Iwan Kedryn-Rudnycki

Iwan Kedryn-Rudnycki

Data i miejsce urodzenia	22 kwietnia 1896 Chodorów, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	4 marca 1995 Jersey City, New Jersey, USA

Iwan Kedryn-Rudnycki ukr. Іван Кедрин-Рудницький (ur. 22 kwietnia 1896 w Chodorowie, zm. 4 marca 1995 w Jersey City) – ukraiński historyk, dziennikarz i działacz polityczny. Członek rzeczywisty Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki i wiceprezes Towarzystwa w Ameryce.

Życiorys

Nazwisko rodowe – Rudnycki. Urodził się w rodzinie inteligenckiej, ojciec – Iwan Rudnycki był notariuszem, matka Ida ze Szpiglów, pochodziła z galicyjskiej rodziny żydowskiej^[1]. Uczył się w gimnazjum w Brzeżanach, następnie w ukraińskim gimnazjum akademickim we Lwowie, które ukończył z wyróżnieniem w 1914. Po wybuchu I wojny światowej, w 1915 powołany do armii austro-węgierskiej. W 1916 trafił do niewoli rosyjskiej, przebywał w obozie jenieckim za Bajkałem. Po rewolucji lutowej przedostał się w 1917 do Kijowa, podjął pracę w instytucjach oświatowych Ukraińskiej Republiki Ludowej, następnie Hetmanatu. Po zajęciu Kijowa przez Armię Czerwoną w styczniu 1919 wyjechał do Winnicy, gdzie wstąpił do armii URL. Uczestniczył w walkach, redagował gazetę wojskową Stawka. Za odwagę odznaczony Krzyżem Symona Petlury.

Od lipca 1920 na emigracji w Wiedniu, gdzie wstąpił na wydział filozoficzny Uniwersytetu Wiedeńskiego, który ukończył w 1922. W latach 1920-1922 współpracował ze związanym z rządem URL tygodnikiem Wola, w którym redagował dział Kronika. Zaczął wówczas używać pseudonimu Kedryn. We wrześniu 1922 powrócił do Lwowa, gdzie za rekomendacją Jewhena Konowalca został przez Dmytra Łewyckiego zatrudniony w redakcji dziennika Diło, w której pracował w latach 1922-39 (z kilkumiesięczną przerwą w 1925). W latach 1925-1931 był korespondentem Diła przy Ukraińskiej Reprezentacji Parlamentarnej w Warszawie i sekretarzem prasowym Ukraińskiej Reprezentacji Parlamentarnej. W latach 1937-1939 wraz z Iwanem Nimczukiem i Wołodymyrem Kuźmowyczem był faktycznym kolegialnym redaktorem naczelnym Diła (formalnym był Wasyl Mudry) i szefem działu politycznego dziennika. Długoletni sekretarz ukraińskiego związku pisarzy i dziennikarzy we Lwowie. Członek Komitetu Centralnego Ukraińskiego Zjednoczenia Narodowo-Demokratycznego (UNDO).

Odpowiadał za kontakty UNDO z OUN i rządem URL na emigracji w Warszawie. Publikował w pismach: Biuletyn Polsko-Ukraiński (pod redakcją Włodzimierza Bączkowskiego), Bunt Młodych i Polityka (pod redakcją Jerzego Giedroycia). Po agresji ZSRR na Polskę i okupacji Lwowa przez Sowietów wyjechał do Krakowa, gdzie podjął pracę w redakcji gazety Krakiwśki Wisti.

Od 1944 przebywał na emigracji w Austrii, w latach 1946-1949 kierował Ukraińskim Centralnym Stowarzyszeniem Pomocy. W 1949 wyemigrował do USA. W latach 1953-1973 pracował w redakcji największej w USA ukraińskiej gazety Swoboda(ang.). Oprócz tego działał w wielu ukraińskich organizacjach emigracyjnych. Wiceprezes Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki w Ameryce.

Jego siostrą była Milena Rudnycka.

Przypisy

Wybrane prace

• Берестейський мир: спомини і матеріали (1928)
• Причини упадку Польщі (1940)
• Паралелі в історії України: з нагоди 50-річчя Ризького Миру (1971)
• Життя-події-люди (1976)
• Białe kruki w Kultura nr 10/1977 Paryż 1977, wyd. Instytut Literacki, s.71-80.
• Михайло Грушевський — не один, а більше їх (спогади і рефлексії) w: Український історик 1984 Nr 01-04 (81-84)
• В межах зацікавлення (wybór artykułów) (1986)

Bibliografia

• Mariusz Sawa: Ukraiński emigrant. Działalność i myśl Iwana Kedryna-Rudnyckiego (1896-1995). Lublin: IPN, 2016.
• Кедрин-Рудницький Іван. [W:] Енциклопедія історії України. Т. 4. Редкол.: В. А. Смолій (голова) та ін. НАН України. Інститут історії України. Кijów: Wyd. «Наукова думка», 2007. ISBN 966-00-0632-2

Linki zewnętrzne

• Іван Кедрин — Рудницький
• RyszardR. Torzecki RyszardR., Kwestia ukraińska w Polsce w latach 1923-1929, Kraków: Wydaw. Literackie, 1989, ISBN 83-08-01977-3, OCLC 830081846 .