało protest, w którym wzięło udział kilka tysięcy osób. Decyzję władz Bahrajnu potępiły również ministerstwo spraw zagranicznych Iranu, dowódca irańskich sił Ghods gen. Ghasem Solejmani, przedstawiciele Hezbollahu oraz Stany Zjednoczone^[2], według których nie było podstaw do pozbawienia Kasima obywatelstwa Bahrajnu^[3], a także Human Rights Watch^[4].

Na fali nowych prześladowań większości szyickiej, w 2017 został skazany na rok w zawieszeniu za trzy lata, uznany za winnego rzekomej korupcji^[5].

Przypisy