Iwan Kostow

Iwan Kostow

Иван Костов

Pełne imię i nazwisko	Iwan Jordanow Kostow
Data i miejsce urodzenia	23 grudnia 1949 Sofia
Premier Bułgarii
Okres	od 21 maja 1997 do 24 lipca 2001
Przynależność polityczna	Związek Sił Demokratycznych
Poprzednik	Stefan Sofijanski
Następca	Symeon Sakskoburggotski
Minister finansów Bułgarii
Okres	od 20 grudnia 1990 do 30 grudnia 1992
Przynależność polityczna	Związek Sił Demokratycznych
Poprzednik	Bełczo Bełczew
Następca	Stojan Aleksandrow
Przewodniczący Związku Sił Demokratycznych
Okres	od 29 grudnia 1994 do 26 lipca 2001
Przynależność polityczna	Związek Sił Demokratycznych
Poprzednik	Filip Dimitrow
Następca	Ekaterina Michajłowa

Iwan Jordanow Kostow, bułg. Иван Йорданов Костов (ur. 23 grudnia 1949 w Sofii^[1]) – bułgarski polityk i ekonomista, minister finansów (1990–1992), współtwórca reformy gospodarczej zmieniającej gospodarkę centralnie planowaną w wolnorynkową, deputowany do Zgromadzenia Narodowego (1991–2013), przewodniczący Związku Sił Demokratycznych (1994–2001) i lider partii Demokraci na rzecz Silnej Bułgarii (2004–2013). Od 21 maja 1997 do 24 lipca 2001 premier Bułgarii.

Życiorys

W 1974 ukończył studia w Wyższym Instytucie Ekonomicznym im. Karla Marksa w Sofii, został w 1981 również absolwentem wydziału fizyki i matematyki Uniwersytetu Sofijskiego im. św. Klemensa z Ochrydy. Od 1974 do 1979 pracował w instytucie ekonomicznym, następnie zatrudniony w wyższym instytucie mechaniczno-elektrotechnicznym (później przekształconym w Uniwersytet Techniczny w Sofii), gdzie w 1991 objął stanowisko profesora nadzwyczajnego. W 1985 uzyskał stopień naukowy doktora w zakresie ekonomii^[1][2].

Zaangażował się w działalność polityczną w ramach opozycyjnego Związku Sił Demokratycznych, w którym pełnił obowiązki doradcy ekonomicznego. W wyborach w 1990 uzyskał mandat deputowanego do Wielkiego Zgromadzenia Narodowego (konstytuanty)^[2]. W wyniku wyborów w 1991 wszedł w skład Zgromadzenia Narodowego, mandat poselski odnawiał w 1994, 1997, 2001, 2005 i 2009, zasiadając w bułgarskim parlamencie 36. 37., 38., 39., 40. i 41. kadencji (do 2013)^[1][2].

Od 1990 do 1992 zajmował stanowisko ministra finansów w rządach, na czele których stali Dimityr Popow i Filip Dimitrow^[3], pierwszych gabinetach po przemianach politycznych związanych z upadkiem komunizmu. Brał udział w przeprowadzaniu reform gospodarczych upadającej gospodarki, a także w negocjacjach z instytucjami międzynarodowymi celem uzyskania pomocy finansowej^[4].

W 1994 objął kierownictwo w Związku Sił Prawicy^[3]. W wyborach w 1997 stał na czele koalicji Zjednoczone Siły Demokratyczne, głosząc w kampanii wyborczej hasła reform finansowych, dyscypliny budżetowej, poszukiwania inwestorów, wprowadzania mechanizmów wolnorynkowych i zwalczania monopoli. Jego sojusz zwyciężył w tych wyborach z wynikiem 52% głosów i 137 mandatami w 240-osobowym parlamencie^[4]. 21 maja 1997 został zaprzysiężony na urzędzie premiera, sprawował go do 24 lipca 2001 przez pełną kadencję. Rząd Iwana Kostowa doprowadził m.in. do zatrzymania recesji i hiperinflacji, a także wzrostu PKB, zapoczątkował prywatyzację państwowych przedsiębiorstw, rozpoczął proces integracji Bułgarii z Unią Europejską i NATO. Jednocześnie nastąpił wzrost bezrobocia, a część członków gabinetu była zamieszana w afery o podłożu korupcyjnym^[4]. Premier i jego zaplecze tracili poparcie, w wyborach w 2001 Zjednoczone Siły Demokratyczne otrzymały 18% głosów^[2], przegrywając z Narodowym Ruchem Symeona Drugiego i przechodząc do opozycji. W konsekwencji w 2001 Iwan Kostow złożył rezygnację z funkcji przewodniczącego partii^[2].

Kiedy w 2002 roku na czele SDS stanęła Nadeżda Michajłowa, Iwan Kostow wraz z najbliższymi współpracownikami Ekateriną Michajłową i Weselinem Metodiewem, zrezygnował z członkostwa i założył nową partię – Demokraci na rzecz Silnej Bułgarii. Kierował tym ugrupowaniem do 2013, zrezygnował w związku z wyborczą porażką demokratów, którzy nie przekroczyli wyborczego progu^[2]. Wycofał się z aktywnej polityki, zajmując się działalnością ekspercką w zakresie zarządzania ryzykiem.

Iwan Kostow jest żonaty, ma dwie córki^[2].

Przypisy