Iwan Beritaszwili

Iwan Sołomonowicz Beritaszwili (Beritow) Иван Соломонович Бериташвили (Беритов)
Iwan Beritaszwili w 1910 roku
Data i miejsce urodzenia	29 grudnia 1884?/ 10 stycznia 1885 Kachetia
Data i miejsce śmierci	29 grudnia 1974 Tbilisi
Specjalność: neurofizjologia
Alma Mater	Petersburski Uniwersytet Państwowy
nauczyciel akademicki
Uczelnia/Instytut/Instytucja	Uniwersytet Noworosyjski
Odznaczenia

Iwan Sołomonowicz Beritaszwili (Beritow) (gruz. ივანე ბერიტაშვილი, ros. Иван Соломонович Бериташвили (Беритов), ur. 29 grudnia 1884^?/ 10 stycznia 1885 w Kachetii, zm. 29 grudnia 1974 w Tbilisi) – gruziński i radziecki neurofizjolog. Twórca gruzińskiej szkoły fizjologicznej.

Życiorys

Był jedenastym z dwunastki dzieci Sołomona Beritaszwiliego, kapłana w kościele Jana Chrzciciela. Uczył się najpierw w kościelnej szkole w Telawi, a potem w seminarium w Tyflisie. Od 1907 studiował nauki przyrodnicze na Uniwersytecie w Sankt Petersburgu. Na trzecim roku studiów zaczął pracować w laboratorium Wwiedenskiego. W 1911 roku ukończył studia. Dzięki rekomendacji Wwiedenskiego, od jesieni 1911 roku Beritaszwili pracował w Kazaniu w laboratorium Samoiłowa. W 1914 roku przebywał w Utrechcie w laboratorium Magnusa. Z wybuchem I wojny światowej musiał powrócić do Sankt Petersburga. W 1915 roku przeniósł się do Odessy i został starszym asystentem Zawiałowa na Uniwersytecie Noworosyjskim. W 1918 roku na zaproszenie Jawakaszwiliego organizował wydział fizjologii Uniwersytetu w Tbilisi. Od 1919 do 1961 wykładał na katedrze fizjologii tej uczelni.

W 1921 roku opublikował pierwszy podręcznik fizjologii w języku gruzińskim, przetłumaczony potem na rosyjski. Był jednym z organizatorów Gruzińskiej Akademii Nauk i jej członkiem od 1941. Od 1939 członek Akademii Nauk ZSRR, od 1944 Akademii Nauk Medycznych ZSRR.

Laureat Nagrody Stalinowskiej w dziedzinie nauki i techniki (1941). Bohater Pracy Socjalistycznej (1964). Dwukrotny kawaler Orderu Lenina i Orderu Czerwonego Sztandaru Pracy.

Zmarł na zapalenie płuc 29 grudnia 1974 roku. Pochowany jest na dziedzińcu Uniwersytetu w Tbilisi.

Wybrane prace

• Учение об основных элементах центральной координации скелетной мускулатуры. Petrograd: 1916.
• Индивидуально-приобретенная деятельность центральной нервной системы. Tiflis: 1932.
• Общая физиология мышечной и нервной системы. Moskwa: 1937.
• О нервных механизмах пространственной ориентации высших позвоночных животных. Tbilisi: 1959.
• Нервные механизмы поведения высших позвоночных животных. Moskwa: 1961.
• Neural Mechanisms of Higher Vertebrate Behavior. Trans. & Ed. W.T. Liberson. Boston: Little Brown & Co, 1965.
• Preparatory chapter: From the spinal coordination of movements to the psychoneural integration of behavior. „Ann Rev Physiol”. 28, s. 1-16, 1966. 
• Об образной психонервной деятельности животных. Moskwa: 1966.
• Память позвоночных животных, ее характеристика и происхождение. Tbilisi: 1968.
• Concerning psychoneural activity of animals. W: A Handbook of Contemporary Soviet Psychology. Cole M, Maltzman I (ed.). NY-London: Basic Books, 1969.
• Структура и функции коры большого мозга. Moskwa: 1969.
• Vertebrate Memory: Characteristics and Origin. Trans. J. S. Barlow. NY: Plenum Press, 1971.
• Phylogeny of memory development in vertebrates. W: Karczmar AG, Eccles JC (ed.): Brain and Behavior. New York: Springer-Verlag, 1972.

Bibliografia

• MG. Tsagareli, RW. Doty. Ivane S. Beritashvili (1884-1974): from spinal cord reflexes to image-driven behavior. „Neuroscience”. 163 (3), s. 848-56, Oct 2009. DOI: 10.1016/j.neuroscience.2009.07.001. PMID: 19589370. 
• MG. Tsagareli. Ivane Beritashvili: founder of physiology and neuroscience in Georgia. „Journal of the History of the Neurosciences”. 16 (3). s. 288-306. DOI: 10.1080/09647040600600148. PMID: 17620192. 
• Academician Ivan Solomonovich Beritashvili. „Neurophysiology”. 7 (1), s. 84-86, 1975. DOI: 10.1007/BF01063032. 
• http://www.warheroes.ru/hero/hero.asp?Hero_id=11365 (ros.)

Linki zewnętrzne

• Tsagareli MG: Ivane Beritashvili (1884-1974). IBRO History of Neuroscience, 2006. [dostęp 2009-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-18)].
• I. Beritashvili Institute of Physiology Web Site - English Version. [dostęp 2010-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-10)].